قول و قرارهایی برای رونق افطاری های خانوادگی/ با این راهکارها، آسان تر افطاری بدهید
شاید همگی معتقد به برپایی ضیافت ها و افطاری های ساده باشیم اما به عمل که می رسد این اعتقاد، زاویه ای ۱۸۰ درجه ای به خود می گیرد و اگر فلان سوپ و دسر و غذا را با کلی مخلفات کنارش، سر سفره افطار نچینیم، انگار دین مان به ضیافت مبارک! افطاری را به درستی ادا نکرده و آنطور که باید و شاید سر قوم و خویش مان عزت نگذاشته ایم!
گروه زندگی: به قول معروف با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی شود. این ضرب المثل دقیقا حکایت بسیاری از ما ایرانی هاست که شاید همگی معتقد به برپایی ضیافت ها و افطاری های ساده هستیم اما به عمل که می رسد این اعتقاد، زاویه ای ۱۸۰ درجه ای به خود می گیرد و اگر فلان سوپ و دسر و غذا را با کلی مخلفات کنارش، سر سفره افطار نچینیم، انگار دین مان به ضیافت مبارک! افطاری را به درستی ادا نکرده و آنطور که باید و شاید سر قوم و خویش مان عزت نگذاشته ایم! باور عامه ای که متاسفانه طی سال های اخیر و با نفوذ فرهنگ تجمل گرایی غربی، به اشتباه در میان بسیاری از ما جا افتاده و هرسال در ماه مبارک رمضان بدون توجه به آداب واقعی افطاری دادن، با همین دست فرمان غلط حرکت می کنیم و سال به سال هم بیشتر و بیشتر از سنت پسندیده افطاری دادن و دورهمی های خانوادگی فاصله می گیریم.
اگر سال ها پیش از این، اکثر شب های ماه رمضان به دورهمی های نوبتی و خوش و بش های شبانه می گذشت، حالا دیگر، مهمانی های افطاری به تعداد انگشت شمار تبدیل شده و دیگر خبری از آن شور و حال ضیافت های رمضانی نیست. مساله ای که امروز از معضلات مهم خانواده ها به شمار می رود و اغلب مردم هم با فرو رفتن در لاک تنهایی خود، از این اتفاق راضی به نظر نمی رسند.
امان از گرانی! این بهانه تکراری
حرف که به اینجا می رسد، برخی ها فورا زبان به گلایه از شرایط اقتصادی و گرانی ها گشوده و همین موضوع را بهانه ای برای کمرنگ شدن سنت پسندیده افطاری دادن و حتی صله رحم می دادند. اما بگذارید تکلیف مان را با این بهانه تکراری روشن کنیم. در این باره باید بگوییم کسی منکر گرانی ها نیست و همه ما به خوبی می دانیم که یک افطاری چقدر ممکن است برای یک خانواده آب بخورد اما وقتی حرف از افطاری ساده و به دور از تجملات باشد، شرایط کمی فرق می کند و بهانه قرار دادن مسائل اقتصادی، درست مثل وارونه کردن صورت مساله است.
زیرا در این گزارش کل مساله ما درست روی محور همین تجملات و هزینه های اضافی می چرخد و وقتی آمده ایم تا از افطاری ساده حرف بزنیم و جا انداختن رسم و رسومی جدید در میان همه فامیل، یعنی قرار است تیر خلاص را رها کنیم به سمت مسائل اقتصادی و با به کارگیری شیوه هایی کاربردی و سرلوحه قرار دادن فرمایش حضرت رسول(ص) مبنی براینکه:« هیچ کس نباید بیش از توانش خود را براى میهمان به زحمت اندازد»، راه را برای دورهمی های بیشتر و ساده تر باز کنیم. قطعا اگر هریک از ما این فرمایش حضرت را چراغ راه خود قرار دهیم، خیلی از عادت های غلط در مهمانی دادن را کنار می گذاریم و بیش از پیش به صله رحم رو می آوریم.
برخلاف روال همیشه، در این گزارش به سراغ کارشناسان حوزه های اقتصادی و خانواده نرفته ایم، زیرا این بار می خواهیم روش های کاربردی برپایی مهمانی های ساده و کم هزینه را به شکل میدانی از زبان افراد معمولی بیان کنیم که قاعدتا هرکدام سبک زندگی منحصر به فرد خود را دارند و راه حل هایشان حاصل سال ها تجربه زندگی است. پس لطفا این گزارش را از دست ندهید.
