فرمان زندگی را دست گرفتم / روایتی از یک مادر تاکسیران

روایت مادران شاغل از شغل‌شان با روایتی که هر شخص دیگری از آن شغل دارد متفاوت است. در ششمین روایت از مجموعه «روایت‌های مادرانه» مجله مهر سراغ یک مادر راننده تاکسی رفته‌ایم. خبرگزاری مهر؛ گروه مجله: وجود زنان در همه عرصه‌ها انکار ناپذیر است. حضور زنان به صورت فعال در مشاغل مختلف به گونه‌ای است که کمتر جایگاهی را پیدا می‌کنیم که قله‌های آن را بانوان فتح نکرده باشند. اما در بسیاری از مواقع همزمانی چند کار برای او یا مشکل‌زا بوده و یا استعدادهایش را شکوفا کرده است. اما این‌که می‌گوئیم مشکل‌زا بوده و یا در راستای شکوفایی استعدادش همراه بوده معنی توانایی یا ناتوانی شخص را نمی‌دهد. بلکه به نوع شخصیت افراد برمی‌گردد و تجربیاتی که در گذشته داشته‌اند و اطلاعاتی که از طریق مطالعه و مشاهده و ارتباط به دست آورده‌اند و عوامل دیگر. از آنجایی که دنیای زنان همیشه مورد توجه بشر بوده و مطالعه هر چه بیشتر آن ابعاد وجودی شخص را کشف می‌کند و به افراد نشان می‌دهد، مجله مهر بر آن شده که با گفت و گو با مادرانی که در مشاغل مختلف فعالیت دارند، به روایت‌های آنان از زندگی یک مادر بپردازد. در گزارش امروز میزبان خانم «رشیدپور» به عنوان یک راننده تمام وقت تاکسی‌های اینترنتی بودیم. مادری که قبل از ازدواجش کار نمی کرده، ازدواج که کرده راننده شده و چند سال بعد از مادر شدنش تا کنون راننده تاکسی است. الان یک مادر راننده تاکسی است. دو فرزند دارد، یک پسر ۱۶ ساله و یک دختر ۱۸ ساله. خبرگزاری مهرخبرگزاری مهرخبرگزاری مهر؛ گروه مجله:؛ گروه مجله:مجله مهر«رشیدپور»مادر راننده تاکسیفرزند سالم هدیه خدا بود فرزند سالم هدیه خدا بودفرزند سالم هدیه خدا بودتازه یک هفته بود که جواب آزمایش بارداری‌ام را گرفته بودم. من این بچه را نمی خواستم. با یک همسر معتاد و بعد از دو فرزندی که مردند، دخترم (فرزند سومم) هنوز دو سالش نشده است. کمکی برای اداره زندگی ندارم. چه کنم؟ با یکی از اقوام که در کلینیک کار می کرد صحبت کردم و از دکتر نوبت گرفتم. من برای سقط فرزندم آن‌جا بودم و او نمی دانست. شک کرده بود. نزدیک نوبت من بود که زنگ زد. از این‌که کار بدی است و خدا دوست ندارد گفت تا آنجایی که یادم بیاندازد برای داشتن فرزند چقدر انتظار کشیده بودم. فرزند سالم را خدا به من داده بود و من داشتم ناشکری می کردم! از رانندگی می‌ترسیدم از رانندگی می‌ترسیدماز رانندگی می‌ترسیدممن اصلاً از رانندگی خوشم نمی آمد. ماشین پدرم گوشه حیاط مانده بود و خیلی استفاده نمی شد. مادرم مرا با حرف‌هایش وسوسه می کرد که «گواهینامه‌ات را بگیر». بیشتر برای چشم و هم چشمی راننده شدم. چون بین اطرافیان اغلب خانم‌ها گواهینامه رانندگی داشتند اما من نداشتم. در عین حال همه خانم‌هایی که گواهینامه داشتند از آن استفاده‌ای نمی کردند. کم‌کم در رانندگی دستم روان شد. حدود یکی دو هفته در جاهای خلوت می رفتم و تمرین می کردم تا دستم راه افتاد و دیگر نگران رانندگی نبودم. برخی اوقات با ماشین کارهای مادرم را انجام می دادم. اگر خریدی داشت و یا کاری داشت می‌رفتم با ماشین پدرم او را می‌بردم کارش را انجام دهد و برمی گرداندم. تا این‌که دخترم مدرسه‌ای شد. برای رفت و آمد به مدرسه دخترم صبح و بعد از ظهر، ماشین همسرم دستم بود. هم‌زمان با دخترم چند نفر دیگر هم با من می‌آمدند و می رفتند. اصلاً به پولش احتیاجی نداشتم، فقط برایم سرگرمی بود. چون وضع مالی همسرم خوب بود، نیازی به این پول‌ها نداشتیم. خوشی‌هایی که دوام نیاوردند خوشی‌هایی که دوام نیاوردندخوشی‌هایی که دوام نیاوردندهمسرم برق‌کار بود. درآمد خوبی داشت. بعضی اوقات کار شهرستان می‌گرفت و مدت زیادی را پیش ما نبود. اما