صفی که ایستادن درآن دلچسب است/ انتظارشیرین برای آشتی با یارمهربان
تبریز- این صف با تمام صف‌های دنیا فرق دارد، صف آشتی است، آشتی با یار مهربانی که مدت‌هاست غریب و بی‌یار مانده؛ اینجا صف عضویت در کتابخانه شهر سهند است.
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها-اسرا درویشی؛ داخل که می‌شوی صداها و شلوغی محیط آدم را در خود غرق می‌کند، کودکان طبق معمول مشغول بدو بدو و شلوغی هستند، بزرگترها هم از پیر و جوان همه صف بسته‌اند، درست است که ما ایرانیان عادت داریم در همه کارها صف ببندیم و همیشه هم می‌پرسیم، "نفر آخر کیست؟ " اما این صف با تمام صف‌های دیگر فرق دارد، نه صف نانوایی است نه نذری و نه صف خرید مرغ و دلار و سکه! این صف عضویت در کتابخانه است.
بله، من هم تعجب کردم و باور آن برای همه‌ی ما سخت است که مردم ما این همه مشتاق کتابخوانی باشند، میان تمام اخبار ناامیدکننده‌ای که از دنیای کتاب و کتابخوانی می‌شنویم، دیدن این صف شگفت‌آور است، چراکه این روزها آنقدر در فضای مجازی مشغول شده‌ایم که یار مهربان را فراموش کرده‌ایم.
اینجا کتابخانه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی شهر سهند است که چند روز گذشته با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افتتاح شد و اکنون به‌عنوان دومین کتابخانه بزرگ آذربایجان‌شرقی محسوب می‌شود.
پسر بچه‌ای گوشه‌ای از سالن تکیه داده و منتظر ثبت‌نام در کتابخانه است، نام او امیرعلی است و ۸ سال دارد. وقتی از علاقه او به کتاب جویا می‌شوم، می‌گوید: "از کودکی مادرم برایم کتاب می‌خواند و قفسه کتابخانه من پر از کتاب‌های داستان و علمی است، وقتی شنیدم کتابخانه‌ای در نزدیکی خانه‌مان تأسیس شده، زود آمدم تا ثبت‌نام کنم."
شاید باورش برایتان سخت باشد اما هنوز هم کسانی هستند که خانوادگی برای ثبت‌نام در کتابخانه می‌روند!
زن و مردی به همراه دختر و پسر کوچک‌شان برای ثبت‌نام آمده‌اند، آقای ریاحی معلم و همسرش خانه‌دار است، آنها مشغول جفت و جور کردن مدارکشان برای ثبت‌نام هستند، آقای ریاحی می‌گوید: "هر چیزی در خانه ما قانون قوانینی دارد، ما هم از فضای مجازی استفاده می‌کنیم اما به اندازه و در زمان خود."
از او می‌پرسم کودکان شما مانند کودکان دیگر علاقه‌ای به فضای مجازی ندارند؟ پاسخ می‌دهد: "چرا، کودکان من هم اهل فضای مجازی هستند اما ما خانواده‌ها باید آنها را کنترل کنیم و اجازه ندهیم بیش از این درگیر این فضاها شوند و به مخالفت کودکان هم توجه نکنیم."
البته شنیده‌ام این کتابخانه با کتابخانه‌های دیگر استان تفاوت دارد، اینجا امکانات بیشتری داشته و مجهزتر است.
این کتابخانه دارای بخش‌های متنوعی از جمله مخزن اصلی با گنجایش ۶۰ هزار جلد کتاب، مخزن کتاب‌های مرجع، سالن‌های مطالعه بانوان و آقایان با ظرفیت ۱۰۰ نفر، بخش کودک با ۱۴۰ مترمربع مساحت، اتاق بازی، اتاق مادر و کودک، ساختکده، اتاق علم، بخش نشریات، کلاس آموزشی، بخش خدمات تحت وب، کلاس آموزشی رایانه‌محور، سالن جلسات، تالار آمفی تئاتر و… است.
سری به بخش‌های دیگر می‌زنم، اتاقی مخصوص دانش‌آموزان است و آموزش‌های مجازی ارائه می‌شود، سر یکی از سیستم‌ها می‌نشینم تا برای اندک لحظاتی حس خوب دانش‌آموز بودن را مجدداً لمس کنم، از آنجایی که به شیمی علاقه داشتم، صفحه مخصوص این درس را باز می‌کنم، آموزش‌های مختلفی در سامانه برای این درس ارائه شده است که من را مشتاق یادگیری می‌کند.
اتاق در همسایگی آن، ساختکده دانش‌آموزان است، با دیدنش دل، مغز و هوشم می‌رود، انگار اینجا را برای من ساخته‌اند، کلاه ایمنی، آچار و انبردست و کلی وسیله فنی دیگر؛ ای کاش در دوران دانش‌آموزی ما هم چنین امکاناتی بود.
