داشته‌های اقتصادی بوشهر، عرصه‌ای برای جولان دانش‌بنیان‌ها

بوشهر - ایرنا -  بوشهر داشته‌های شاخصی دارد که بهره‌مندی سنتی از آنها کمتر از آنچه باید، اشتغال و ثروت خلق می‌کند، حال آنکه گسیل ایده‌ها و بانیروی دانش به این بخش‌ها، می‌تواند درقامت نیروی محرکه‌ای قدرتمند، چنان ظرفیتی بیافریند که با فرض فعال شدن یکی از اولویت‌ها، "حتی یک جوان بیکار در استان نماند". به گزارش خبرنگار ایرنا، به کارگیری ظرفیت‌های بومی با مزیت نسبی که برای تولید دارند، زمینه  را برای بیشترین بهره‌وری مهیا می‌کند؛ نزدیکی به جامعه هدف، مواد اولیه کافی و با کیفیت و بازار فروش در دسترس بخشی از آن چیزی است که اولویت‌های استان بوشهر را برای فعالیت اقتصادی شکل داده است. هر چند هرگونه فعالیت تولیدی در نزدیکی مواد اولیه مرغوب و بازار فروش می‌تواند منجر به موفقیت شود، اما بهره بردن از پشتوانه دانشی و ایده‌های خلاقانه برای بکارگیری داشته‌ها، ارزش افزوده‌ای تا بیش از ۱۰۰ درصد ایجاد و این خود توان اشتغال‌زایی این مزیت‌ها را بیدار و فعال می‌کند. چنانکه تجربه نیز ثابت کرده است بهره‌برداری سنتی –مانند خام فروشی-  و محدود از این داشته‌ها، رفته رفته میزان اشتغال کمتری را با خود همراه می‌کند تا جایی که این ظرفیت بزرگ، نمی‌تواند چنانکه باید در جریان بخشیدن به اقتصاد منطقه موفق عمل کند. این در حالی است که ایده‌های نو و دانش محور می‌توانند بکارگیری ظرفیت‌های بومی را  متحول کنند و چیزی شبیه انقلاب در خلق ثروت و اشتغاال در این زمینه‌ها رقم بزند، ظرفیت‌هایی که بدون نقش آفرینی ایده‌ها، تا مرز نادیده گرفته شدن پیش می‌روند. نزدیکی بوشهر به خلیج فارس و داشتن حدود ۹۰۰ کیلومتر مرز دریایی، وجود بیش از ۶ میلیون اصله نخل با فراهم کردن مواد اولیه مرغوب و نزدیکی به بزرگترین میدان تجمع صنایع گاز و پتروشیمی به عنوان بازار فروشی در دسترس از داشته‌های مختص بوشهر است که فهرست اولویت‌های این استان را برای فعالیت دانش‌بنیان شکل داده است. به گفته رئیس سازمان مدیریت  برنامه‌ریزی استان بوشهر، اولویت‌های این استان در نخستین سند دانش‌بنیان مصوب شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان شده است و این نقطه آغاز در سال ۹۸ امروز موقعیت ممتازی را برای پیشرو شدن در عرصه فناوری و نوآوری به بوشهر بخشیده است. آنطور که علی درویشی می‌گوید، این سند ۹ اولویت کلی بوشهر را برای فعالیت‌ها فناورانه و دانش بنیان تعریف کرده است؛  بر این اساس حوزه صنایع دریایی مانند تولید شناور، تعمیر و صنعت فراساحل، حوزه انرژی و سرمایه‌گذاری در صنایع پایین دستی پتروشیمی‌ها، تعمیرات و فناوری هسته‌ای، حوزه شیلات و کشاورزی شامل توسعه صنعت آبزی‌پروری، گلخانه‌ها و نخیلات، توسعه سامانه‌های آبیاری نوین و تولید انواع بذر از اولویت‌هایی است فعالیت‌های دانش بنیان در آنها برای این استان مزیت نسبی فراوانی دارد. خلیج فارس، خوان گسترده برای دانش‌بنیان‌های بوشهری خلیج فارس، خوان گسترده برای دانش‌بنیان‌های بوشهریهر چند امروز شغل بیش از ۱۰ هزار بوشهری صیادی است و دیگر مشاغل مربوط به دریا هم نقش پررنگی در