فقط یک نوع غذا، این قانون جدید خانواده است
چندی پیش از یکی از دوستان شنیدیم، در جمع زنانه با خودشان قول و قراری گذاشته اند تا بتوانند رمضان متفاوت و گرم تری را درکنار هم سپری کنند. تصمیمات این خانواده آنقدر جالب بود که به سراغ خانم محبوبی رفتیم تا کمی از قول و قرارهایشان بپرسیم و برنامه ای که با مشورت هم برای رمضان امسال و باب کردن مهمانی های ساده چیده اند. خانم محبوبی می گوید:«از قدیم الایام دورهمی های خانواده ما زبانزد همه بود و هرسال ماه رمضان، عموها و عمه ها به نوبت سفره افطاری پهن و ۳۰ و ۴۰ نفر را دور هم جمع می کردند اما متاسفانه رفته رفته همه چیز تغییر کرد و کلا بساط افطاری ها جمع شد. اتفاقی که قطعا خوشایند هیچ کدام از ما نبود اما کسی هم پیشقدم نمی شد برای زنده کردن سنت خانواده و افطاری های دسته جمعی، تا اینکه امسال تقارن مبارک نوروز و ماه رمضان، فرصتی فراهم کرد تا همگی پیش از شروع ماه رمضان در طول عیددیدنی با هم روبه رو شویم و به یاد دوران قدیم، فکری برای آینده کنیم.»
خانم محبوبی ادامه می دهد:« ما قبل از این، سفره های مجللی می چیدیم. از پنیر و کره و مربا گرفته تا سوپ و شله زرد و چندنوع غذای مخصوص شام و حتی انواع ژله و دسر برای بعد از غذا که قاعدتا زحمت و هزینه زیادی درپی داشت و میزبان از هرلحاظ، فشار زیادی متحمل می شد. اصلا همین هم باعث شد تا بساط افطاری های خانواده رفته رفته جمع شود اما امسال با هم قرار گذاشتیم که به یاد قدیم، هرشب خانه یکی از اقوام دور هم شویم اما با این شرط که همه میزبان ها فقط یک نوع غذا تهیه ببینند و کلا دور برنج و خورشت را خط بکشند. نان و پنیر و خرما که پای ثابت سفره های مان است. حالا یکی سبزی خوردن می گذارد و یکی هندوانه و دیگری خیار و گوجه. به عنوان غذای اصلی نیز هرمیزبانی بنا به بودجه و سلیقه خود غذا درست می کند. انواع آش و سوپ، انواع کوکوها و یا دمپختک ها، قرار ما برای افطار است؛ خلاصه کسی قرار نیست بیشتر از یک مدل غذا درست کند و آخر سرهم کلی غذا و پلو و خورشت اسراف شود. اصلا مگر معده آدم روزه دار چقدر ظرفیت دارد که بخواهیم بیشتر از این تدارک ببینیم. به هرحال خداروشکر تصمیم مان موفقیت آمیز بود و تا الان چندباری دور هم جمع شده ایم و هیچ کدام هم نگران سختی تدارکات وعده افطار و هزینه هایش نیستیم.»
سخت نگیرید؛ در حیاط و پارک هم می شود افطاری داد
از آنجایی که شرایط اقتصادی و فاصله گرفتن اهالی خانواده از یکدیگر، به دغدغه بسیاری از خانواده تبدیل شده، این روزها در خانواده هایی که اهل رفت و آمد هستند، شاهد تغییر سبک افطاری ها و مهمانی هستیم. مثلا خانم سعیدی در این مورد تغییر به سبب شرایط اقتصادی توضیح می دهد:« چندسال پیش به خاطر کوچک بودن و یا پله های زیاد برخی اقوام، افطاری دادن در تالار باب شد. چند نفری این کار را کردند و کم کم همه همین روال را درپیش گرفتند اما طی دو سه سال گذشته، هزینه ها آنقدر بالا رفته که واقعا مهمانی گرفتن در تالار نمی صرفد و متاسفانه به همین علت هم، دیگر خبری از مهمانی در خانواده نیست اما با این شرایط و بدون دورهمی ها هم دیگر نه فامیلی برای آدم می ماند و نه دل خوشی، بنابراین امسال همه با هم یک تصمیم جدید گرفتیم تا بتوانیم بیشتر دور هم جمع شویم.»
خانم سعیدی ادامه می دهد:« از آنجایی که دیگر دور تالار و رستوران را خط کشیده ایم، قرار شد آن هایی که خانه هایشان کوچک است با اجازه و رضایت همسایه ها، سفره افطار را در حیاط، پارکینگ، پشت بام و حتی پارک نزدیک منزل خود اما کاملا ساده و به دور از تجملات بیندازند تا در فضای بیرون از خانه خیلی به زحمت نیفتند؛ یکی دو تا از اقوام این کار را کردند و اتفاقا خیلی هم خوش گذشت. حتی جالب است بدانید چند تا از اقوام که خانه های بزرگ تری دارند، داوطلب شده اند تا مهمانی آن هایی که خانه شان کوچک است را در خانه خود برگزار کنند که واقعا کار بزرگی کردند و الگویی شدند برای همه ما که بیشتر هوای یکدیگر را داشته باشیم. البته ما مهمانان هم از کمک به این میزبان های دوم دریغ نمی کنیم و حتما قبل از تمام شدن مهمانی، در نظافت و جابه جایی ظرف و ظروف به صاحبخانه کمک می کنیم تا همه زحمت به گردن آن ها نیفتد.»
