پایگاه خبری «مدرن دیپلماسی» در گزارشی می نویسد: «اکنون فقط باید منتظر ماند و دید که در آینده چه میشود و آیا به طور خاص اردوغان میتواند بر چالشهای اقتصادی کشورش غلبه کند؟ آیا اساسا او میتواند جواب اعتماد مجدد مردم ترکیه به خود را بدهد؟»
فارسپلاس؛ دیگر رسانهها- الف نوشت: پایگاه خبری «مدرن دیپلماسی» در گزارشی با اشاره به پایان یافتن دور دوم انتخابات ریاست جمهوری ترکیه و پیروزی مجدد "رجب طیب اردوغان" در انتخابات و ابقای وی در کرسی ریاست جمهوری ترکیه به مدت 5 سال دیگر به طرح این سؤال پرداخته که آیا وی میتواند جواب اعتماد مجدد مردم ترکیه به خود آن هم در شرایطی که ترکیه با انبوهی از مشکلات و چالشهای سیاسی، اجتماعی و اقتصادی رو به رو است، بدهد؟
پایگاه خبری مدرن دیپلماسی در گزارش خود مینویسد:
« مردم ترکیه به تازگی مهمترین انتخابات در تاریخ مدرن و معاصر کشورشان را پشت سر گذاشته اند. مردم ترکیه در شرایطی سرنوشت خود را تعیین کردند که وضعیت اقتصادی کشورشان به هیچ وجه مساعد نیست و حتی اسفناک است. کاهش قابل توجه ارزش لیر ترکیه(پول ملی این کشور) در برابر دلار، تا حد زیادی بهای کالاها و هزینه زندگی را در ترکیه بالا برده است. تورم فزاینده در ترکیه کنونی امری عادی است و حتی اقتصاددانان بر این باورند که تورم ترکیه در سال گذشته میلادی به رقم 85 درصد نیز رسیده است.
پول ملی ترکیه یعنی لیر نیز در یک دهه گذشته، ارزش خود را تا ده برابر از دست داده است. تورم لجامگسیخته در ترکیه موجب میشود تا قیمت کالاها و خدمات در این کشور مدام بالا و بالاتر برود. باید توجه داشت که با کاهش ارزش لیر، واردات ترکیه نیز پرهزینهتر و گرانتر میشود. از سوی دیگر، 11 استان در ترکیه نیز به شدت با شوکهای مخرب و ویرانگر ناشی از زلزله اخیر در ترکیه، دست به گریبان هستند. بیش از 50 هزار نفر در زلزله اخیر ترکیه جان خود را از دست دادهاند.
علیرغم این بحران های وخیم داخلی و بی ثباتی اقتصادی فراگیر در ترکیه، اکثریتِ مردم ترکیه، بار دیگر اردوغان را برای ریاست جمهوری کشورشان انتخاب کردهاند و هنوز به وی اعتقاد دارند. این یک مسأله قابل تامل است. اردوغان بار دیگر به مدت 5 سال، رئیس جمهور ترکیه شده است و رقیب اصلی وی یعنی کمال قلیچدار اوغلو نیز که برآمده از اتحاد احزاب اپوزیسیون ترکیه بود نتوانست وی را از کرسی قدرت به زیر کشد.
اردوغان در ابتدا در سال 1994، به کرسیِ شهرداری استانبول برگزیده شد. وی در این سمت با مشکلات جدی و فزایندهای که شهر استانبول در آن زمان به دلایلی نظیر رشد سریع جمعیت با آنها رو به رو بود و شامل مواردی نظیر آلودگی هوا، جمع آوری زبالهها و کمبود آب آشامیدنی بود، برخوردهای جدی و موثری داشت. با این حال، پس از 4 سال، او مجبور شد به خاطر خواندن یک شعر جنجالی در دادگاه حاضر شود.
در این راستا، اردوغان محکوم به گذراندن 4 ماه در زندان شد. اتهام اصلی او نیز ترویج نفرت مذهبی بود. اساسا این اتفاق یک نقطه عطف مهم در چرخش توجه افکار عمومی ترکیه به سمت وی و تقویت قابل توجه موقعیت سیاسی او بود.
رجب طیب اردوغان در سال 2003 به عنوان نخست وزیر ترکیه قدرت را در این کشور به دست گرفت. مردم ترکیه در انتخابات سال 2018 نیز علی رغم همه چالشهایی که علیه وی مطرح می شد، بار دیگر به او اعتماد کردند. اردوغان در پی انتخابات اخیر ترکیه برای سومین بار متوالی به عنوان رئیس جمهور کشورش برگزیده شده است. در این راستا انتظار میرود که اردوغان در سالهای آتی چه در عرصه داخلی و چه در عرصه خارجی، معادلات ژئوپلیتیکی تازهای را با محوریت کشورش ترسیم کند.
