نگاهی به رشد فرهنگ و هنر دینی در طول چهار دهه انقلاب اسلامی

مشهد-ایرنا- ماهیت انقلاب اسلامی فرهنگی بود که نخستین تاثیرات آن باید در بخشهای فرهنگی و هنری نمود می یافت و اکنون با گذشت بیش از چهار دهه از انقلاب اسلامی نشانه های این رشد در لایه های مختلف فرهنگ و هنر این مرز و بوم به ویژه خطه خراسان رضوی آشکار است. انقلاب اسلامی ایران فرهنگی ترین و هنری ترین انقلاب بود که پایه آن را مبانی اسلامی تشکیل می داد و از آنجا که هنر را حیاتی ترین و ضروری ترین شاخص زندگی انسان می دانست، پرورش هنرمندان متعهد و خلق هنر مبتنی بر زیباشناختی و تبیین زیباییهای آفرینش و خلقت را سرلوحه کار قرار داد. نقش هنر در انقلاب اسلامی و در مقابل تاثیر انقلاب بر هنر را نمی‌توان انکار کرد به طوری که این ۲ مفهوم با هم در هم تنیده است. در تمامی سرودها و نواهای انقلابی، فیلمها و سریالها و پارچه و دیوارنوشته‌ها و نگارگریهای دوران انقلاب و دفاع مقدس همگی ردی از هنر متعهد و در خدمت آرمان انقلاب به چشم می خورد. قایم مقام اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: انقلاب اسلامی ماهیت فرهنگی داشته و در این راستا دست به نهادسازی زده هم زده است که نمونه بارز آن کانونهای فرهنگی – هنری مساجد به عنوان یکی از رویشهای فرهنگی انقلاب اسلامی است که هم اکنون در خراسان رضوی هزار و ۸۰۰ کانون فرهنگی و هنری مساجد فعال است. یوسف امینی با تاکید بر این که معرفی هنر سالم و اصیل جزء آرمانهای انقلاب اسلامی است افزود: امام خمینی (ره) قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، به بحث رسانه و سینما پرداخته بودند و بعد از انقلاب از این ابزارها برای تولید محتوای جدید متناسب با آرمانها و ارزشهای انقلاب بهره گرفته شد. وی ادامه داد: سینمای انقلاب اسلامی با رعایت کردن یک سری شاخصهای انسانی و اسلامی توانسته است الگوی جدیدی از رسانه و هنر سینما را در سطح جهان عرضه کند زیرا پیامی که از سینمای ایران مخابره می شود تفاوت زیادی با پیامی که از سینمای دیگر کشورها مخابره می شود دارد. قایم مقام اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: در ایران به سینما به عنوان به یک سرگرمی صرف توجه نمی شود بلکه از آن به عنوان یک موضوع فرهنگی و هنری اصیل یاد شده به نحوی که از ابتدای انقلاب تاکنون شاهد شکل گیری رسانه های تخصصی در این زمینه هستیم. امینی افزود: در انواع رسانه هم شاهد رشد کمی و کیفی بوده ایم و این هم جزء برجستگیها و دستاوردهای فرهنگی انقلاب اسلامی است چرا که میزان نشر مکتوب و چاپی قبل از انقلاب بسیار اندک بود اما بعد از این انقلاب این ابزار و شاخص مهم فرهنگی مورد توجه ویژه قرار گرفت و از نظر کمی و کیفی رشد کرد و هم اینک ۴۰۰ رسانه مختلف در استان خراسان رضوی فعالیت دارند. وی اضافه کرد: در کنار اینها رویدادهای فرهنگی و هنری شاخصی مثل جشنواره های فجر در انواع مختلف فیلم، تئاتر، موسیقی و هنرهای تجسمی در کشور شکل گرفت تا پیام جهانی هنر ایران را مخابره کند. قایم مقام اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: شکل گیری نمایشگاه بین المللی کتاب در تهران و متعاقب آن در استانهای مختلف و ایجاد و توسعه رسانه های دیجیتال از موضوعات جدیدی است که بعد از انقلاب اسلامی شکل گرفته و به آنها پرداخته شده و برای آنها ساختار تعریف شده است. امینی افزود: بزرگداشت مفاخر فرهنگی و نام‌گذاری روزهای سال به نام یکی از شاعران خراسانی و تعیین روز ملی برای آنان از جمله روز ملی عطار، روز ملی خیام، روز ملی فردوسی و همچنین روز ملی بیهقی که به تازگی نام‌گذاری شده است از جمله دستاوردهای انقلاب اسلامی در خطه خراسان رضوی به شمار می رود. عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در حوزه فرهنگی، انقلاب اسلامی یک انقلاب فرهنگی بود چرا که امام راحل مبارزه خود با طاغوت را از طریق تکوین و ساختن ملت آغاز کردند، زمانی که ملت تکوین پیدا کرد و پایبندی خود را به مبانی انقلاب و اسلام نشان داد، توانست به موفقیت دست پیدا کند در غیر این صورت اگر همگرایی بین مردم و اندیشه سیاسی