کتاب نوبوآکی کُندو درباره تاریخ اجتماعی تهران دوره قاجار منتشر شد

«قانون و شرع جامعه ایران: تاریخ اجتماعی تهران دوره قاجار» نوشته نوبوآکی کُندو و ترجمه علی محمد آزاده توسط نشر تاریخ ایران منتشر شد. به گزارش خبرنگار مهر، نشر تاریخ ایران کتاب «قانون و شرع جامعه ایران: تاریخ اجتماعی تهران دوره قاجار» نوشته نوبوآکی کُندو و ترجمه علی محمد آزاده را با شمارگان هزار نسخه، ۳۵۶ صفحه و بهای ۹۰ هزار تومان منتشر کرد. این کتاب ترجمه‌ای است از:Kondo, Nobuaki, Islamic Law and Society in Iran: a social history of Qajar Tehran, New York, NY: Routledge, ۲۰۱۷. خبرنگار مهر«قانون و شرع جامعه ایران» شامل ۹ فصل به ترتیب با این عناوین است:‌ «توسعه تاریخی تهران»، «سازمان قضایی»، «محاکم شرعیه»، «یک دعوای واقعی»، «تسجیل و معاملات در محاکم شرع»، «موقوفات تهران»، «وقف و ملک خصوصی»، «تغییر و تحولات موقوفات» و «نتیجه‌گیری». این کتاب حاصل بیست سال تحقیق اسنادی، کتابخانه‌ای و میدانی «پروفسور نوبوآکی کُندو» است. کُندو از محققان شناخته شده ژاپنی در حوزه ایران‌شناسی با گرایش اسلام‌شناسی و تاریخ دوره مدرن است و این کتاب او را ناشر انگلیسی- امریکایی راتلج در ۲۰۱۷م منتشر کرد. وی در سال ۲۰۲۰م در بخش محققان خارجی حوزه تاریخ همایش بین‌المللی فارابی به پاس انتشار تمامی آثار پژوهشی‌اش از جمله همین کتاب به‌عنوان چهره برگزیده شناخته ‌شد. در بخشی از مقدمه مترجم بر این کتاب چنین آمده است: کُندو اندک مدتی پس از چاپ این اثر (در زبان اصلی) در مصاحبه‌ای که در مجله فرهنگ امروز منتشر شد روند تولید این اثر پر استناد را توضیح داده است. سه محقق جوان حوزه ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی، این کتاب را معرفی و نقد کرده‌اند این نقدها به نسبت مثبت‌اند. آنان استفاده این محقق از منابع پرشمار و دست اول در افزایش شناخت مخاطبان از دوره قاجار و کارکرد فقه شیعه در جامعه ایران را ستوده‌اند؛ اما بعضی از آنان درباره ساماندهی فصول، تحلیل فشرده و گذرا، اشارات وی به آثار دیگر محققان و نتیجه‌گیری‌ها، نظریاتی متفاوت ارائه کرده‌اند. بعلاوه به نظر می‌رسد شاید بهتر بود کُندو به دلیل استناد مکرر به دفترهای سنگلجی و نوری، دست‌کم صفحه یا پاراگرافی را به «محرر شرعیات» و نیز «ثبّات محکمه شرع» اختصاص می‌داد. می دانیم این دفترها نه فقط ماحصل کار افراد گوناگون در محکمه بوده‌است، بلکه در دفترهای شرعی ایران علاوه بر اسناد صاحب دفتر، اسناد تولیدی علمای دیگر نیز به دلایل مذکور در کتاب ثبت می‌شده است... نکته بعدی این‌که محقق در مورد ملکم و حتی اسناد آن، دست به دخل و تصرف زده است. به عبارتی، وی درک و تحلیل خود را از متن ملکم به‌دست داده که نسبت به متن اصلی مختصر و متفاوت است. به‌عنوان نمونه در کتاب تاریخ ایران سر جان ملکم، ترجمه‌ای که در اینجا ارائه‌شده نسبت به ترجمه قدیمی اسماعیل حیرت، متفاوت است... در مورد اسناد دست اول غیر چاپی هم به‌نوعی اختلافاتی دیده می‌شود. البته نمی‌توان ناخوانا بودن خطوط و پیچیده بودن متن اسناد و طولانی بودن زمان تدوین این تحقیق را نادیده و دست‌کم گرفت. به‌عنوان نمونه در صفحه ۵۲ کتاب، ذیل سند ۱۶۴ (b هاروارد، ص ...)، کلمه سنگسری از توابع بسطامِ سمنان، سهواً سنگ‌بری قرائت‌شده است. یا نام اسدالله فرزند آقا موسی تاجر بروجردی به آقااسدالله تاجر بروجردی فرزند آقا موسی تغییر یافته است.»