اردوغان به اردوگاه سیاسی "محافظهکاری" تعلق دارد. او از طریق حزب رستگاری "نجمالدین اربکان" سیاستمدار شناخته شده ترکیهای وارد سیاست شد. در سال 1976، در شاخه جوانان حزب مذکور یک سِمت مهم دریافت کرد. نجمالدین اربکان، رئیس حزب رستگاری ترکیه همان فردی بود که در فاصله سالهای 1996 تا 1997، به عنوان نخست وزیر ترکیه خدمت کرد.
ترکیه جدید به عنوان کشوری سکولار تحت رهبری آتاتورک در دهه 1920 میلادی ایجاد شد. اردوغان در قامت یک سیاشتمدار در طول سالهای گذشته سعی کرده تا یک مانیفست جدید را برای ترکیه ارائه کند. در دهه نخست تفوق حزب متبوع او یعنی حزب عدالت و توسعه در صحنه قدرت سیاسی ترکیه، این حزب تا حد زیادی معطوف به اجرای اصلاحات دموکراتیک در این کشور شد تا شاید راه برای عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا هموار شود.
در این دوران، اردوغان ستایشهای مختلفی را از جانب لیبرالها در ترکیه و خارج از این کشور به دلیل کاهش نقش ارتش ترکیه در معادلات کلان این کشور و حمایت از حقوق زنان و اقلیتهای قومی به سمت خود جلب کرد. با این حال، در دهه بعد، انتقادهای جدی از اردوغان به دلیل آنچه تشدید اقتدارگرایی در لوای رهبری وی در ترکیه گفته می شد، مطرح گشت. بسیاری بر این باورند که اردوغان در طی دهه اخیر تا حد زیادی شکافهای سیاسی و اجتماعی در ترکیه را تعمیق کرده و گسترش بخشیده است.
اساسا اردوغان در جهان اسلام به واسطه طرح دیدگاههای ضدآمریکایی و ضداروپاییاش، به محبوبیت رسیده است. وی نظام حکمرانی ترکیه را از پارلمانی به ریاست جمهوری تغییر داد(در سال 2014). اپوزیسیون ترکیه بر این باورند که اردوغان این تغییرات را با هدف تحکیم موقعیت خود در قدرت انجام داده است. حامیان اردوغان وی را همچون "پدر" می دانند اما مخالفانش وی را یک سیاستمدارِ اقتدارگرا ارزیابی می کنند.
در دوران حضور اردوغان در قدرت، از یک سو، فاصله میان ترکیه و اعضای مهم سازمان ناتو و متحدانش نظیر آمریکا و اروپا افزایش یافت. در عین حال، روابط ترکیه با طیف ضدغربیِ حاضر در نظام بین الملل به رهبری چین و روسیه در حال افزایش است.
"جفری مانکوف"، تحلیلگر "مرکز مطالعات راهبردی و بینالمللی" در واشنگتن میگوید: "بسیاری از مقامها و رهبران سیاسی در کشورهای غربی از ترکیه اردوغان ناراضی هستند. آنها از اردوغان ابراز ناامیدی میکنند. آنها بر این باورند که اردوغان دلیل اصلی در زمینه فاصله گرفتن ترکیه از غرب است. آنها بر این باورند که اردوغان عرصه حکمرانی در ترکیه را به مسأله ای شخصی تبدیل کرده و صرفا به دنبال عوام فریبی، کسب محبوبیت و رویههای پوپولیستی است".
از این رو، با توجه به حاکمیت 20 سال اخیر اردوغان بر ترکیه، ترکیه چه در حوزه سیاست خارجی خود و چه معادلات اجتماعی و اقتصادیاش، شاهد تغییر و تحولات قابل توجهی بوده است. در نتیجه دوران طولانی حضور اردوغان در قدرت، او دوستان و دشمنان زیادی را در داخل و خارج از ترکیه برای خود ایجاد کرده است.
اکنون فقط باید منتظر ماند و دید که در آینده چه میشود و آیا به طور خاص اردوغان میتواند بر چالشهای اقتصادی که کشورش با آنها رو به رو است غلبه کند؟ آیا اساسا او میتواند جواب اعتماد مجدد مردم ترکیه به خود را بدهد؟ پاسخ به تمامی این پرسشها را گذر زمان مشخص میکند. پرسشهایی که به شدت مهم هستند».
پایان پیام/ت
*لینک:
https://moderndiplomacy.eu/2023/05/30/can-erdogan-repay-the-peoples-trust