از اتاقی صدای خنده‌های کودکانه می‌آید، بله این کتابخانه اتاق بازی مختص کوکان را هم دارد، اینجا پر از وسایل بازی است و من ۲۲ ساله با اینکه مدت بسیاری از دوران کودکی‌ام گذشته است، اما با دیدن آنها راغب می‌شوم تا کمی کودکی کنم؛ به سراغ وسایل خانه سازی می‌روم و دقایقی با کودکانی که آنجا بودند بازی می‌کنم و علی آقای ۵ ساله کتابخانه هم به من کمک می‌کند تا بتوانیم آنها را بچینیم.
به طبقه پایین می‌روم، اینجا مخزن کتاب‌ها است و برای هر سنی و هر قشری کتاب دارد، می‌توانید در میان آنها قدم بزنید و از آرامش فضا بهره‌مند شده و کتاب مورد نظر خود را بیابید و علاوه‌بر آن، با کتاب‌های دیگری هم آشنا شوید.
سالن‌های مطالعه، نمازخانه و غذاخوری کتابخانه نیز در طبقه بالا قرار دارند، سالن‌های مطالعه ویژه بانوان و آقایان و البته اتاقی را هم برای پژوهش و مطالعه دانشجویان تحصیلات تکمیلی ایجاد کرده‌اند، اتاقی آرام، ساکت و با امکانات لازم برای دقایقی درس خواندن و تحقیق کردن.
پس از گردش کوتاهی که در کتابخانه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی شهر سهند داشتم، به سراغ مسئول این کتابخانه می‌روم؛
حدود ۲۵۰۰ نفر در طول یک هفته عضو کتابخانه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی شدند
مدیر کتابخانه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به خبرنگار مهر می‌گوید: کتابخانه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی مجهزترین کتابخانه شمالغرب کشور در شهر سهند با حدود ۴۰۰ میلیارد ریال ساخت و تجهیز شده است.
کلثوم دیزجی ادامه می‌دهد: کتابخانه سهند بعد از کتابخانه مرکزی تبریز، بزرگترین کتابخانه آذربایجان شرقی و استانداردترین کتابخانه این استان بوده که مساحت آن سه هزار و ۴۰۰ متر مربع و زیربنای آن سه هزار مترمربع در سه طبقه با سازه فلزی است.
او در رابطه با بخش‌های مختلف کتابخانه، خاطرنشان می‌کند: کتابخانه دارای بخش‌های مختلفی از قبیل سالن آمفی تئاتر، سالن‌های مطالعه مجزا برای خواهران و برادران، سالن جلسه، اتاق بازی کودکان، بخش نوجوانان، اتاق‌های مطالعه تک نفره و گروهی برای پژوهشگران و محققان، بخش نشریات و محل عرضه انتشارات، مخزن کتاب و بخش عرضه فایل دیجیتالی کتب، نشریات، پایان نامه‌ها و مقالات معتبر علمی است.
او می‌افزاید: ۴۷۰ مترمربع مخزن این کتابخانه در نظر گرفته شده که ظرفیت گنجایش ۶۰ هزار جلد کتاب را دارد، محوطه کتابخانه حدود دو هزار متر مربع مساحت دارد و محل مناسبی برای استراحت اعضای کتابخانه و حتی محلی برای برگزاری برخی مراسمات فرهنگی است.
دیزجی تاکید می‌کند: کتابخانه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در فاز ۲ شهر سهند به‌عنوان دومین کتابخانه عمومی استان از نظر وسعت و نخستین کتابخانه استان از نظر معماری طراحی، امکانات و کیفیت آماده ارائه خدمات است.
او با تاکید بر اینکه نزدیک به ۲۵۰۰ نفر نفر در طول یک هفته در این کتابخانه ثبت نام کرده است، می‌گوید: کتابخانه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی در روزهای اول فعالیتش پس از بهره‌برداری مورد استقبال کم نظیر اقشار مختلف مردم قرار گرفته است و این برای کارمندان کتابخانه انگیزه‌ای مضاعف ایجاد کرده که با جان و دل برای این مردم خدمت کنند و وظیفه ما را در ارائه خدمات به این مردم فرهنگ دوست سنگین‌تر شده است.
مدیر کتابخانه سپهبد حاج قاسم سلیمانی ادامه می‌دهد: استقبال بسیار عالی و چشمگیر بوده بیشترین عضویت برای دانش آموزان عزیز این شهر ثبت شده که نزدیک به ۱۰۰۰ نفر فقط دانش آموز هستند.
او یادآور می‌شود: در این سال‌ها ساخت و تجهیز کتابخانه‌های استاندارد در کشور از اولویت‌های نهاد کتابخانه‌های عمومی کشور است و نهاد در این هدف موفق بوده و با تیم‌های قوی و کاردان در استان‌ها با قدرت و صلابت به پیش می‌رود.
