سد تنگ سرخ نسخه‌ای برای مدیریت منابع آبی بویراحمد

یاسوج- ایرنا- سد تنگ سرخ بویراحمد با هدف تامین آب بلند مدت آشامیدنی و صنعتی شهر یاسوج و روستاهای اطراف آن، افزایش جذب گردشگر و کنترل سیلاب در حال ساخت است و تکمیل آن تاثیر گسترده ای بر این منطقه خواهد گذاشت. به گزارش ایرنا، استان کهگیلویه و بویراحمد با دارا بودن بیش از ۱۱ میلیارد مترمکعب بارش سالیانه و نیز ۸/۵ میلیارد متر مکعب رواناب از جمله استان های شاخص کشور در پتانسیل آبی است. این حجم بارش اغلب در چهار ماه سال اتفاق می افتد و در هشت ماه دیگر که بیشترین مصرف آب شرب ، صنعت و کشاورزی وجود دارد شاهد کمترین بارش و یا عدم وجود هر گونه بارش در بیشتر نقاط استان هستیم. در راستای مهار منابع آبی استان همزمان با سفر پر برکت مقام معظم رهبری به استان در سال ۱۳۷۳ مطالعه و اجرای سدهای مهم مخزنی آغاز شد که نتیجه آن ساخت و بهره برداری از سدهای کوثر و شاه قاسم  و نیز مطالعه سد تنگ سرخ و دیگر موارد است. سد تنگ سرخ سدی مشترک بین استان کهگیلویه و بویراحمد و فارس است. مزیت های سد تنگ سرخ مزیت های سد تنگ سرخمدیرعامل آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد می گوید: سد تنگ سرخ بعد از یک دهه مطالعات مختلف زمین شناسی ، ژئوتکنیک ، هیدرولوژی ، پدافند غیر عامل ، باستان شناسی ونیز زیست محیطی به منظور تامین آب شرب ، صنعت و کشاورزی شهرستان های بویراحمد و دنا در اواخر دهه ۸۰ طراحی و در سال ۱۳۹۰ کلنگ زنی شد. آرش مصلح افزود: سد دارای مخزنی به حجم ۱۲۵ میلیون مترمکعب و تنظیم آب ۱۵۷ میلیون مترمکعب خواهد بود. وی تاکید کرد: بر اساس تخصیص ابلاغ شده توسط وزارت نیرو ازاین  میزان ۲۰ میلیون مترمکعب برای شرب شهر یاسوج و روستاهای اطراف، تیپ پیاده کوهستان ۴۸ فتح ، مراکز دانشگاهی و علمی اطراف شهر ، همچنین ۱۳/۳ میلیون مترمکعب جهت ۴ شهرک صنعتی ، کارخانه سیمان مارگون و صنایع کشاورزی و روستایی ، ۳۳میلیون مترمکعب برای تامین آب بیش از ۴۲۰۰ هکتار اراضی کشاورزی و نیز ۳۴/۴۵ میلیون مترمکعب در سال برای بهبود محیط زیست و افزایش دبی آب رودخانه بشار در فصول بهار و تابستان است. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد ابراز داشت: این سد در سال ۱۳۹۰ در کمیته عالی فنی آب کشور با حضور اعضا فنی ، علمی و دانشگاهی و خبرگان سدسازی کشور مورد تایید و تصویب قرار گرفته و حجم ، ابعاد و مشخصات فنی آن براساس آورد رودخانه ، دبی سیلاب های مقطع رودخانه ، شرایط مخزن و دیگر موارد طراحی شده است . وی تصریح کرد: آورد رودخانه در این مقطع نزدیک به ۳۰۰ میلیون مترمکعب بوده که تنها ۱۵۷ میلیون مترمکعب آن توسط سد مهار و ذخیره سازی می شود. مصلح عنوان کرد: علی رغم برخی اظهارنظرها در فضای مجازی با توجه به برنامه ریزی منابع آب این سد هیچ گونه انتقال آبی برای هیچ اراضی کشاورزی در بالادست سد وجود ندارد. