گزارش مؤسسه تونی بلر درباره دانش آموختگان دانشگاه امام صادق: یک غرض‌ورزی ژورنالیستی

موسسه تونی بلر با انتشار گزارشی در ارتباط با دانش آموختگان دانشگاه امام صادق علیه السلام و اثرگذاری ایشان در حاکمیتی که یکپارچه توصیف شده است، به دنبال القای نوعی ترس اندیشی به مخاطب است. به گزارش گروه دیگر رسانه های خبرگزاری فارس، به نقل از روابط عمومی دانشگاه امام صادق علیه السلام، انتشار گزارشی با عنوان «نخبگان در حال رشد رئیسی: امام صادقی‌ها، تکنوکرات‌های تلقین‌شده ایران» توسط «موسسه تونی بلر برای تغییر جهانی» که توسط دو ایرانی فارسی زبان فعال در این موسسه تهیه و تولید شده است، نشان داد که اولا دولت آقای رئیسی نیز همچون سایر دولت‌های قبلی، در معرض رصد و پایش کشورهای غربی چون انگلستان است و ثانیا، دانش‌آموختگان دانشگاه امام صادق علیه السلام نیز به صورتی ویژه و خاص‌تر زیر ذره‌بین این کشورها قرار دارند. اما این موسسه در حالی به تهیه این گزارش اقدام نموده است که تعداد دانش آموختگان دانشگاه امام صادق علیه السلام در قیاس با تعداد دانش‌آموختگان سایر دانشگاه‌ها در دولت‌های گذشته کمتر است. از طرفی، حداقل دو مرتبه در این گزارش به صراحت اذعان شده است که «کابینه حسن روحانی تعداد اعضای بیشتری با مدرک دکترا از دانشگاه‌های آمریکا نسبت به کابینه باراک اوباما، رئیس جمهور وقت آمریکا داشته است». بنابراین تعداد قابل توجهی از مسئولین در دولت روحانی، تفکر و علم خود را از دانشگاه‌هایی آمریکایی گرفته بودند. در ادامه، به نقد و بررسی گزارش یاد شده می‌پردازیم. بهره‌گیری از مستندات دقیق اما گزینش شده بهره‌گیری از مستندات دقیق اما گزینش شدهبهره‌گیری از مستندات دقیق اما گزینش شدهگزارش از نظم طبقه‌بندی شده قابل توجهی برخوردار است که این امر در کنار استناد به شواهد و مستندات موجود، بر گیرایی و اثرگذاری آن افزوده است. استناد فراوان به مطالب سایت دانشگاه، سایت مرکز رشد، مصاحبه مسئولان، معاونان، استادان و اعضای هیأت علمی دانشگاه، نشریه دانشجویی حیات و... نشان از تلاش نویسندگان برای همراه کردن مستندات موجود با ادعاهای مطرح شده دارد. در عین حال، استناد به یادداشت‌ها و مطالب باب میل نویسندگان و ذهنیت‌ها و باورهای آنان در برابر پرداختن به منابع و مستندات تایید شده، این گزارش را بیش از هر چیز دیگری، به یک کنش ژورنالیستی بدل کرده است. برچسب‌های منفی؛ ادعاهای بی‌دلیل برچسب‌های منفی؛ ادعاهای بی‌دلیلبرچسب‌های منفی؛ ادعاهای بی‌دلیلاین گزارش مکررا از واژگانی استفاده می‌کند که تعریف و تطبیق آن‌ها با مصادیق معرفی شده، کاملا غرض‌ورزانه و با رویکردی ژورنالیستی صورت گرفته است. به عنوان مثال، به کاربردن اصطلاح تندرو با نوعی تبادر منفی در ذهن مخاطب، در توصیف نهادهایی چون روحانیت، سپاه پاسداران، امام صادقی‌ها و... بدون اقامه استدلالی روشن، از جمله این غرض‌ورزی هاست. علاوه بر این، بسیاری از ادعاهای طرح‌شده در این گزارش، بدون ارائه کوچکترین شاهدی رها شده و مفروض انگاشته شده‌اند. به عنوان نمونه، ادعای انتصابی بودن نمایندگان مجلس و رئیس جمهور در جهموری اسلامی و یا اتحاد بیت رهبری، سپاه و امام صادقی‌ها در بدنه مدیریتی کشور در دولت رئیسی و صور‌ت‌بندی یک اتحاد سه‌گانه تعیین‌کننده مناصب اجرایی، بیش از آنکه واقعیت داشته باشد، ساخته تمنیات و تخیلات نویسندگان است. مدعیات خلاف واقع: ثمره پروپاگاندای رسانه‌ای مدعیات خلاف واقع: ثمره پروپاگاندای رسانه‌ایمدعیات