زندگی ساحل نشینان خلیج فارس دارد، اما این دریا بسیار بیشتر از آن‌چیزی که اکنون نصیب بوشهر می‌کنند، برای عرضه دارند. رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس می‌گوید: دریا را "داروخانه آینده نسل بشر" لقب داده‌اند و اقتصاد دریا و ساحل مانند آبزیان و حوزه زیست فناوری و فعالیت‌های اقتصادی کرانه و پسکرانه، ساخت انواع شناورها و فناوری‌های نوینی که در دریا استفاده می‌شود و تولید غذای آبزیان از ظرفیت‌های این حوزه است که ارزش افزوده بسیار بالایی دارند. حسن حبیبی معتقد است که دریا سرشار از ذخیره‌هایی است که بشر می‌تواند در تولید محصولات دارویی و خوراکی از آنها استفاده کند و تا کنون هم فعالیت دانش بنیان در این حوزه منجر به تولید فرآورده‌هایی با ارزش افزوده بیش از صد درصدی شده است؛ به کمک ایده‌های دانش بنیان، امروز بزرگترین مزارع پرورش جلبک کشور را در خود دارد و ۲۰۰ درصد ارزش افزوده برای فعالان این عرصه خلق می‌کنند وصدف‌های پرورشی که به مدد  دانش فنی منحصر به فرد شرکت دانش بنیان بوشهری تولید شده، به سراسر ایران و دیگر کشورها راه یافته و تا ۳۰۰ درصد بیش از هزینه کردها، خلق ثروت کرده است. به گفته او تولید دانش‌بنیان لارو و مولد بسیاری از ماهی‌های وحشی خلیج فارس (مانند هامور)، امروز در بوشهر آغاز شده است که بازار بسیار خوبی در کشورهای خلیج فارس دارد و تولید ترکیبات بیولوژیک دریایی از نرم‌تنان دریایی با قابلیت تقویت سیستم ایمنی و درمان بیماری‌هایی چون سرطان و ناباروری  از دیگر بهره‌هایی است که ایده‌های دانش محور توانسته از دل دریا بیرون بکشد. واحد فناور پرشین اویستر مستقر در مرکز رشد بوشهر یکی از دانش‌بنیان‌هایی است که مزیت فعالیت در جوار خلیج فارس بسیار به کمک آن آمده است؛ مدیر عامل این واحد می‌گوید: گونه صدفی که تولید می‌کنیم بومی منطقه است، از ریز مغذی‌های دریایی تغذیه می‌کند و علاوه بر اینکه مشکل حمل و نگهداری غذا نداریم، فیلتر کننده آب نیز هست و اینها سبب شده است تا قیمت تولید شده ما یک سوم کشورهای شرق آسیا باشد. او می‌گوید: ارزآوری تکثیر و پرورش صدف بومی با کاربردهای غذایی، دارویی و استفاده در صنعت آرایشی و بهداشتی برابر با صادرات نفت برآورد می‌شود و ظرفیت بسیار بالایی دارد، چون لوکس و گران قیمت است درآمدزایی بالایی دارد و از بازار خوبی بویژه در کشورهای منطقه برخوردار است. آنطور که پیام قاضی ادامه می دهد: واحد فناور پرشین اویستر که امروز ۱۰ تن تولید سالانه دارد توانسته است ۱۰ هزار قطعه صدف صادر کند و برای افزایش آن به ۲۵۰ هزار قطعه نیز برنامه‌ریزی کرده است. فعالیت دانش‌بنیان برای بیشترین بهره‌گیری از ظرفیت گسترده دریا در استان بوشهر علاوه بر دانش و  شوق و اشتیاقی که مدیر عامل پرشین اویستر می‌گوید در میان جوانان متخصص این استان هست، نیازمند حمایت‌هایی است که شرکت‌ها در ابتدای راه لازم دارند. یکی از گلایه‌هایی که قاضی کرد و رئیس پارک علم و فناوری هم بر آن صحه گذاشت، طولانی و دشوار بودن فرآیند اخذ مجوزهای قانونی برای تولید محصولات خوراکی و دارویی است. او می‌ افزاید: که این فرآیند برای شرکت پرشین