بهره‌برداری از سدنرماب به بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد
مدیرطرح سدنرماب گلستان گفت: برای تکمیل و بهره‌برداری کامل از سدنرماب به بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است.
گلستان-فاطمه عبدی: سدنرماب معروف به چهل‌چای یکی از بزرگترین و مهمترین پروژه‌های ملی وزارت نیرو و استان گلستان بوده و نخستین پروژه ملی است که با فاینانس داخلی شروع به فعالیت کرد.
این سد تامین کننده آب‌شرب شهرستان‌ها و روستاهای شرق گلستان، بخشی از آب کشاورزی و صنعت است و برای احداث این سد بزرگ نیاز است تا چندین روستا تملیک و جابه‌جا شوند.
در دولت یازدهم و دوازدهم عزم جدی برای تکمیل و بهره‌برداری از آن و به تبع تخصیص اعتبار برای این پروژه ملی وجود نداشت و در مقطعی از زمان فعالیت احداث این سد متوقف و بسیاری از کارگران آن بیکار شدند.
از سال ۱۳۹۰ با شروع عملیات اجرایی این پروژه تا سال ۱۴۰۰ مجموعا در این ۱۰ سال یکهزارو ۷۰۰ میلیارد تومان هزینه شد.
با روی کار آمدن دولت سیزدهم این سد به عنوان مهمترین و بزرگترین پروژه ملی که می‌تواند تامین‌کننده بیش از یک‌چهارم جمعیت استان گلستان باشد موردتوجه قرار گرفت و یکی از مصوبات سفر رئیس جمهور به استان گلستان بود که مبلغ هزارمیلیارد تومان برای آن در نظر گرفته‌شد. این نشان‌دهنده اهمیت ویژه این پروژه برای دولت بود. از این مبلغ ۶۵۰ میلیارد تومان به صورت نقدی و ۳۵۰ میلیارد تومان بصورت اعتبار لایحه قانونی طرح در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ و مجموعا همه هزار میلیارد تومان تخصیص یافته‌است.
احداث کامل این پروژه ملی علاوه بر فعالیت‌های عمرانی، نیازمند برخی فعالیت‌های اجتماعی مانند جابجایی روستاها، جابجایی قبرستان و قطع درختان و جایگزین کردن آن با درختکاری است که این روند با ترزیق اعتبارات، مشارکت مردم و مسئولان استانی و کشوری میسر خواهد بود.
تمام مدیران استانی و کشوری تلاش دارند تا با تکمیل و بهره‌برداری کامل این سد، آب‌شرب بخش اعظمی از جمعیت استان گلستان که اغلب در شرق گلستان هستند را تامین کنند و مشکلات عمده تامین آب در بخش‌های مرتفع به ویژه آب‌شرب مرتفع شود.
در حال حاضر و برآورد امسال برای تکمیل و بهره‌برداری کامل از این پروژه به بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که مسئولان استانی تلاش دارند تا در سفر دوم رئیس جمهور به استان گلستان این مبلغ را در قالب مصوبه عملی کنند.
* سدنرماب نخستین پروژه ملی با فاینانس داخلی
مدیر طرح سدنرماب در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری فارس در محل احداث سدنرماب گفت: از سال ۷۶ فاز نخست مطالعات طرح سدنرماب آغاز شد و در سال ۸۲ فاز دوم این مطالعات شروع شده که از آن زمان تاکنون بنده به عنوان مدیرطرح این پروژه ملی در حال فعالیت هستم.
سیدمهدی ضیایی اظهار کرد: فاز دوم مطالعات این پروژه شامل حفاری‌زمین‌شناسی،شناسایی ساختار زمین‌شناسی،منطقه اجرای طرح، گزارشات تفضیلی و طراحی بوده که بعد از تایید نهایی مجوزهای لازم از طریق منابع طبیعی،محیط‌زیست و دیگر دستگاه‌های مرتبط اخذ شده است.