و اعتقادی مردم نبود به طور قطع انقلاب اسلامی به پیروزی نمی رسید. حمیدرضا ترقی افزود: امام راحل بعد از پیروزی انقلاب اسلامی چند اقدام مهم در حوزه فرهنگ انجام دادند که در این راستا ابتدا باید دانشگاه ها و مراکز فرهنگی کشور متحول می شدند و به جای فرهنگ طاغوتی و ستمشاهی و فرهنگ غربی، فرهنگ اسلامی را به نسل جوان آموزش می دادند که لازمه آن تحول در متون اساسی بود که باید این رخداد انجام می گرفت. وی اظهار داشت: دومین اقدام امام راحل، مبارزه با مفاسد و آسیبهای فرهنگی در جامعه بود، مفاسدی که زمینه تثبیت رژیم گذشته را فراهم می کرد و خوشبختانه از همان ابتدای انقلاب اسلامی با این موارد مبارزه شد و هنرمندان به سمت ساخت فیلمهای مربوط به انقلاب و مبارزه با طاغوت، فیلم های دینی، مذهبی و تاریخی گرایش پیدا کردند. عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسلامی گفت:در طول سالهای پس از انقلاب اسلامی کشورمان در حوزه های ساخت فیلمهای فاخر دینی و مذهبی موفقیتهای چشمگیری به دست آورده است که این فیلمها در اکثر کشورهای اسلامی به عنوان فیلمهای فاخر کشورمان مورد استفاده قرار می گیرد و سریال "اصحاب کهف" و موارد متعدد دیگری که در کشورهای مختلف اسلامی دوبله می شود نمونه ای از این ادعاست. ترقی افزود: بعد از انقلاب اسلامی هنر دینی و اسلامی رونق جدیدی گرفت، ابتکار و خلاقیت نسل جوان و هنرمندان در انواع و اقسام رشته های هنری بروز و ظهور پیدا کرد از فعالیتهای هنری فردی مانند مرحوم شجریان گرفته تا سرودهای انقلابی که از همان ابتدا توسط جوانان متدین و مذهبی در حضور امام راحل خوانده می شد و این سرودها و مداحی ها مورد توجه مقام معظم رهبری هم قرار گرفته است. وی اظهار داشت: حرکتی که رهبر معظم انقلاب در جهت تقویت مداحان و جهت دهی به نوع مداحی و محتوای آن داشته اند در زمره تحولات فرهنگی است که در کشور رخ داده است، در کنار اینها گرایش به مهدویت و مراسم دینی و مذهبی در کشور به گونه ای رونق گرفته است که شاهد سالانه حضور بیش از ۳۰ میلیون نفر زائر در بارگاه منور رضوی و شرکت در مراسم مذهبی و راهپیمایی اربعین هستیم و همه اینها نشان دهنده تاثیرات فرهنگی انقلاب اسلامی در نسل جوان کشور است. این فعال فرهنگی و سیاسی گفت: تاکنون بیش از ۲۰۰ هزار مرکز قرآنی در کشور ایجاد شده و بسیاری از مسائل فرهنگی در کتابهای درسی گنجانده شده است تا نسل جوان از این بخشها استفاده و بهره برداری لازم را بکند. ترقی افزود: در مجموع ایران اسلامی طی سالهای پس از انقلاب همان طور که توانست اقتدار دفاعی و نظامی خود را به جهانیان ثابت کند، به نحوی توانست اقتدار اعتقادی و فرهنگی خود را نیز به منصه ظهور برساند. وی ادامه داد: امروزه شاهد رشد اسلام گرایی در جهان هستیم که نمود آن پیام های انقلابی و اسلامی و بازتاب سخنان رهبر معظم انقلاب در جهان و توجه جهانیان به شعارهای فرهنگی انقلاب اسلامی است به عنوان مثال در روز جهانی قدس سراسر دنیا به این پیام فرهنگی و سیاسی انقلاب "لبیک" می گویند و رژیم آمریکا مجبور است برای توجه به این مسائل در عید فطر به مسلمانان افطاری دهد و این گونه اعیاد را تبریک بگوید که نشان از تاثیر فرهنگی بر معادلات فرهنگی جهان دارد. این فعال فرهنگی و سیاسی گفت: دشمنی و ضدیت غربی ها با پیامبر اسلام و اسلام هراسی که دنبال می کنند و تبلیغات که علیه قرآن از آن بهره گرفته می شود، همه اینها نشان از ترس از پیام فرهنگی و تاثیر فرهنگی اسلام و انقلاب اسلامی بر ملتها دارد. ترقی افزود: به طور قطع رشد اسلام گرایی در غرب امروز مرهون حرکت انقلاب اسلامی در حوزه فرهنگی است همچنین در دیگر ابعاد فرهنگی به ویژه نشر کتاب موفقیتهای چشمگیری داشته ایم که قابل مقایسه با قبل از انقلاب نبوده و بسیار گسترده شده است. وی اضافه کرد: امروزه حوزه فعالیتهای فرهنگی به لحاظ کمی و کیفی قابل مقایسه با ابتدای انقلاب اسلامی نیست و تعداد افرادی که در این حوزه فعالیت و به ویژه در حوزه فرهنگ دینی و اسلامی تلاش می کنند نسبت به ابتدای انقلاب چندین برابر شده است که همه اینها از دستاوردهای انقلاب اسلامی است.