اوستر سه سال و نیم به طول انجامید، طوریکه هر مرحله هشت تا ۹ ماه زمان ‌برد و این فرآیندی بسیار فرسایشی است. از دیگر مشکلاتی که این جوان متخصص به نوعی به نمایندگی از فعالان عرصه فناوری و نوآوری دریایی بیان کرد، دشواری در دریافت تسهیلات مالی است که فاکتورها و وثیقه‌های بالایی که بانک‌های عامل طلب می‌کنند از موانع سد راه تحقق آن است در حالی که واحدهای فناور و دانش‌بنیان که به پشتوانه نوآوری و دانش تخصصی خود گام به عرصه تولید و اشتغال زایی گذاشته‌اند نیازمند تسهیلات بلند مدت و دارای تنفس است. حبیبی رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس هم در راستای مانع زدایی از کار واحدهای فناور و دانش‌بنیان، از مسئولان مرتبط فرآیند اخذ مجوزها می‌خواهد، کمک کنند تا مسیر برای دریافت مجوز واحدهای فعال در حوزه‌های دارویی و غذایی هموار شود تا بتوانند هم نیاز داخل کشور را تامین کنند و هم محصول خود را به بازارهای خارجی صادر کنند. بوشهر؛ زمین بازیِ طراحی و تولید شناورها بوشهر؛ زمین بازیِ طراحی و تولید شناورهااما همسایگی با دریا برای بوشهر، علاوه بر آنچه این پهنه پر برکت به او عرضه می‌کند، موقعیت ممتازی را هم برای فعالیت در زمینه تولید شناورها و تجهیزات دریایی  به این استان بخشیده است. این بخش فرصت ارزشمندی را برای اشتغال‌‍‍زایی پیش روی بوشهر قرار داده است، طوریکه  رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس معتقد است اگر  در عمل از فعالیت فناورانه و دانش‌بنیان در این بخش حمایت شود، این قابلیت را دارد تا همه جوان‌های جویای خطه جنوب را به کارگیرد. حبیبی در بیان مزیت نسبی فعالیت در این زمینه ادامه می‌دهد: تولید شناورها، صنعتی بسیار پول‌ساز است و از آنجا که نیروی کار در کشور ارزان قیمت است ما می‌توانیم با قیمت تمام شده کمتر تولید کنیم. نزدیکی به دریا در طراحی و اجرای شناورهای مختلف یک مزیت اساسی به شمار می‌رود که علاوه بر کاهش بسیاری از هزینه‌ها، مورد استقبال بسیاری از سرمایه‌گذاران نیز قرار دارد. به گفته مدیر شرکت دانش بنیان پارس مارین بوشهر یکی از قطب‌های گمرک کشور است و استقبال سرمایه‌گذاران از طراحی و اجرای شناورها در نزدیکی دریا به این سبب است که می‌توانند به صورت روزانه بر ساخت شناور یا کشتی بر اساس طراحی نظارت کنند و هرجا که تغییری مشاهده شد یا نیاز به اصلاح بود، با سرعت بیشتری انجام می‌شود. اسماعیل شعبانی می‌گوید: با مطالعه‌ای که از بازار داشته است، " کشور به شدت به این فناوری نیاز دارد اما کشتی سازی امروز مهجور واقع شده است و به نگاه ویژه دولت نیاز دارد". او ادامه می‌دهد: پیش از این شرکت‌های داخلی در ابعادی محدود فعالیت می‌کردند و به طور کلی یا طرح از طراحان خارجی خریداری و یا شناورهای مستعمل وارد می‌شد. تیم دانش بنیان تحت مدیریت او که از سال ۹۱ به ثبت رسیده از محدود شرکت‌هایی در استان بوشهر است که گرید۱ دانش بنیان دارد و می‌تواند سالانه ۱۰ شناور تولید کند و تا کنون چند نسل کشتی را برای نخستین‌بار در کشور طراحی کرده‌است. طراحی و تولید شناورها و تجهیزات مربوط به آن ظرفیت بالایی در اشتغال