وی تصریح کرد: در سال ۸۷ این طرح و پروژه نهایی شد و برای آن ردیف اعتبار اجرایی اخذ شد، با توجه به اینکه شرکت آب‌منطقه‌ای استان گلستان در سال ۸۴ از استان مازندران منفک شده بود، مشکلی در این حوزه وجود نداشت.این پروژه جزو پنج طرح برتر کشور بوده و با شرکت‌های مختلف خارجی برای فایناس خارجی آن وارد مذاکره شدیم که در آخر قرار شد قرارگاه خاتم‌الانبیاء و یک شرکت چینی به عنوان فایناس خارجی وارد این پروژه شده و همکاری کنند.با توجه به تحریم‌های دشمنان این شرکت چینی از ایران خارج و این پروژه بعنوان نخستین پروژه ملی با فایناس داخلی وارد عمل شده و با قرارگاه خاتم‌الانبیاء بخش گروه سپاسد قرارداد منعقد و تفاهم‌نامه امضا شد.
* تامین ۸۵درصد از منابع‌مالی سدنرماب توسط قرارگاه خاتم‌الانبیاء
مدیر طرح سدنرماب خاطرنشان کرد: در این تفاهم‌نامه مقرر شد ۸۵ درصد از منابع مالی این پروژه که در آن زمان ۳۱۷ میلیارد تومان بود قرارگاه خاتم‌الانبیا تامین کرد و ۱۵ درصد الباقی توسط دولت یا شرکت آب‌منطقه‌ای تامین نماید.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه یکسال در تنظیم ضمانتنامه جریان مالی تاخیر ایجاد شد شروع فعالیت این پروژه از سال ۹۰ به سال ۹۱ تغییر پیدا کرده و انتهای پروژه نیز سال ۹۸ تعیین شد.
ضیایی گفت: در این سال‌ها قرارگاه خاتم‌الانبیاء به تعهد خود عمل کرده و ۳۱۷ میلیارد تومان خود را هزینه کرد اما برای خرید اراضی،خریداری مخزن، خرید اراضی روستاها و جابجایی روستاها نیز تامین منابع دولتی و مشارکت آن هم نیاز بود‌که متاسفانه این مبلغ(۵۶ میلیارد تومان) تامین نشد.
وی بیان کرد: در سال‌های اول به دلیل عدم تامین منابع مالی کامل، اراضی را از مردم اجاره کرده و سالانه خسارت کشت را به انها پرداخت می‌کردیم که این امر سبب شد تا به لحاظ مالی عقب بمانیم.
مدیرطرح سدنرماب ابراز کرد: در سال ۹۵ موعد بازپرداخت هزینه‌های پیمانکار رسیده بود اما به دلیل ضعیف عمل کردن دولت در تامین مالی، پول پرداخت آن وجود نداشت .سال ۹۶ مبلغ ۵۰ میلیارد تومان بصورت اوراق مشارکت پرداخت شد و پیمانکار علیرغم بدقولی‌های دولت وقت همچنان به فعالیت خود ادامه داد.
* دولت سیزدهم در طول دو سال به اندازه ده سال گذشته برای تکمیل سد اعتبار تامین کرد
وی گفت: از ابتدای سال ۹۰ تا ابتدای سال ۱۴۰۰ در این ده سال حدود یکهزارو ۷۰۰ میلیارد تومان هزینه شده و در سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ مبلغ هزارمیلیارد تومان برای این پروژه تامین اعتبار شد که این نشان‌دهنده عزم جدی دولت سیزدهم برای بهره‌برداری و تکمیل این پروژه بزرگ است.
ضیایی خاطرنشان کرد: تاکنون سازه‌های سد و بدنه سد احداث شده، دستگاه‌ها و دریچه‌ها و داخل تونل انجام شده و روشنایی آن هم ظرف دو تا سه ماه آینده انجام می‌شود.
وی افزود: در این پروژه می‌بایست پنج روستا شامل جنگلده بالا، جنگلده پایین، باقرآباد، پس‌پشته و محمدزمان‌خان باید جابجا شوند که خوشبختانه در سال ۹۶ روستای جنگلده پایین که در بدنه سد قرار داشت و بسیار خطرناک بود جابجا شد و این جابجایی سبب شد تا سیل ۹۶ و ۹۷ مشکلی برای اهالی این روستا پیش‌نیاید.
* مهمترین فرآیند تکمیل سد، جابجایی روستاهای حوالی سد است
مدیرطرح سدنرماب ابراز کرد: جابجایی روستای جنگلده بالا از سال ۹۹ با همکاری بنیاد مسکن آغاز شده و تاکنون ۵۶ درصد پیشرفت‌فیزیکی داشته و پیش‌بینی می‌شود تا انتهای امسال این واحدهای مسکونی آماده و تمامی اهالی این روستا جابجا شوند.
