صیدی که حیات دریا را به خطر می اندازد
صید ترال و ضررهای آن برکسی پوشیده نیست، اما دوباره زمزمه آغاز این صید شنیده می‌شود و این در حالی است که منابع ما حتی جوابگوی صید سنتی هم نیست.
به گزارش خبرنگار محیط‌زیست خبرگزاری فارس، صید ترال روشی است که با یک تور که به شکل قیف است و به دنباله یک شناور متصل است، انجام می‌شود. این صید برای دریا خسارت زیادی به دنبال دارد. با استفاده از صید ترال ماهیانی مثل فانوس ماهی را که در عمق بیش از ۲۰۰ متر هستند، صید می‌کنند.
صید ترال غیرگزینشی عمل می‌کند و همه ماهی‌ها را از سطح تا عمق جارو خواهد کرد، این نوع صید که خسارت زیست محیطی وحشتناک و تغییر اکوسیستم را در پی دارد؛ تلفات سنگین موجودات دریایی، تخریب و نابودی کف اقیانوس و آب‌های آزاد، خسارت به زیستگاه جلبک‌های دریایی، از بین بردن مرجان‌ها و عامل تشدید پذیر انقراض گونه‌های آبزی است. این‌ها تنها بخشی از آسیبی است که صید ترال به محیط‌زیست وارد می‌کند.
در این صید شناوران ترال تمام موجودات دریایی را به دام می‌اندازند،این نوع صید باعث مرگ لاک‌پشت‌ها، دلفین‌ها، کوسه‌ها، آبزیان می شود.
در سال‌های قبل صید ترال در خلیج فارس انجام می‌شد که به سبب خسارات سنگینی که وارد کرده است،ترال‌دار‌ها هر آنچه را که در دریا بود به نفع خود استخراج می‌کردند و با توجه به دستگاه‌های پیشرفته‌ای که در اختیار داشتند چیزی برای صیاد سنتی باقی نمی‌گذاشتند، این معضل سالیان سال صیادان سنتی جنوب کشور را با مشکل و چالش جدی مواجه کرده و زندگی هزار نفر را که به صورت مستقیم و غیر مستقیم به صید وابسته است را مختل کرده بود.
ممنوعیت صید ترال
سرانجام با اتخاذ تصمیم قطعی برای یکی از مهمترین معضلات صیادان جنوب، صید ترال به مدت دو سال از مهرماه سال ۹۹ ممنوع اعلام شد، حتی رئیسی در دی سال ۱۴۰۰ و در پایان سفر به هرمزگان درباره ضرورت ساماندهی وضع صیادی در آب‌های خلیج فارس گفته بود: صید ترال به شکلی که به آبزیان، دریا و صیادی سنتی آسیب بزند، ممنوع می‌شود و صیادی در دریا زیر نظر شیلات به صورت قانونی و نظام‌مند صورت می‌گیرد.
مجوز بعد از ارزیابی داده می‌شود
این ممنوعیت‌ها ادامه داشت تا اینکه دوباره زمزمه شروع صید ترال بعد از ۲ سال شنیده می‌شود. محمد طالبی متین سرپرست دفتر حفاظت از زیست بوم‌ها و سواحل دریایی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری فارس گفت: صید ترال در دو نقطه انجام می‌شودخلیج فارس و دریای عمان. در دریای عمان هر گونه مجوز صید منوط به ارزیابی ذخایر است و این ارزیابی ذخایر را موسسه تحقیقات شیلات کشور انجام می‌دهد و مورد بعد نظارتی است که سازمان شیلات بر روی صید انجام دهد.در سال‌های قبل در زمینه صید ترال تخلفات گسترده‌ای داشته‌ایم.
وی ادامه داد: سازمان شیلات باید نظارت کافی بر این گونه صید داشته باشد و تمام مسؤولیت بر عهده سازمان شیلات است، در دریای عمان یکسری الزامات محیط‌زیستی وجود دارد که اگر بخواهد این صید انجام شود باید فصله ۱۲ مایل و عمق بیش از ۲۰۰ متر را رعایت کند و باید این موارد رعایت شود تا اجازه صید داده شود.