زایی برای نخبگان و دانش‌آموخته‌های دانشگاهی دارد، آنطور که مدیر پارس مارین، به عنوان یکی از دانش‌بنیان‌های فعال در این حوزه می‌گوید: دانش‌آموخته‌های مهندسی میکانیک، برق و ساخت کشتی در طراحی و تولید شناورها نقش دارند، در فاز نخست طراحی ۲۰ متخصص و در ساخت آن ۱۰۰ نفر مشغول به کار هستند. علاوه بر این تولید قطعه‌های شناورها و کشتی‌ها و طراحی و ساخت گیرنده‌ها و فرستنده‌های دریایی از دیگر عرصه‌هایی است که مجال مناسبی برای حضور پررنگ دانش‌بنیان‌های بوشهری است و امروز در نخستین گام‌های برداشته شده، موفقیت‌هایی حاصل شده است که به گفته رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس پیش از این تنها نمونه آمریکایی آن وجود داشته است. اما اینجا هم مانند بیشتر تیم‌هایی که عمده سرمایه آنها دانش و خلاقیت است، تامین سرمایه مساله‌ای است که باید با اختصاص تسهیلات به حل آن کمک کرد؛ رئیس پارک علم و فناوری بوشهر معتقد است که فعالان این عرصه به سرمایه بالایی نیاز و از سویی ظرفیت خوبی برای خلق ثروت و اشتغال دارند، بنابراین اختصاص تسهیلات به آنها  بسیار موثر است. شعبانی هم می‌گوید: طراح و سازنده شناور در کشور چین با ۲۰ درصد آورده و ۸۰ درصد تسهیلات فعالیت خود را آغاز می‌کند در حالی که این میزان در کشور ما در بهترین حالت به ۴۰ درصد می‌رسد و فرآیند دریافت آن نیز بسیار طولانی است. طعم شیرین خلق ثروت و اشتغال‌زایی دانش‌بنیان در سرزمین نخل‌ها طعم شیرین خلق ثروت و اشتغال‌زایی دانش‌بنیان در سرزمین نخل‌هانخل‌های بوشهر همانقدر در کشور و حتی فراتر از مرزها پرآوازه‌اند و  سودمندی خرمای شیرین حاصل از آن به همان اندازه معیشت مردمان این استان را تامین می‌کند که خلیج فارس. بوشهر بیش از ۶ میلیون اصله نخل دارد که در سطح ۳۵ هزار هکتار نخلستان گسترده شده است و بیش از چهار واریته خرما ثمر آنها است. سالانه ۱۶۵ هزارتن محصول خرما از نخیلات بوشهر برداشت می‌شود و درآمد بخش عظیمی از مردم بویژه در شهرستان‌‍‌های دشتستان و تنگستان با نخلستان‌ها پیوند دارد؛  اما برداشت، بسته‌بندی و فروش خرما نخستین و فایده‌ای است که نخل‌های سرتا پا مفید می‌توانند ازآن جامعه میزبان خود کنند. اگر ایده‌های فناور و دانش بنیان به این عرصه گام بگذارند، چنانکه تا کنون هم اثبات شده است، ارزش افزوده‌ای بسیار بیشتر نصیب بوشهری‌ها می‌کند زیرا به یاری دانش کاربردی تیم‌های متخصص، این درخت هیچگونه ضایعاتی ندارد و از خرما تا شاخ و برگ و تنه همگی ثروت آفرین هستند. رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس از نخلستان‌های بوشهر به عنوان ظرفیتی یاد می‌کند که اگر دانش‌بنیان‌ها و واحدهای فناور تنها از همین قابلیت استان استفاده کنند، می‌توان گفت دیگر در "بوشهر و استان‌های همجوار، یک نفر جوان بیکار جویای کار نخواهیم داشت". به گفته او یک چهارم کل نخیلات کشور در استان بوشهر وجود دارد و این ظرفیت بسیار بالایی است اما در زمان حاضر بیشترین خروجی آن همین رطب و خرمایی است که برداشت می‌شود، در حالی که از یک نخل محصولات فناورانه و دانش بنیان بسیاری می‌توان تولید کرد که ارزش