وی ادامه داد: فرایند جابجایی روستاهای محمدزمان‌خان،پس‌پشته و باقرآباد نیز همزمان با دیگر فرایند احداث سدنرماب در حال انجام است.
ضیایی بیان کرد: در مجموع ۶۰۰ هکتار از اراضی در محدوده این پروژه که در این روستاها واقع است باید خریداری شود که تاکنون ۳۰۰ هکتار آن خریداری و تملک شده وتملک ۳۰۰ هکتار الباقی به دوهزارو ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
* انتقال آب سه رودخانه به سدنرماب مهمترین مولفه در بهره‌برداری از این سد است
وی گفت:یکی از مولفه‌های مهم اجرایی این سد، انتقال آب سه رودخانه نرماب،خرمالو و چهل‌چای به این سد است که تاکنون انتقال آب از نرماب و چهل‌چای توسط تونل به طول سه‌هزارو ۲۰۰ کیلومتر اجرا شده و برای انتقال آب رودخانه خرمالو می‌بایست قطع درختان انجام شود که مجوزهای لازم از این دستگاه اجرایی صورت گرفته و بزودی قطع درختان در این مسیر انجام خواهد شد.
مدیرطرح سدنرماب یادآور شد: با وجود اینکه تعهد ۳۱۷ میلیارد تومان گروه سپاسد از قرارگاه خاتم‌الانبیاء به اتمام رسیده اما وی متعهد شده تا ۵۰۰ میلیارد تومان دیگر نیز برای این پروژه هزینه کند. برای انتقال آب رودخانه خرمالو از نوده‌خاندوز به این سد و تملک اراضی آن به دوهزارو ۵۰۰ میلیارد تومان دیگر نیاز بوده که با احتساب آورده مالی سپاسد به مبلغ ۵۰۰ میلیارد تومان در‌مجموع چهارهزارو ۵۰۰ میلیارد تومان برای تملک ۳۰۰ هکتار از اراضی سه روستا و تملک مسیر انتقال آب رودخانه خرمالو اعتبار نیاز است.
* پیشنهاد بیش از ۶ هزار میلیارد تومان اعتبار برای سد در سفر دوم رئیس‌جمهور به گلستان
وی افزود: با توجه به مشکلات اقتصادی و تورم در کشور اگر این مبلغ طی یکی،دوسال آینده تامین نشود به چندبرابر افزایش پیدا خواهد‌کرد. براین اساس در سفر دوم رئیس جمهور به استان گلستان تلاش داریم تا مبلغ ۶هزارو ۳۰۰ میلیارد تومان را برای این سد مصوبه کنیم تا بتوانیم علاوه بر تملک این اراضی، مخزن،خط‌انتقال سد به شهرستان‌ها و روستاهای اطراف،تصفیه‌خانه و غیره را نیز تکمیل کرده و این پروژه را به بهره‌برداری کامل برسانیم.
ضیایی خاطرنشان کرد: با بهره‌برداری کامل از این سد، آب‌شرب ۶ شهرستان آزادشهر، مینودشت، گالیکش، گنبدکاووس، کلاله و مراوه‌تپه، ۱۳۰ روستا نوارمرزی و بیش از ۲۰ روستای شهرستان‌های مطرح در این پروژه تامین شده و جمعیتی بالغ بر ۶۰۰ هزارنفر از جمعیت استان از آب‌شرب این سد بهره‌مند‌می‌شوند.
وی درخصوص قطع‌درختان و کاشت درخت جایگزین بیان کرد:علیرغم میل باطنی قرار است درختان در حوزه این سد قطع شود و در مجموع ۵۰ هکتار از درختان این اراضی قطع خواهدشد. تاکنون ۸۰۰ هکتار از اراضی بالادست درخت کاشت شده و بخشی دیگر نیز تا انتهای پروژه کاشته خواهدشد.