خلاف واقع: ثمره پروپاگاندای رسانه‌اینکته دیگر آنکه برخی از مستندات طرح شده – که نقش پشتیبان را برای ادعاهای مطروحه ایفا می‌کنند -  نیز برخلاف واقعیت است. نکاتی که در خصوص گزینش دانشگاه برای مخاطب به تصویر کشیده شده است، از این دست مستندات است. به عنوان مثال، نویسندگان در قسمتی از گزارش بیان می‌کنند: «دانشگاه امام صادق علیه السلام برای تضمین شکل‌گیری یک حباب ناب ایدئولوژیک برای مصون‌سازی دانشجویان از هرگونه دیدگاه یا ارزش غیراسلامی، دانشجویان را از ارتباط با ایرانیان غیرامام صادقی، منصرف می‌کند». این ادعا درحالی صورت می‌گیرد که دانشجویان این دانشگاه، همانند دانشجویان سایر دانشگاه‌ها در رفت و آمد به بیرون از دانشگاه، کاملا آزاد هستند و هیچ‌گونه کنترل پیشینی، فرایندی و پسینی در این خصوص صورت نمی‌گیرد. به نظر می‌رسد طرح این ادعاهای بی‌اساس، نه تنها نتیجه توهم‌اندیشی نویسندگان، که ثمره القای شبهات و پروپاگاندای رسانه‌ای شبکه‌های انگلیسی و آمریکایی باشد. دوگانه‌سازی از معیشت و ایدئولوژی امام صادقی دوگانه‌سازی از معیشت و ایدئولوژی امام صادقیدوگانه‌سازی از معیشت و ایدئولوژی امام صادقیبه هر روی، این گزارش، روایتی مطلوب خود و نه‌چندان واقعی از نحوه ارتباط دانش‌آموختگان دانشگاه امام صادق علیه السلام با سپاه پاسداران، بیت رهبری و... ارائه می‌دهد که در آن، دانش‌آموختگان امام صادقی، نقشی برجسته در تعیین سرنوشت کشور ایفا می‌کنند. ادعایی که با الفاظی منفی و خلط ادعاهای صحیح و ناصحیح، به مخاطب حس و نگرشی منفی القا می‌کند تا ضمن پذیرش نتیجه تحلیل این گزارش، به راهکار اشاره شده در انتهای آن تن دهد و داوطلبانه آن را بپذیرد. این گزارش در انتهای تحلیل خود، بیان می‌کند که چنانچه آمریکا دوباره به برجام بازگردد و بخشی از پول‌های تحریم‌شده ایران را بازگرداند، بواسطه حاکمیت گفتمان تندرو امام صادقی بر دولت، این پول‌ها به جای صرف شدن در حل مسائل اقتصادی، صرف ستیزه‌گری‌های منطقه‌ای نظام ایران خواهد شد. بنابراین شاهد دوگانه ساختگی دیگری هستیم که نویسندگان در حال القای آن به مخاطب خود هستند: دوگانه معیشت و ایدئولوژی. مطابق این تحلیل، حضور ایران در منطقه و مقاومت در مقابل پیشروی‌های داعش، اهداف ستیزه‌جویانه ایران را نشان می‌دهد که با توجه به اتحاد ایدئولوژیک تکنوکرات‌های مذهبی (امام صادقی‌ها) و سپاه پاسداران در برهه کنونی، منجر به مصرف بودجه کشور ایران در این امور می‌شود. حال آنکه، اولا این دو مفهوم در مقابل هم قرار ندارند، بلکه تحکیم قدرت منطقه‌ای و نفوذناپذیری ایران، اقتصاد کشور را از جیره‌بندی منابع، تخریب کارخانجات، اراضی کشاورزی، منازل مسکونی، تلف شدن نیروی کار متخصص و عمومی، مهاجرت نخبگان و... نجات می‌بخشد. ثانیا اتحاد بین عوامل دفاعی و عوامل اقتصادی ایران، شکاف سیاستگذاری قبلی که میدان را در مقابل دیپلماسی می‌دید، از بین می‌بَرد و این دو را با گفتمانی واحد و هم‌افزا، در مسیر اعتلای ایران اسلامی عزیز قرار می‌دهد. جمع‌بندی جمع‌بندیجمع‌بندیبه نظر می‌رسد ترس از شکل‌گیری اتحاد گفتمانی موجود بین دو رکنی که این گزارش آنها را با عنوان تکنوکرات‌ها و سپاه در ذهن مخاطب به تصویر می‌کشد و هراس از به‌خطر افتادن منافع غرب در سایه این اتحاد، مهم‌ترین نگرانی و دغدغه نویسندگان این گزارش بوده است که راه مقابله با آن را شناخت بهتر و بیشتر امام صادقی‌ها و یافتن راهکارهای متناسب با اندیشه و رفتار آنها معرفی کرده‌اند. انتهای پیام/