شاید با شنیدن حرف های خانم سعیدی با خود بگویید، مگر می شود در آپارتمان چنین کاری کرد و یا چطور می توان در پارک یا خانه فرد دیگری جز میزبان افطاری داد؟ اما واقعیت این است که برای انجام بعضی کارها فقط باید کمی آسان گرفت تا غیرممکن ها ممکن شود. واقعا خیلی از همسایه ها هستند که شرایط یکدیگر را درک می کنند و با رضایت خود، در ثواب افطاری سهیم می شوند. همچنین درمورد افطاری دادن در پارک هم واقعا ناممکنی وجود ندارد و همین که از هرکس بخواهید فقط یک زیرانداز و یک فلاسک آبجوش با خود بیاورد، تامین مابقی وسایل کار سختی نیست. به هرحال همه ما آنقدر تجربه پیک نیک و دورهمی داریم که به راحتی بتوانیم مهمانی دادن در بوستان ها را هم مدیریت کنیم. به واقع فقط کافی است بخواهیم و دور نمی شودها را خط بکشیم تا باردیگر سفره های افطاری و دورهمی خانوادگی مثل قبل رونق بگیرد و حتی با ساده ترین افطاری ها بتوانیم از ثواب آن بهره مند شده و حال خوب را به خودمان و دیگران هدیه دهیم.
افطاری های اشتراکی، ابتکاری جدید برای دور زدن گرانی ها
افطاری های اشتراکی دیگر چه صیغه ای است؟ اگر با خودتان درحال زمزمه این سوال هستید و فکر می کنید با پیشنهادی عجیب و غریب روبه رو هستید، باید بگوییم که اصلا چنین نیست و این رسم در برخی از خانواده ها رواج دارد. خانم ترکمان به عنوان نماینده ای از خانواده خود توضیح می دهد:«به هرحال هزینه ها گران است و مهمانی افطاری هم هزینه بر، اما به هرحال نمی شود قید فامیل را زد و به کنج خانه و تنهایی پناه برد. بالاخره ما انسانیم و انسان هم به همین روابط و دورهمی ها زنده است، بنابراین چندسالی است در خانواده خود یک کار جدید کرده ایم و آن هم برپایی مهمانی های افطاری اشتراکی است. مثلا خانواده ما با خانواده خواهرم، هزینه ها را نصف به نصف پرداخت می کنیم و با توافق هم، در منزل یکی از خودمان، میزبان فامیل می شویم. با این کار، هزینه ها وزحمت ها نصف می شود و به کسی هم فشار نمی آید.»
جالب است بدانید که این خانواده حتی گاهی برای آنکه بیشتر دورهم جمع شوند، درست مثل وقت هایی که قرار است به پیک نیک دسته جمعی بروند، هرکدام یکی از مخلفات افطاری را فراهم می کنند و هربار در منزل یک داوطلب از بین خودشان، جمع می شوند و موقع افطار هم، هرکس با خوراکی دیگری افطار می کند تا ثوابش به طرف مقابل برسد. واقعا این خانواده نمونه کامل یک خانواده مسلمان هستند. درست همانطور که امیرالمومنین(ع) می فرمایند:« به راستى که صله رحم از واجبات اسلام است و خداى سبحان، امر فرموده که آن را گرامى بدارند و خداوند متعال با هر کس که صله رحم کند، رابطه برقرار مى کند و با هر کس که قطع رحم کند، قطع رابطه مى کند و هر کس که صله رحم را گرامى بدارد، گرامى اش مى دارد.»
حرف و حدیث ممنوع!
همان طور که در ابتدای گزارش هم گفتیم با حلوا حلوا گفتن دهان شیرین نمی شود؛ پس وقتی قرار است به دنبال مهمانی های ساده و بکارگیری راهکارهایی برای تحقق این هدف باشیم، باید این نکته را نیز بدانیم که حرف و حدیث ها جایی در این وادی ندارند و برای حرکت در مسیر اصلاح مهمانی ها و ضیافت ها، باید عمیقا نیز به این مساله اعتقاد داشته باشیم. اینکه منزل هر فامیلی برویم و بخواهیم افطاری اش را با فلان افطاری و یا افطاری خانه خودمان مقایسه کنیم، نه منطقی است و نه انسانی. متاسفانه برخی ها این خصلت را در وجود خود دارند و تلاشی هم برای اصلاحش نمی کنند که همین نیز باعث می شود تا از طرفی میزبان در معذورات قرار گرفته و خودش را به سختی بیندازد و از طرفی فاصله ها بیشتر و بیشتر شود؛ بنابراین با تمام این تفاسیر لازم است تا به برکت ماه مبارک رمضان، این خصلت بد اخلاقی را کنار بگذاریم و بدانیم که ارزش مهمانی و صله رحم به روی باز صاحبخانه است نه به سفره اش!
پایان پیام/