* حجم کل مخزن سدنرماب ۱۲۵ میلیون مترمکعب است
مدیرعامل شرکت‌آب‌منطقه‌ای گلستان گفت: این سد با هدف تسکین سیلاب رودخانه‌های نرماب،خرمالو و چهل‌چای و تنظیم آب این رودخانه‌ها در مخزن سد،خط انتقال آب شرب به طول ۵۶۰ کیلومتر با جمعیت هدف بیش از ۶۰۰ هزار نفر شرق گلستان،خط‌انتقال آب صنعتی برای صنایع شمال،شبکه زهکشی و آبیاری جهت آبیاری زمین‌های کشاورزی پایین‌دست سد نرماب،توسعه و بهبود کشاورزی در اراضی تحت‌پوشش،تامین نیازهای زیست‌محیطی،تنظیم و رهاسازی حق‌آبه اراضی پایین‌دست سدوشمگیر، استفاده از نیروی برقآبی،توسعه صنعت گردشگری و توسعه اشتغال به میزان سه‌هزارو ۴۰۰ نفر به طور مستقیم در زمان بهره‌برداری در حال احداث است.
ایرج حیدریان اظهار کرد: این سد دارای مشخصات به ارتفاع ۱۵۰ متر از پی و ارتفاع از بستر ۶۰ متر،طول تاج ۸۰۷ متر، حجم کل مخزن ۱۲۵ میلیون مترمکعب و حجم قابل تنظیم ۱۸۷ میلیون مترمکعب در حال احداث است.
وی تصریح کرد: تاکنون ۷/۳ میلیون مترمکعب از بدنه سد با پیشرفت‌فیزیکی ۹۹/۹ درصد خاکریزی شده،احداث تاسیسات هیدرومکانیکال سد،انواع دریچه‌ها،شیرآلات،آشغال‌گیری ها با پیشرفت فیزیکی ۸۸ درصد،احداث سیستم انحرافی و تخلیه‌کننده سدنرماب متشکل از دو رشته تونل هریک به طول ۲۷۵ متر و ظرفیت تخلیه ۵۶ مترمکعب برثانیه با ۱۰۰درصد پیشرفت‌فیزیکی، سرریز سد با ظرفیت تخلیه ۸۵۰ مترمکعب در ثانیه با حجم بتن‌ریزی ۲۲هزار مترمکعب و ۱۰۰ درصد پیشرفت‌فیزیکی، سد انحرافی چهل‌چای با ارتفاع از بستر ۴/۵متر و حجم بتن‌ریزی ۱۲ هزارمترمکعب با پیشرفت‌فیزیکی ۹۹/۸ درصد انجام شده است.
* ۹۵ درصد آب شرب استان گلستان از منابع زیرزمینی تامین می‌شود
استاندار گلستان به عنوان نماینده دولت سیزدهم در تکمیل و بهره‌برداری این سد تلاش و همت ویژه‌ای داشته و مصمم است با تامین اعتبار از محل سفر رئیس جمهور به استان گلستان، این پروژه ملی به بهره‌برداری کامل برسد.
استاندار گلستان در مورد پروژه سدنرماب گفت: این پروژه بزرگترین طرح آبرسانی استان گلستان بوده که با بهره‌برداری از آن، آب‌شرب یک چهارم از جمعیت استان تامین می‌شود.
علی‌محمد زنگانه اظهار کرد: متاسفانه استان گلستان تنها استان در کشور بوده که ۹۵ درصد آب شرب خود را از منابع زیرزمینی تامین می‌کند و بهره‌برداری از این سد می‌تواند نقش مهمی در تامین بخشی از آب مورد نیاز استان ایفا کند.
وی تصریح کرد: با توجه به خشکسالی‌ها و کمبود آب در سال‌های اخیر تلاش داریم تا این پروژه را در کوتاه‌ترین زمان به بهره‌برداری برسانیم.
حال که دولت سیزدهم عزم جدی در بهره‌برداری و تکمیل این پروژه ملی دارد و با توجه به کمبود آب و خشکسالی‌های مکرر در سال‌های اخیر، انتظار می‌رود مدیران دستگاه‌های اجرایی با تعامل و همکاری یکدیگر، در کنار تامین اعتبار مالی دولت، ضمن برطرف کردن مشکلات اجتماعی، اقدامات لازم را در راستای تسهیل‌گری و تکمیل این پروژه و بهره‌برداری از آن را انجام دهند.
پایان پیام/۸۳۰۲۱