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد تاکید کرد: سد ملاصدرا و درودزن در فاصله ای بسیار زیاد از سد تنگ سرخ و نیز در کد ارتفاعی دیگری قرار گرفته اند و بین این سدها و سد تنگ سرخ ارتفاعات و تاقدیس های آهکی واقع گردیده که هرگونه انتقال آب ، آن هم در تراز ارتفاعی دیگر را ناممکن می سازد. وی ادامه داد: سد تنگ سرخ بصورت کامل شامل ساختگاه ، مخزن و تاسیسات وابسته آن در درون استان کهگیلویه و بویراحمد قرار گرفته و اصولا در شرایط کنونی تنها سدی است که در ورودی استان جانمایی شده و تمام منافع آن متعلق به استان خواهد بود. مصلح عنوان کرد: در سال جاری نیز سامانه انتقال آب این سد به مرکز استان شامل خط انتقال و تونل از خروجی سد تا منطقه سروک یاسوج در استان و سطح کشور مصوب شده است. مدیرعامل شرکت آب منطقه ای کهگیلویه و بویراحمد بیان کرد: بدیهی است فرایند طراحی و جانمایی سدها در حیطه کمیته های فنی و تخصصی   بوده و برخلاف ادعای مطرح شده مبنی بر تغییر در ارتفاع سد توسط مقامات محلی و استانی ، تاکنون هیچ تغییری در مولفه ها و ابعاد سد خارج از مصوبه های قانونی اوایل دهه ۹۰ انجام نگرفته و نقشه های اجرایی کنونی نیز دال بر این موضوع است. مصلح ابراز داشت: سد تنگ سرخ کنترل کننده سیلاب های مخرب رودخانه بشار در فصل بارش برای تامین نیازها در فصل کم بارش است. وی تاکید کرد: فراموش نماییم اگر سد تنگ سرخ احداث شده بود اکنون شاهد خسارت سیلاب های بشار در پایین دست و گل آلود بودن رودخانه بعد از گذشت یک هفته از بارش های کنونی نبودیم و نیز نوبت بندی آب شرب شهر یاسوج در سفر ریاست جمهوری و نیز ریاست مجلس شورای اسلامی و سایر مسئولان ملی به این سد گویای اهمیت آن در تولید ، اقتصاد ، امنیت غذایی ، صنعتی و اجتماعی مرکز استان دارد که با تکمیل آن شاهد این تحول عظیم خواهیم بود. اهتمام مسئولان و پیشرفت ۴۰درصدی سد تنگ سرخ اهتمام مسئولان و پیشرفت ۴۰درصدی سد تنگ سرخروشنفکر با اشاره به روند اجرایی  سد تنگ سرخ که از  ۱۱ سال پیش کلنگ این طرح زده شد و در پی آن خیلی‌ها آواره شدند اظهار داشت : طی ۱۱سال گذشته تنها  ۲۴ میلیارد تومان در این پروژه با پیشرفت فیزیکی ۱۰درصدی  هزینه  و به مصرف رسیده بود ولی خوشبختانه در طول این یک سال  اخیر  نزدیک به ۳۰۰ میلیارد تومان اعتبار به این طرح تزریق شده که روند خوبی است . نماینده بویراحمد، دنا و مارگون در مجلس شورای اسلامی ابراز داشت: با توجه جدی دولت و جلس طی یکسال گذشته این طرح حدود ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است و این روند با سرعت ادامه دارد. با اینکه کهگیلویه و بویراحمد ۱۰ درصد از میزان منابع آب کشور را در اختیار دارد اما در تابستان های گرم ، برخی شهر های کهگیلویه و بویراحمد همچون یاسوج مرکز آن به کم آبی و قطعی آب رو به رو می شوند و امید است با احداث این سد این مشکل برای همیشه رفع و کشاورزان نیز شاهد رونق هر چه بیشتر کشت و کارشان در اراضی بویراحمد و شهرستان های اطراف باشند. عملیات اجرایی سد تنگ سرخ از سال ۹۰ با حضور مجید نامجو وزیر وقت نیرو آغاز شد. ساختگاه سد مخزنی تنگ سرخ در ۳۵ کیلومتری یاسوج و بر روی رودخانه بشار واقع شده است. در نیمه دوم سال ۹۶، مراحل ساخت سد به صورت تعاملی با پیمانکار، قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء و با کارفرمایی آب منطقه ای استان آغاز شد. سد تنگ سرخ از نوع خاکی با هسته رسی و حجم مخزن ۱۲۵ میلیون مترمکعبی و حجم تنظیم سالیانه ۲۰۰ میلیون متر مکعب است. حجم آب تجدید پذیر استان کهگیلویه و بویراحمد ۹هزار ۲۲۳ میلیون متر مکعب است که یک هزار ۷۰ میلیون متر مکعب آن سالانه مهار می شود و ۹۰ درصد آن از استان خارج می شود.