افزوده به مراتب بالاتری دارند. تولید خاک برگ و بستر کشت نشایی یکی از محصولات دانش بنیاینی است که حبیبی می‌گوید: در زمان حاضر در تناژ بالا از شرق آسیا وارد می‌شود اما تولید آن از ضایعات خرما، غیر از اشتغال زایی و صرفه‌جویی در هزینه‌های نخل‌داران،  سودآوری ارزی بالایی دارد. استفاده از این ضایعات برای تولید علوفه دام به عنوان جایگزین بسیاری از نهاده‌هایی که به زحمت وارد می‌شوند و بهره گیری از آن برای بستر سالن‌های مرغداری، تولید ام دی اف، نئوپان، کاغذ و مقوا و صنایع دستی از دیگر تولیداتی است که به گفته او به پشتوانه دانش و نوآوری میسر می‌شود و امروز در بوشهر شرکت‌های به این حوزه‌ها قدم گذاشته‌اند. به گفته رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس، هسته خرما و گرده نخل استفاده‌های غذایی و دارویی منحصر به فردی دارند و ماده اولیه داروها و مکمل‌های غذایی و دارویی مفیدی هستند. شرکت سام شهد نخلستان یکی از واحدهای ایده محوری است که به فرآوری خرما و هسته آن پرداخته و تا کنون توانسته است برای ۹ محصول خود سیب سلامت بگیرد. به گفته آسیه اشعری، نوآوری‌هایی که این شرکت در فرآوری خرما  داشته، محصولات آنها را در سبد خرید ورزشکاران قرار داده است چرا که خرما سلنیوم بالایی دارد و ضمن حفظ اصالت این محصول، فرآوری شده است. تهیه دمنوش هسته خرما یکی دیگر از تولیدات سام شهد نخلستان است که استفاده نکردن از شیرین کننده مصنوعی آن را متفاوت کرده و مورد استقبال قرار داده است، رنگینک خرما، حلوا خرما، رولت خرما، خرما بار، ترافل و خرما با روکش شکلاتی از دیگر محصولات این تیم ایده محور است که به گفته مدیر آن سال گذشته برای تولید انها ۷۰ تن خرما فرآوری شده و دست کم ۱۵ نفر را به کار گرفته است. ورود دانش آموخته‌های دانشگاهی برای خلق ثروت و اشتغال بیشتر از نخل‌های بخشنده بوشهر ضروری است چرا که خام فروشی کمتر از آن چیزی که ظرفیت آن وجود دارد نصیب اقتصاد این استان می‌کند، حال آنکه اکنون نرخ بیکاری بوشهر ۸.۷ درصد و بیشترن میزان آن در میان فارغ‌التحصیلان دانشگاهی است. به گفته مسئولان و کارشناسان فعال شدن چرخه دانش بنیان فرآوری محصولات برگرفته از نخل این توان را دارد که طیف گسترده‌ای از کارگر تا دانش‌آموخته‌ها و متخصصان دانشگاهی را به کار بگمارد. به اعتقاد اشعری مدیر واحد ایده محور سام شهد نخلستان جای خالی دانش‌آموخته‌های دانشگاهی در این فضا احساس می‌شود، حال آنکه فعالیت جدی در این عرصه می‌تواند محصولات بومی بوشهر را وارد بازارهای جهانی کند. او می‌گوید:  به عنوان نمونه دانش متخصصان مهندسی صنایع غذایی می‌تواند در تولید محصولات باکیفیت و ماندگار از خرما بسیار موثر باشد. نیاز به تسهیلات بلند مدت و دارای زمان تنفس، برای فعال شدن دانش‌بنیان‌ها در این حوزه‌ هم احساس می‌شود؛ چنانکه اشعری یادآور می ‌شود: تهیه خرما به عنوان ماده اولیه تولیدات ما باید در ۶ماه اتفاق افتد تا در این صورت کمترین تاثیر را از نوسان بازار بپذیریم و بتوانیم قیمت عرضه را تا اندازه‌ای ثابت نگاه داریم؛ بنابراین تامین سرمایه در گردش یکی از دغدغه‌های فعالان این حوزه‌ها