نمایشگاه مجازی کتاب زمینه‌ جهش در بازار اینترنتی کتاب است

مدیرعامل انتشارات به‌نشر با اشاره به ویژگی‌های نمایشگاه مجازی کتاب تهران، این نمایشگاه را زمینه‌ای برای ایجاد جهش در بازار اینترنتی کتاب و تحول در نشر الکترونیک دانست. حسین سعیدی مدیرعامل به‌نشر (انتشارات آستان قدس رضوی) در گفت‌وگو با خبرنگار مهر، گفت: برپایی نمایشگاه مجازی قطعا جزو اقدامات مثبت است. هرچند برپایی نمایشگاه فیزیکی کتاب یک سری ویژگی‌ها و مختصات مثبت داشت، اما در شرایط حاضر برگزاری نمایشگاه مجازی کتاب تهران نیز کار ارزشمند و مؤثری است و باید یادآور شوم که این دو قابل جایگزینی نیستند و هر کدام ویژگی‌های خود را دارند. خبرنگار مهروی افزود: چندنکته را به‌‎عنوان نکات مثبت نمایشگاه مجازی کتاب تهران می‌توان برشمرد؛ یکی کم هزینه‌تر بودن آن است، چون در این‌نمایشگاه‌ها هزینه‌های دکور و فضاداری، هزینه‌های غرفه و برخی هزینه‌های جاری دیگر وجود ندارد و این قطعا از نکات مثبت است. همچنین این در دسترس بودن نمایشگاه برای همه اقشار کشور بدون در نظر گرفتن بُعد مسافت برای خرید از نمایشگاه از دیگر نقاط مثبت نمایشگاه به‌شمار می‌رود. این‌مدیر نشر در ادامه گفت: نکته سوم، ایجاد یک جهش در بازار اینترنتی و تحول در نشر الکترونیک به واسطه برگزاری این نمایشگاه است. خیلی از ناشران کوچک که در سال‌های گذشته در این عرصه ورود پیدا نکرده بودند، به واسطه نمایشگاه مجازی کتاب تهران در این عرصه ورود پیدا کردند. نکته دیگر هم عدم محدودیتی است که در عرضه کتاب‌های جدید و قدیم روی داد، چون عموما فضای نمایشگاه فیزیکی فضای محدودی بود و ناشران معمولا تنها آثار جدیدشان را عرضه می‌کردند، اما در نمایشگاه مجازی کتاب تهران زمینه برای عرضه آثار قدیمی و راکد ناشران هم فراهم است که این خود به‌عنوان نکته مثبت دیگری قابل تأمل است. سعیدی گفت: این نمایشگاه با قابلیت‌هایی که دارد قطعا می‌تواند به‌عنوان مکمل نمایشگاه حضوری به حیات خود ادامه دهد. برخی نمایشگاه مجازی کتاب تهران را به‌عنوان گزینه‌ای برای جایگزینی نمایشگاه حضوری مطرح می‌کردند که به‌نظر من نمایشگاه مجازی نمی‌تواند به‌عنوان جایگزین مطرح باشد و باید به‌عنوان مکمل نمایشگاه فیزیکی مورد توجه قرار گیرد، چون اتفاقاتی در نمایشگاه حضوری می‌افتد که برای مخاطبان جذاب است، مثل تورق و مشاهده کتاب از نزدیک و تعاملاتی که می‌تواند بین ناشران اتفاق بیفتد یا تعاملاتی که می‌توانست بین ناشران، نویسندگان، مؤلفان و سایر اجزای صنعت نشر به‌وجود آید. وی افزود: خود این تعامل و گفت‌وگو و نشست و برخاست‌هایی که در نمایشگاه فیزیکی روی می‌داد اهمیت داشت، البته اینها نه به‌صورت کامل، بلکه به‌صورت بخشی ممکن است در فضای مجازی هم اتفاق بیفتد، لذا قاعدتا این دو نمایشگاه می‌توانند مستقلا و به‌عنوان مکمل یکدیگر برگزار شوند و هر کدام بخشی از نیاز مخاطبان را پاسخگو باشند. مدیرعامل به‌نشر همچنین گفت: نکته‌ای را سال گذشته هم مطرح کردم؛ دغدغه کتابفروشان از برگزاری نمایشگاه مجازی این است که شاید در مقطع زمانی برپایی نمایشگاه، افت فروش داشته باشند، لذا پیشنهاد کردم که شاید بشود در طرح‌های تکمیلی، نمایشگاه مجازی کتاب تهران ویژه کتابفروشان هم برگزار شود، یعنی در آن نمایشگاه به‌جای اینکه ناشران ثبت‌نام کرده و آثارشان را عرضه کنند، سامانه‌ای داشته باشیم که ویژه کتابفروشان باشد. البته این یک طرح خام است و باید قابلیت‌های اجرایی آن بررسی شود. سعیدی گفت: اتفاق مهم دیگری که در نمایشگاه مجازی کتاب تهران روی می‌دهد این است که در این بستر کتاب واقعی عرضه می‌شود، چون برای حضور در این نمایشگاه ناشران به سامانه خانه کتاب و ادبیات ایران وصل می‌شوند و از طریق این سامانه آثار رصد و وارد چرخه توزیع می‌شود، لذا مطمئنا کتاب‌های سالم و استاندارد به‌دست مخاطب می‌رسد و اِمکان هرگونه خطا و اِشکال از بین می‌رود که این هم از نقاط مثبت این نمایشگاه است. وی در پایان گفت: اِمکان شناسایی بیشتر مخاطبان و قشر هدف برای ناشران از دیگر نقاط مثبت نمایشگاه است. در واقع یکی از نکات برجسته این نمایشگاه در دسترس بودن و به‌نوعی عدالت فرهنگی است که صورت می‌گیرد. بسیاری از مخاطبان علاقه‌مند به کتاب در شهرها و روستاها که امکان حضور در نمایشگاه فیزیکی را ندارند در نمایشگاه مجازی کتاب تهران این امکان برایشان فراهم شده که بدون هیچ محدودیتی به آثار و منابع همه ناشران دسترسی داشته باشند. ضمن این‌که ناشر هم می‌تواند از طریق این سامانه مخاطبان خود را بهتر شناسایی کرده و برای برنامه‌ریزی‌های آینده از آن‌ها استفاده کند.