سبحانی صدر: سیدالشهدا(ع) در پی جنگ نبود؛ می‌خواست هژمونی استبداد اموی را بشکند
پژوهشگر تاریخ اسلام گفت: از همان لحظه بیعت نکردن حضرت سیدالشهدا(ع) با یزید یک «قیام لله» و مخالفت سیاسی توسط ایشان شکل گرفته است. متأسفانه با وجود استنادات تاریخی، آقایان نمی‌خواهند بپذیرند که حرکت امام، قیام سیاسی بوده است.
حجت‌الاسلام حمید سبحانی صدر، پژوهشگر تاریخ اسلام و مطالعات دینی درباره سیاسی بودن سیره امام حسین(ع) و قیام عاشورا به خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس گفت: در مورد هدف امام حسین(ع) از قیام اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد و به عقیده من از همان لحظه بیعت نکردن حضرت سیدالشهدا(ع) با یزید یک «قیام لله» و مخالفت سیاسی توسط ایشان شکل گرفته است. امام حسین(ع) با امتناع از بیعت در پی روشنگری و تلنگر به نخبگان و خواص جامعه بودند که سکوت و انفعال آنان جامعه اسلامی را گرفتار شخصی چون یزید کرده است. چون بیعت نکردن امام حسین(ع) تهدیدی مثل مرگ را به دنبال داشت. به عقیده من موضوع قیام و خروج بر یزید از همان لحظه مطرح بوده است.
آقایان نمی‌خواهند سیاسی بودن قیام امام حسین(ع) را قبول کنند
وی افزود: اما در نظر عده‌ای، قیام امام حسین(ع) هنگام دعوت کوفیان از سیدالشهداست، چرا که در این لحظه عملاً امام حسین(ع) برای برپایی حکومت و به شکل قهری قرار بود در برابر امویان قرار بگیرد. ما این نظر را قبول نداریم چون حرکت مسلحانه لزوماً شرط اصلی قیام نیست. همانطور که حضرت امام خمینی از سال 42 قیام علیه طاغوت را آغاز کرد، بدون انجام عملیات مسلحانه بود. مسأله دعوت از امام، مقوّم حرکت و قیام سیدالشهدا بود؛ اما وقتی کوفیان به عهد خود وفا نکردند و شرایط دشوار شد، حضرت سیدالشهدا درخواست کرد که به همانجایی که آمده‌اند، برگردند. این بازگشت به جای اول یعنی رفتن به مشی قیام لله، که سر آغاز قیام اصلی امام حسین(ع) بود. متأسفانه باوجود این استنادات تاریخی، آقایان نمی‌خواهند بپذیرند که حرکت امام قیام بود.
آیا سیره امام حسین(ع) قابل استناد است؟
سبحانی صدر اشاره داشت: در روایتی آمده است که حضرت سیدالشهدا حرکت خویش را امر به معروف و نهی از منکر دانست. در این موضوع، نگرش فقها و دانشمندان اسلامی به سه بخش تقسیم می‌شود. عده‌ای اساساً این روایت را قبول ندارند و سند آن را تضعیف می‌کنند، که به نظر ما قابلیت تقویت و استناد به این روایت وجود دارد. عده‌ای امر به معروف را پذیرفته‌اند، اما آن را تنها یک تکلیف شخصی قلمداد می‌کنند که وظیفه شخص امام حسین(ع) بوده است. در نهایت عده‌ای چون امام خمینی حرکت سیدالشهدا و استناد به حدیث فوق را قاعده‌ای عام دانسته که در هر زمان و مکان قابلیت پیروی دارد.
امام حسین لزوماً به دنبال جنگ نبود!
پژوهشگر تاریخ اسلام ادامه داد: برخی چنین تصور می‌کنند امام حسین(ع) تنها به دنبال جنگ بوده است. این تحلیل غلط است. حضرت سیدالشهدا به دنبال قیام و بیعت نکردن با یزید، حاکم فاسد زمانه‌اش بود. سازش نکردن با یزید لزوماً به معنای جنگیدن نیست؛ هرچند می‌تواند در ادامه منجر به جنگ هم بشود، اما باید در نظر گرفت که امام حسین(ع) در ابتدا تنها قیام و شکستن هژمونی استبداد اموی را در نظر داشت.
پایان پیام/