است که می‌تواند با اختصاص تسهیلات استراحت دار حل شود. در نظر گرفتن ساز و کاری برای اعطای تسهیلات و حمایت از دانش‌بنیان‌هایی که همت به پویایی ظرفیت‌های بومی استان بوشهر کرده‌اند می‌تواند انگیزه‌ای شود تا هر روز جوانان نوآور بیشتری ذهن خلاق و دانش خود را در این مسیر به کار گیرند. بازار مهیای تولیدات دانش بنیان در پایتخت انرژی بازار مهیای تولیدات دانش بنیان در پایتخت انرژیاستان بوشهر را به سبب پالایشگاه‌های عظیم پارس جنوبی و پارس شمالی و فعالیت بیش از ۲۲ پتروشیمی در جنوب، پایتخت انرژی کشور لقب داده‌اند، هر چند بر اساس قانون این واحدها باید ۵۰ درصد از نیروی کار خود را از میان ساکنان بومی استخدام کنند اما در بسیاری مواقع محقق نشده یا اگر هم شده، بیشتر جامعه کارگری را پوشش داده است. اما نیازهای تجهیزاتی، جاری و روزمره این قطب صنعتی، بازار مهیایی را در اختیار متخصصان و دانش‌آموخته‌های نفت، گاز، پتروشیمی و دیگر تولید کننده‌های دانش بنیان بوشهری قرار داده است. رئیس پارک علم و فناوری خلیج فارس معتقد است که تنها هزینه‌های جاری و قراردادهای معمول هر یک از شرکت‌های این منطقه در سال به هزار میلیارد تومان می‌رسد و میزان فروشی که به عنوان مثال سال گذشته شرکت‌های دانش بنیان استان بوشهر داشتند، "قطره‌ای از دریای نیازهای پارس جنوبی است" و میدان دادن به شرکت‌های دانش بنیان در این عرصه، بسیار تاثیرگذار است. به گفته حبیبی پالایشگاه‌ها و پتروشیمی‌های عسلویه و کنگان در طول سال تجهیزاتی خریداری می‌کنند که پیش از این وارد می‌شد اما امروز نزدیک به ۵۰۰ شرکت دانش‌بنیان در حوزه‌های نفت، گاز و پتروشیمی در کشور فعال هستند که از این شمار ۴۰ مورد از آنها در پارک و مراکز رشد بوشهر مستقر هستند و با طراحی یا مهندس معکوس موفق به تولید قطعه‌هایی شده‌اند که معادل خارجی آنها بسیار گران قیمت است. آنطور که بارها مسئولان بوشهری و کشوری تاکید کرده‌اند، لازم است به این شرکت‌ها اعتماد شود زیرا  در سال‌های اخیر هم توانسته‌اند ورود خوبی به این حوزه داشته باشند. اهمیت فعالیت شرکت‌های دانش بنیان نفت، گاز و پتروشیمی از این رو است که به گفته حبیبی، سال گذشته ۸۰ درصد درآمد شرکت‌های دانش‌بنیان پارک بوشهر مربوط به شرکت‌هایی است که در این حوزه کار می‌کنند و این اعداد و ارقام به خوبی اهمیت اقتصادی ورود به این عرصه را نشان می‌دهد. اما  مدیر پژوهش و فناوری سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس معتقد است که شمار بسیار معدودی از ۴۰ شرکت دانش بنیان فعال در استان بوشهر که تولید و خدماتی در این زمینه دارند، به فعالیت در منطقه پارس جنوبی متمایل هستند و شرکت‌ها برای ورود به صنعت نوعی گارد دارند اما برای تحقق این مهم باید شرایط تسهیل و واحدهای فعال حمایت شوند. او می‌گوید: ایراد اساسی فعالیت‌های دانش بنیان در استان بوشهر این است که با وجود داشتن ایده‌های خوب که در بسیاری از موارد تبدیل به تولید هم شده است اما از صنعت دور هستند و باید برای نزدیک کردن شرکت‌ها به صنعت همت همه جانبه صورت گیرد. آنطور که خشایار شاهینی هم به آن اذعان دارد، راه