منابع دریایی خلیج فارس به شدت محدود است
طالبی متین افزود: اما بحث خلیج فارس نسبت به دریای عمان کاملاً متفاوت است، خلیج فارس عمق کمتری نسبت به دریای عمان دارد و زیستگاه متفاوت‌تری در این منطقه وجود دارد. در خلیج فارس تنوع زیستی زیادی داریم. طبق آخرین تحقیقات وضع منابع این منطقه خوب نیست و این‌ها به دنبال صید یال اسبی هستند اما وضعیت آن نقطه به شدت بحرانی است و ما به این دلایل با بحث صید ترال به شدت در خلیج فارس مخالف هستیم و موضع خود را قبلاً هم اعلام کرده‌ایم.
سرپرست دفتر حفاظت از زیست بوم‌ها و سواحل دریایی گفت: حتی صید سنتی هم می‌تواند آسیب‌زا باشد اما به علت تبعات اجتماعی که دارد و افراد محلی روزی خود را از این منطقه به دست می‌آورند ، موافقت خود را برای صید در بازه ۳۰ تا ۴۵ روزه صیادان جنوب در خلیج فارس اعلام کرده‌ایم، اما صحبت‌هایی که با سازمان شیلات داشته‌ایم این صید هم باید مدیریت شود.
باید به سمت آبزی‌پروری رفت
وی ادامه داد: صید ترال کلاً مخرب هست مخصوصاً کف را که کامل تخریب می‌کند، این جوامع را باید به سمت آبزی‌پروری سوق داده شود، باید به دریا فرصت برای بازسازی خودش داده شود وگرنه محیط زیست دریایی نابود می‌شود. وضعیت ذخایر دریایی ما زیاد خوب نیست برای همین باید به سمت آبزی‌پروری برویم آن هم نه به صورت سنتی که به شکل مدرن، یعنی در کمترین فضا بیشترین پتانسیل را داشته باشیم و بیشترین بازدهی و تولید را داشته باشیم.
طالبی متین ادامه داد: یکی از این روش‌ها مدار بسته است که در فضای کم بیشترین بازدهی و تولید را داشته باشد و حتی پساب آن کمترین ضرر را برای محیط‌زیست داشته باشد. یه سری از جوامع صیادی هستند که به دنبال صید ترال هستند. از سال‌های قبل ما به سازمان شیلات اعلام کردیم که نباید اجازه دهد که تعداد کشتی‌های ترال زیاد شود چون اگر این کشتیها زیاد شود خودشان را صاحب حق می‌دانند و در آینده چالش برای محیط‌زیست ایجاد خواهند کرد و داشته‌هایی که متعلق به همه است را می‌خواهند استفاده کنند، باید به این سمت رفت که این کشتیها از رده خارج و برای آن‌ها اشتغال جایگزین ایجاد شود.
سرپرست دفتر حفاظت از زیست بوم‌ها و سواحل دریایی ادامه داد: باید به سمت آبزی پروری در دریا برویم در برنامه ششم سازمان شیلات آورده شده که ۲۰۰ هزار تن باید این در سال تولید این گونه از آبزیان باشد. سازمان محیط زیست همکاری خوبی در این زمینه انجام داده است و تمام پهنه‌های دریایی و ظرفیت‌های آن‌ها را مشخص کرده‌ایم، تعداد مجوزهای ما بیش از ۲۵۰ هزار تن هم رسیده بود ولی کمتر از ۱۰ درصد حاصل تولید بوده است ما اعتقاد داریم بیش از این نمی‌شود از دریا صید داشت. هر روز تعداد بهره برداران زیاد می‌شود اما منابع ما محدود است. اجازه صید بیشتر را نباید بدهیم.
وی گفت: باید به سمت آبزی‌پروری برویم، می‌شود در قالب تعاونی‌های صیادی هر کدام یکی از قفس‌های پرورش را داشته باشند و به پرورش ماهی بپردازند.
باید دید با تمام ضررهایی که صید ترال دارد آیا زور افراد ترال‌دار بیشتر است و موفق می‌شوند که این صید پر از ضرر را مجدد راه‌اندازی کنند یا نه؟
پایان پیام/