آداب و رسوم مردم گلستان در ماه مبارک رمضان

آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از مباحث مهم فرهنگ مردم است و هر قومیتی در این ماه، سنت‌های مخصوص به خود را دارد. در استان گلستان هم که به جهت تنوع قومی، پایتخت اقوام نامیده می شود، ماه مبارک رمضان و روزه داری، آداب و رسوم خاص خود را دارد.

گلستان - پریسا مسعودی: آداب و رسوم ماه مبارک رمضان یکی از مباحث مهم فرهنگ مردم ایران است و هر قومیتی در این ماه، سنت‌های مخصوص به خود را دارد. در استان گلستان هم که به جهت تنوع قومی، پایتخت اقوام نامیده می شود، ماه مبارک رمضان و روزه داری، آداب و رسوم خاص خود را  دارد. مردم گلستان هم مانند مردم سایر استان ها هرساله با  آئین های معنوی همچون غبار روبی مساجد، ماه پرفضیلت رمضان را طی می کنند و رسومات خود را برگزار می کنند.

"غلامرضا خارکوهی"محقق و تاریخ نگار گلستانی در گفتگو با خبرنگار فارس در خصوص آداب ماه رمضان در گلستان می گوید: یکی از رسومی که از گذشته در بین مردم استان گلستان رایج بوده، رسم سحرخوانی و بیدار باش است. هنگام سحر و قبل از اذان صبح افرادی در کوی و برزن همسایه‌ها و اهل محل را بانگ می دادند تا در خواب نمانند و برای صرف غذای سحری آماده شوند. در قدیم مردی با سحرخوانی و یا بیان ابیاتی از یک شعر مردم را به بیداری دعوت می کرد.

یکی دیگر از رسوم گرگانی ها افطاری دادن و میهمانی گرفتن در ماه مبارک رمضان است. به خصوص افطاری در مساجد که همبستگی اجتماعی را پررنگ تر می کند. همچنین با فرا رسیدن شب‏‌هاى احیاء، مردم روزه‏ دار گلستان با اشتیاق فراوان در مساجد حضور می ‏یابند و در شب های قدر با خواندن قرآن، دعاى جوشن کبیر و دسته‏ هاى عزادار در مساجد به سینه‏ زنى و عزادارى می‌پردازند.

"الله رمضونی"  یکی از رسوم جوانمردانه در ماه رمضان است.

عده ای از جوانان به یاری هم از توانگران محلات اعانه می گیرند تا از محل جمع آوری اعانات مستمندان و نیازمندان را افطاری دهند.

این محقق در خصوص غذاهای رایج استان در ماه مبارک رمضان می گوید:  گرگانی‌ها در این ماه با آب داغ افطار خود را باز می کنند و اعتقاد دارند آب گرم حنجره و معده خشک را برای خوردن غذا آماده می‌کند که به آن نرم بلاغ می گویند. از غذاهای رایج گرگانی ها می توان "ترک" و "فرنی" را نام برد. معمولا  انواع غذاهای رایج مانند چای، نان، پنیر مسقطی، کتلت آبگوشت، فرنی، خرما، سبزی، حلوا، آش، سوپ، نان روغنی و شیرینی هایی مثل گوش فیل و نان پنجه ای، نان کنجدی و قطاب و زولبیا بامیه، برسر سفره افطار خانوادگی وجود دارد.

خارکوهی می گوید: با فرا رسیدن ماه رمضان اهل سنت استان گلستان با برپایی آداب و سنن خاص از جمله الله یولی(نذری دادن)، مراسم آشتی‌کنان، تهیه جهیزیه عروس، خانه تکانی و غیره به استقبال این ماه پرفیض و برکت می‌روند.

نماز تراویح ، مراسم "یا رمضانی" و سلالیک از رسوم دیگر ترکمن ها در ماه مبارک رمضان است.

کردکویی‌ها نیز پانزدهمین روز ماه رمضان که با ولادت امام حسن مجتبی(ع) مصادف است را جشن می گیرند که به  "رمضان الله" معروف است.در این مراسم افراد نذورات خود را بین فقرا تقسیم می کنند.

یکی از رسوم جالب کتول‌های استان گلستان این است که اگر فردی در این ماه پا به  سن ۵۰  سالگی بگذارد، افطاری می‌دهد.

از آداب و رسوم سیستانی ها که جز اقوامی هستند که در گلستان سکونت دارند، به "رمضونیکه"  می توان اشاره کرد  که یکی از آداب کهنی است که در ماه رمضان توسط ریش سفیدان اجرا می شود. بزرگان اقوام به در خانه‌ها رفته و از صاحبخانه هدایایی مانند گندم بریان، میوه، کلوچه خرمایی زابلی می‌گیرند و بین نیازمندان  تقسیم می‌کنند.

از رسوم دیگر سیستانی ها در این ماه عیادت از بیماران و آشتی دادن افراد فامیل است.

پختن حلوای گردو در روز عید فطر و برپایی سفره همگانی در جوار اهل قبور یکی از رسوم دیگر گلستانی ها است.

مردم استان فطریه خود را قبل از آخرین اذان مغرب ماه رمضان حساب کرده و تا پیش از ظهر روز عید فطر به دست مستمندان می رسانند.

در روز عید مردم استان گلستان مانند سایر مسلمانان نماز عید فطر را در مساجد محل خود برپا می‌دارند، و سپس به دید و بازدید می‌روند. حلوای گردو می‌پزند و به نیت اموات خود  خیرات می‌کنند.

در ماه پربرکت و میهمانی بزرگ خدا،‌ انسان‌ها سعی می کنند بهترینِ خود را با انجام آداب و رسوم هایی که بزرگان اقوام از گذشته برای آنها به جای گذاشتند نشان دهند تا خود را پیش مخلوق خود عزیزتر کنند.

خواندن قرآن کریم، کمک به نیازمندان، برپایی مراسم افطاری و دوری از گناهان ازجمله فعالیت هایی است که انجام آنها در ماه مبارک رمضان به شدت توصیه شده است.

پایان پیام/