رشد ۹۹ درصدی اعضای فعال کتابخانه‌های آذربایجان‌شرقی طی یک سال گذشته
مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان نیز در خصوص کتابخانه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به خبرنگار مهر می‌گوید: کلنگ زنی کتابخانه شهید سپهبد حاج قاسم سلیمانی، سال ۱۳۹۳ آغاز شد و طی سال ۱۴۰۱ با وجود برخی نواقص، ساخت آن به اتمام رسید اما پس آن، بهمن ماه ۱۴۰۱ تجهیز آن را شروع کردیم، خرداد و تیر ماه تجهیز آن تمام شد.
اسد بابایی ادامه می‌دهد: این کتابخانه شامل بخش‌های جدیدی چون ساختکده برای کودکان که با ابزارهای مختلف قطعات تولید می‌کنند، علم‌کده که در خصوص بدن انسان، جغرافیا و کره زمین بوده، اتاق مادر و کودک که مادر و فرزند او همزمان حضور داشته و برنامه‌های مختلفی اجرا می‌شود، اتاق بازی کودکان، اتاق تحت وب، اتاق‌های مطالعه مجزا برای آقایان و بانوان، سالن همایش و اتاق ویژه پژوهشگران بوده که مخزن کتاب آن نیز گنجایش ۶۰ هزار جلد کتاب را دارد.
او می‌افزاید: کتابخانه سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی بزرگترین کتابخانه استاندارد استان و مدرن‌ترین کتابخانه شمالغرب کشور بوده که با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مسئولین مربوطه تیر ماه افتتاح شد، این کتابخانه سه هزار و ۴۰۰ متر مربع مساحت و سه هزار متر مربع زیر بنا دارد.
بابایی خاطرنشان می‌کند: این کتابخانه یک تیر ماه افتتاح شد و طی یک هفته شاهد استقبال بسیار خوبی برای عضویت در کتابخانه بودیم که طی هفته نخست بازگشایی تعداد اعضا کتابخانه به دو هزار و ۱۳ نفر رسید که یک هزار و ۲۲۳ نفر آن، کودک و نوجوان، ۵۰۰ نفر جوان و ۲۹۰ نفر بزرگسال بودند و از این تعداد یک هزار و ۲۱۵ نفر را زنان و ۷۹۸ نفر را مردان تشکیل می‌دهند.
او یادآور می‌شود: دلیل استقبال شدید مردم ایجاد بخش‌های جدید و مدرن و ارائه خدمات به تمامی سنین و اقشار مردم است و تا عید غدیر ثبت‌نام رایگان تمدید شده است.
او در رابطه با تجهیز کتابخانه مرکزی تبریز نیز تاکید می‌کند: فاز بعدی باز طراحی کتابخانه مرکزی تبریز است که بیش از ۲۰ سال از طول عمر آن سپری می‌شود و از هفته گذشته باز طراحی آن آغاز شده و کتابخانه مرکزی به‌عنوان یکی از بزرگترین کتابخانه‌های کشور مجهز می‌شود و پیش‌بینی ما از زمان اتمام آن، یکساله است، اما اگر اعتبارات تخصیص یابد، سریع‌تر هم به اتمام می‌رسد.
مدیرکل کتابخانه‌های استان در تشریح برنامه‌های در دست اقدام این اداره، می‌گوید: اکنون ساخت کتابخانه بستان آباد، دیزج امیر مدار اسکو، تازه قلعه ملکان، بهسازی کتابخانه انتظاری هشترود، کتابخانه عمومی ترکمن چای، محوطه سازی کتابخانه حکمت بستان آباد، توسعه کتابخانه هوراند و بهسازی کتابخانه عجب‌شیر در دست اقدام است.
او از بهسازی و بازسازی مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی در خرداد ماه سال جاری خبر داده و اضافه می‌کند: طی یک سال گذشته شاهد رشد ۹۹ درصدی تعداد اعضا فعال کتابخانه‌های استان بودیم که در ۱۱ تیر ماه ۱۵۵ هزار و ۳۲۰ نفر عضو فعال داریم همچنین شاهد ۱۱۴ درصدی امانت کتاب‌ها نیز بودیم، از ۲۵ تیر ماه ۱۴۰۰ تا ۳ خرداد ۱۴۰۱، ۴۵۹ هزار و ۸۷۱ جلد کتاب امانت داده شد و از ۲۵ تیر ماه ۱۴۰۱ تا ۳۰ خرداد ۱۴۰۲ نیز ۸۸۶ هزار و ۳۴۳ جلد کتاب امانت داده شده که رشد بسیاری داشته است.
بدون شک برخورداری از کتابخانه‌های عمومی و به‌ویژه کتابخانه‌های مجهز تأثیر بسیاری در توسعه و گسترش فرهنگ و علم مردم دارد که توجه و همت مسئولین را می‌طلبد؛ امیدواریم بیش از پیش شاهد رخداد چنین اتفاقات دلپذیر و شیرینی در استان‌مان باشیم.