درآمد خوبی داشت. در تمام این زمان‌ها ماشین دست من بود و با آن کار می کردم. هم سرویس بودم و هم آژانس کار می کردم. مثلاً یکی دو ماه نبود. بعد از این مدت که می‌آمد با دست پر می‌آمد. در حدی کارش خوب بود که سال ۸۰ در یک پروژه بزرگ که کار می کرد، بعد از تمام شدن کارش ۲۰ میلیون دستمزد گرفت. با این مبلغ در آن سال هم خانه خریدیم هم ماشین خریدیم. ۵ میلیون هم برای خودمان باقی ماند و کلی خریدهای دیگر کردیم. اما… این خوشی‌های ما زمان زیادی نداشت. همسرم معتاد شد. اول تریاک، بعد شیره، بعد کراک و بعد هم شیشه. این آخری پدر ما را در آورد. شیشه تمام زندگی‌ام را سوزاند. آبرو برایم نگذاشت. پیش همسایه‌ها چیزی برایم باقی نماند. وقتی مصرف می‌کرد، توهم می‌زد. چنان دنبالم می کرد که به قصد کشت مرا بزند. تا سر چهارراه نزدیک خانه از دستش فرار می کردم و می دویدم. دخترم هنوز خاطرات آن سال‌ها را در ذهنش دارد. برایم تعریف می کند: «مامان تو می دویدی و بابا دنبال شما می دوید که کتک بزند. من هم پشت بابا بودم. مردم را می دیدم. همسایه ها را می دیدم.» پسرم هنوز هم از رفتن به محله قدیمی مان خجالت می کشد. خاطرات آن دوران برایش سخت رقم خورده است. کار به جایی رسیده بود که شغلش را از دست داد. تا ساعت ۲ بعد از ظهر می‌خوابید. بیدار که می‌شد می‌گفت: «امروز دیگر دیر شده نمی‌روم. فردا می‌روم.» صاحب‌کارش که زنگ می‌زد و می‌پرسید: «کجایی؟» دروغ می‌گفت. الکی می‌گفت: «نزدیکم دارم می‌رسم.» به مرور اعتماد سلب شد و دیگر کسی به او کار نمی‌داد. با اعتیاد همه چیزش را از دست داد. کم‌کم اعتبارش را از دست می‌داد. همسر من از بس به خودش اعتماد داشت می‌گفت: «من هیچ وقت فکر نمی‌کردم معتاد شوم.» بعداً که می‌گفت: «من باورم نمی‌شود که معتاد شده‌ام.» اعتیاد او را وابسته کرده بود. زندگیش را از دست داد. دادخواست طلاق دادخواست طلاقدادخواست طلاقوقتی زنگ می زدم به پلیس شکایتش را می‌کردم، پلیس می‌گفت: «خانم چاره کن. صبر کن. نمی شود که دائم پیش ما باشد.» من طاقتم تمام شده بود. دادخواست طلاق دادم. شکایت کردم. اما دلم نیامد. دو تا بچه داشتم. با خودم می گفتم: «تحمل می‌کنم. درست می‌شود.» شکایتم را پس می گرفتم. به پلیس هم این را می‌گفتم. من داشتم شرایط را خیلی تحمل می کردم. پسرخاله‌ش در بازار کار می کرد. از همسرم دعوت به کار کرد. می خواست او را ترک بدهد. به همسرم گفت: «بیا پیش خودم. ماشینت را هم بده دست خانمت باشد. اینجا همه کارهایت را با هم انجام می‌دهیم.» پسرخاله‌اش می خواست همسرم را از ماشین دور کند. چون این ماشین برای همسرم شده بود محلی برای استعمال مواد مخدر. در یکی از روزهایی که من سرویس داشتم و با ماشین کار می کردم، ماشین دست همسرم بود که پلیس گرفت و در پارکینگ خواباند. برای آزاد کردن ماشین، همسرم به دردسر می‌افتاد. چون معتاد بود. پس ماشین در پارکینگ ماند. من ماندم و تعهدی که برای سرویس مدارس داشتم. تا چند روز از همسایه‌ها و آشناها ماشین می گرفتم و کارها را انجام می‌دادم. اما بعد از مدتی که دیدم ماشین خودم را از پارکینگ در نمی‌آورد، به مدارس اعلام کردم که جایگزین کنند. من دیگر امیدی به بازگشت این ماشین نداشتم. این اولین ماشین بود ولی آخری نبود. همسر من سه ماشین دیگر را شبیه این ماشین در پارکینگ پلیس خواباند و هیچ‌گاه سراغش نرفت. من در سال ۷۵ اولین فرزندم را داشتم. دو سال بعد هم دومی را. اما هر دوی این‌ها را خدا از من گرفت. مشکل ریه داشتند. تب کردند. بعد از مراجعه به پزشک هم درمان نمی شدند و از دنیا رفتند. همسرم بعد از آن به من گفت اگر بچه‌ای داشته باشیم من ترک می کنم. دخترم آمد و الحمدلله سالم بود. ترک نکرد. چند سال بعد هم پسرم را خدا به من هدیه کرد. خانه