خشکسالی با چاشنی یخبندان/ بقای زراعت گلستان آب می خواهد

گرگان- با وجود وقوع یخبندان و برودت هوا طی هفته های اخیر اما آمار مربوط به بارش نزولات آسمانی در گلستان بیان‌گر استمرار خشکسالی و به خطر افتادن زراعت در این استان است.

‌خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها- اعظم محبی: شرایط آب و هوایی کشور در ماه های اخیر تداعی کننده گذر از دوره خشکسالی بوده اما میزان بارش ها در گلستان کاهشی و با توجه به نوع بارش ها، برای کشت و زرع ثمربخش نبوده است.

هرچند دو الی سه هفته اخیر شاهد ورود سامانه بارشی موثر و ریزش برف در ارتفاعات و بالتبع آن سرما و یخبندان در گلستان بودیم اما واقعیت مبتنی بر آمار بیان گر آن است که وضعیت بارش در استان نسبت به دو سال گذشته که گرفتار خشکسالی بسیار شدید بودیم، تفاوت عمده ای نداشته است.

آمارهای رسمی هواشناسی و آب منطقه‌ای نشان از آن دارد که دشت ها و کشتزارهای این استان تشنه بوده و بارش موثری که گره گشای کشاورزان باشد، اتفاق نیفتاده است.

۵۰۰ هزار هکتار از اراضی زراعی گلستان به صورت دیم و آبی به زیرکشت انواع محصولات پاییزه مانند کلزا، گندم و غیره می رود که برای طی کردن دوره نمو و سبزشدن نیازمند آب هستند اما تاکنون این امر میسر نشده و مزارع خسارت دیده اند.

خسارت ها به نحوی بوده که ده ها هزار هکتار از اراضی استان دچار بد سبزی شده و حتی در شمال استان، بذر هنوز در دل خاک بوده و جوانه نزده است.

شدت بدسبزی ها هم به حدی است که کارشناسان از کشاورزان خواستند که نسبت به بازکاشت محصول اقدام و عملیات آبیاری هم انجام شود.

کودپاشی اراضی باید به طور مستمر همراه با عملیات محلول پاشی ادامه یابد تا کشاورزان گلستان با خسارت کمتری از دوره سخت خشکسالی و کمبود بارش عبور کنند.

دولت حمایت کند

یک کشاورز آق‌قلایی در این خصوص به خبرنگار مهر گفت: در شرایطی که مخارج زراعت بالا رفته و برای تامین نهاده ها و ماشین آلات مورد نیاز باید هزینه زیادی را پرداخت کنیم اما تاکنون آسمان یاری نکرده و محصول ما به سطح سبز نرسیده است.

بارش ها در گلستان نسبت به دوره بلندمدت ۳۰ درصد کاهش یافته است قربان محمد اودک با بیان اینکه چهار هکتار زمین برای کشت گندم و جو اجاره کرده است، افزود: امسال بارش چندانی نداشتیم و این امر سبب شده که محصول به رشد قابل قبولی نرسد.

اودک اضافه کرد: با توجه به اینکه کشاورز یک بار هزینه کرده و دستش خالی شده است لذا دولت باید برای تأمین نهاده ها با صاحبان مزارع همراهی کرده و تسهیلات در اختیار آنها قرار دهد.

وی گفت: حمایت از کشاورزان، کشور را از واردات بی نیاز می کند لذا لازم است دولت برای حل مشکل زارعان نگاه ویژه ای داشته باشد.

وقوع خشکسالی بسیار شدید در گلستان

مدیرکل هواشناسی گلستان در تحلیل شرایط آب و هوایی به خبرنگار مهر گفت: از ابتدای سال زراعی تا اول دی ۱۱۴.۳ میلی متر، نسبت به دوره آماری بارش‌ها در گلستان ۳۰ درصد کاهش داشته و در مقایسه با سال گذشته شاهد کاهش پنج درصدی بارندگی هستیم.

امان محمد کمالی افزود: بارش در دی ماه هم نسبت به دوره آماری کاهش قابل ملاحظه‌ای داشته و خشکسالی بسیار شدید در استان رخ داده است.

کمالی ادامه داد: در دی میانگین بارش استان ۱۱.۳ میلی متر بوده، این نشان می‌دهد ۷۱ درصد نسبت به متوسط این ماه کاهش داشته و بیشترین میزان بارش در ایستگاه‌های سینوپتیک استان در مینودشت با ۲۱ میلی متر به ثبت رسیده و کمترین میزان بارش ۶.۱ میلی متر در بندرترکمن اتفاق افتاده است.

وی گفت: در دی ۱۴۰۱ میانگین دمای استان ۵.۸ درجه سانتیگراد بوده به طوری که ۱.۵ درجه نسبت به متوسط دی ماه کاهش داشته است.

مدیرکل هواشناسی گلستان ادامه داد: حداکثر دمای ثبت شده در ایستگاه‌های سینوپتیک استان ۲۳.۳ درجه در کلاله و حداقل دمای ثبت شده ۸.۸ درجه زیر صفر و در اینچه برون به ثبت رسیده است.