پیشرفت کشور ایستادن روی پای خودمان است و باید با این رویکرد و تفکر در راستای ورود شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان به صنعت گام برداریم. به گفته او کشورهای صاحب فناوری حتی در سال‌هایی که تحریم وجود نداشت نیز در دادن آن به ما بسیار با خساست و احتیاط برخورد می‌کردند؛ به همین دلیل است که تحقق حمایت‌های متنوعی قانون برای ورود دانش‌بنیان‌ها به میدان پیش‌بینی کرده است، نه تنها ثروت‌زا و اشتغال آفرین که گام موثری در استقلال کشور نیز به شمار می‌رود چرا که بخش عمده‌ای از درآمد ارزی کشور به نفت، گاز و پتروشیمی بسته است. داشته‌ها و بایدها؛ نقش آفرینی ایده‌ها در سرزمین نخل، دریا و انرژی داشته‌ها و بایدها؛ نقش آفرینی ایده‌ها در سرزمین نخل، دریا و انرژیدر زمان حاضر ۱۶۵ واحد فناور و دانش‌بنیان در پارک علم و فناوری و مراکز رشد استان بوشهر مستقر هستند که از این شمار ۴۵ شرکت، دانش‌بنیان هستند. سند دانش‌بنیان بوشهر به مثابه نقشه راهی است که بهینه‌ترین زمینه‌ها را برای فعالیت دانش‌بنیان و فناورانه به دانش‌آموخته‌های مشتاق ارائه کرده است؛ اولویت‌هایی که نگاهی به جغرافیا و داشته‌های بوشهر بخوبی اهمیت بهره‌بردن از آن را روشن می‌کند. اما در کنار ظرفیت عظیم انرژی، دریا و نخل و دانش جوانان مشتاق بوشهر به عنوان داشته‌هایی که به خوبی می‌توان روی آن حساب کرد،  زمانبر بودن فرآیند اخذ مجوز بویژه برای تولیدات دارویی و خوراکی، روال اداری فرساینده و دشواری دریافت تسهیلات به عنوان سرمایه مورد نیاز تیم‌های تازه شکل گرفته، نداشته‌های این عرصه را رقم زده است، مواردی که به اتفاق در گفت‌و گوی خبرنگار ایرنا با دانش‌بنیان‌های بوشهری شنیده شد. سرپرست  دانشگاه خلیج فارس در این ارتباط به ایرنا می‌گوید: بسیاری از واحدهای فناور متشکل از فارغ التحصیلان دانشگاهی هستند و در بسیاری موارد موفق به تولید محصولی شده‌اند که استفاده از پشتوانه دانشی، فاصله فناورانه خوبی را میان آنها و دیگر شرکت‌های سطح جامعه ایجاد کرده است. به گفته محمد مدرسی نکته شایسته توجه اینکه بسیاری از فعالان این حوزه نیروهای بومی بوشهر هستند که انگیزه زندگی کردن در استان را دارند و لازم است برای حل مسائل پیش‌روی آنها همت شود. آنطور که او توضیح می‌دهد: پیچ و خم اداری فرآیند صدور مجوزها برای دانش‌آموخته‌هایی که تازه به فعالیت اقتصادی گام نهاده‌اند دشوار و وقت‌گیر است و باید برای این مشکل ساز و کاری اندیشید. مدرسی دسترسی به منابع مالی را به عنوان یکی دیگر از مشکلات شایعی مطرح می‌کند که در میان تیم‌های فناور و دانش بنیان سراسر کشور مشترک است و هر چند صندوق پژوهش و فناوری استان بوشهر تلاش‌هایی کرده است اما همچنان واحدهای فناور که بر پایه دانش فعالیت می‌کنند برای تامین نیاز مالی خود نیازمند تسهیلات ارزان قیمت هستند و بانک‌های عامل این استان باید در این زمینه اقدام کنند. حل این مشکلات می‌تواند بیش از پیش ایده‌ها، دانش، نوآوری را سوی ظرفیت‌های نهفته بوشهر بکشاند، آنها را بیدار کند و سنگی از پیش پای اشتغال استان بردارد و گرهی از کار خمودگی ظرفیت‌های سرشار آن بگشاید.