کمالی گفت: در ایستگاه هواشناسی فرودگاه گرگان ۱۶ روز دمای حداقل مطلق زیر صفر درجه بوده و میانگین تعداد روزهای یخبندان ایستگاه‌های سینوپتیک استان در این ماه ۹ روز بوده است و ۸۰ درصد نسبت به نرمال افزایش داشته است.

کاهش ذخایر آبخوان ها

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان هم در این خصوص گفت: از اول مهر ۱۴۰۱ لغایت ۳۰ دی ۱۴۰۱ در گلستان بر مبنای ایستگاه‌های شرکت آب منطقه‌ای، مقدار بارندگی تجمعی متوسط در استان ۱۴۰ میلی متر بوده که نسبت به آمار بلندمدت با ۳۲ میلی متر افت، ۱۸ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

سیدمحسن حسینی در خصوص مقدار افزایش و کاهش بارش در هر حوضه آبریز نسبت به بلندمدت، گفت: در گرگانرود ۱۸ درصد کاهش، در اترک سفلی ۳۲ درصد کاهش نسبت به بلندمدت، در قره سو پنج درصد افزایش، در نکارود علیا ۱۵ درصد کاهش و در خلیج گرگان ۳۲ درصد افزایش نسبت به بلندمدت اتفاق افتاده است.

وی بیان کرد: متوسط دمای اندازه گیری شده هم ۱۲.۴ درجه سانتیگراد بوده که نسبت به آمار بلندمدت با ۱۱.۹ درجه سانتیگراد، نیم درجه افزایش را نشان می‌دهد.

حسینی ادامه داد: رواناب اندازه گیری شده در ایستگاه‌های شاخص رودخانه‌های استان، حاکی از کاهش ۱۰۰ درصدی الی افزایش ۲۸ درصدی نسبت به آمار دوره بلندمدت است.

مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای گلستان گفت: ذخیره آبخوان‌های استان حدود ۳۱۸ میلیون مترمکعب (حدود ۲۵ درصد) کاهش را نسبت به آمار دوره بلندمدت نشان می‌دهد.️

وی اضافه کرد: آبخوان‌های کم عمق حدود ۲۴۲ میلیون مترمکعب کاهش و آبخوان‌های عمیق حدود ۷۶ میلیون مترمکعب کاهش یافته است.

۷۰ هزار هکتار از اراضی گلستان ۱۰۰ درصد خسارت دیده اند

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گلستان در خصوص خسارت به مزارع استان به خبرنگار مهر گفت: ۴۸۰ الی ۵۳۰ هزار هکتار کشت پاییزه در گلستان انجام می شود که ۷۰ هزار هکتار از آن تا ۱۰۰ درصد خسارت دیده و این خسارت غیرقابل جبران است.

محمدرضا عباسی افزود: در ۴۵۰ هزار هکتار دیگر هم که سبز شده تنها ۵۰ هزار هکتار شرایط آبیاری دارند و ۴۰۰ هزار هکتار آب در دسترس ندارند.

وی بیان کرد: خشکسالی در این مزارع تأثیرگذار بوده و تا ۱۰ درصد عملکرد محصول را کاهش می دهد.

عباسی با بیان اینکه بیشترین خسارت در مزارع شمال استان اتفاق افتاده است، گفت: در این ناحیه ۳۰ هزار هکتار جو کشت می شد که کشاورزان با توجه به کمبود بارش نتوانستند این اراضی را به زیر کشت محصول ببرند و همچنین حدود ۳۵ هزار هکتار هم گندم کشت می شد که این اراضی سبز نشده و مناطقی هم که سطح سبز داریم تا ۱۰ درصد خسارت دیده اند.

وی ادامه داد: به کشاورزان توصیه می شود تا حد امکان مزارع خود را آبیاری کرده و با توجه به اینکه رشد و نمو گیاه کاهش یافته است هر ۱۵ روز یکبار مزارع خود را محلول پاشی کنند.

عباسی توضیح داد: به دلیل کاهش بارندگی رشد گیاه حدود ۴۵ روز از شرایط نرمال خود عقب تر است و برای جبران آن باید علاوه بر کود پتاسه با استفاده از کودهای ریز مغذی محلول پاشی شود و هر ۱۵ روز یکبار آن را تکرار کرد.

وی عنوان کرد: پایان هفته بارش های خوبی را در استان خواهیم داشت و کشاورزان بعد از فراهم شدن شرایط بارش، از ۱۰۰ کیلو کود اوره و ۵۰ کیلوگرم پتاسه استفاده کنند تا گیاه سرپا شود.

به گزارش خبرنگار مهر، مناطق شمالی و میان دشت گلستان در سال زراعی جاری بارش موثری نداشته و این امر تبعات سنگینی را برای کشاورزان به دنبال داشته است لذا فراهم کردن شرایط مراقبتی از زراعت و استفاده از محلول برای جلوگیری از آفت، ضروری است و دولت باید در این زمینه حمایت جدی داشته باشد.