هم از دست رفت خانه هم از دست رفتخانه هم از دست رفتحتی خانه‌ای هم که خرید به نام خودش نکرد. به نام کس دیگری کرد. آن شخص به من گفت: «خیالت راحت باشد تو برای طلاق اقدام کن من این خانه را برای بچه هایت نگه می دارم.» همین شد و یک سال بعد از طلاقم خانه را فروخت و یک ریال هم به من یا فرزندانم نداد. دنبال کار می‌گشتم. همسرم که دائم زندان بود. اگر بیرون بود، درآمدی هم نداشت. کارش را از دست داده بود. خواستم ماشین بخرم. هیچ پولی نداشتم. ماشین را انتخاب کردم و با مادرم در میان گذاشتم. ماشینی که ۵ میلیون و ششصد پولش بود را گرفتم اما چطور؟ سه میلیونش را مادرم داد. دو میلیون پانصدش را خواهرم. من هم صد هزارتومانش را گذاشتم. البته الحمدلله تا کمتر از یک سال بعدش چنان کار کردم که تمام این قرض ها را پس دادم. اما با سختی. کار پشت کار کار پشت کارکار پشت کارحدود ۲۵ دانش‌آموز داشتم. صبح از ساعت ۶:۳۰ شروع می کردم تا حدود ۸. ظهر هم به‌همین ترتیب. این میان هم به همه اطرافیان سپرده بودم اگر کسی جایی می خواست برود و ماشین می خواهد به من بگوید. از هر جا کسی ماشین می خواست می‌رفتم و بعضاً تا ساعت ۱۲ شب کار می کردم. توانستم تمام مبلغ ماشین را به مادر و خواهرم برگردانم. پیشنهاد کارمند شدن در یکی از دانشگاه‌ها را هم مدتی پذیرفتم. حقوقم خوب بود. کارم خوب بود. اما بعد از یکی دو ماه با خودم گفتم شاید اینکه خانه بمانم و زندگی ام را حفظ کنم برایم بهتر باشد. شاید حضور من در خانه انگیزه‌ای برای ترک اعتیاد باشد. اما دریغ! تحملم تمام شد. برای طلاق اقدام کردم. هم معتاد بود و هم سابقه زندان داشت. هم این‌که اصلاً مکان ثابتی پیدایش نمی کردند که احضاریه به دستش برسد. دائم زندان بود. در سال یکی تا دو ماه بیرون از زندان است فقط. باقی زمان‌ها زندان است. پس فرایند طلاقم به صورت کامل غیابی بود. هرگز از طلاقم پشیمان نیستم. من خیلی به او زمان دادم. فرصت‌ها را سوزاند. مهریه‌ام که هیچ. در این مدتِ ده ساله برای نفقه بچه‌ها هم حتی یک ریال به من پرداخت نکرده است. بزرگ شدن فرزندانم را ندیدم بزرگ شدن فرزندانم را ندیدمبزرگ شدن فرزندانم را ندیدمبا خودم این مدت را مرور می کنم و یادم می‌آید چه زندگی ای داشتم. دلم می خواست پیش فرزندم باشم. از صبح خانه باشم. در کنار کارهای خانه و رسیدگی به فرزندانم، برای خودم کلاس‌های ورزشی یا هنری هم شرکت کنم. کوهنوردی و پیاده‌روی کنم. اما خرج زندگی برای من زمانی نمی گذارد. دوست داشتم بزرگ شدن فرزندانم را ببینم. من هرگز نتوانستم این را ببینم. با همه این دشواری‌ها، الحمدلله بچه‌های خوبی دارم. هم خوب هم درس‌خوان. امسال بورسیه شد از بس درسش خوب است. از خدا ممنونم بابت این دو فرزندم. دخترم با انگیزه و شوق و ذوق زندگی می کند. شاد است. حالش خوب است. پسرم درسش را خودش می خواند و به آن علاقمند است. این‌ها برای من خیلی خوشحال‌کننده است. ای کاش خانه خریده بودم.تنها مشکل من الان خانه است. این‌که صاحب‌خانه مبلغی را هر سال روی پول پیش خانه می‌گذارد قانونی است اما برای من که یک‌سال کار می‌کنم تا قرض‌های قبلی‌ام را بدهم و الان باید برای رهن سال بعد قرض کنم و تا یک سال دیگر دوباره قسط‌های این پول را بدهم، برایم زور دارد. ای کاش ما هم امکانش را داشتیم که خانه‌ای مثل خانه‌های سازمانی می‌داشتیم. ای کاش می‌توانستم کمکی داشته باشم برای خرید خانه. اگر می‌شد پولم را به خرید خانه می‌رساندم. اگر فرزندانم مشغول شوند و در درآمد کمک من باشند، بتوانیم لباس بخریم، بتوانیم مسافرت برویم. خیلی خوب می‌شود. من ۱۲ سال است که لباس نخریدم. بعضاً خواهر یا مادرم برای دخترم و پسرم لباس می‌آورند. اما خودم خیلی وقت است لباس نخریدم. مسافر تکراری مسافر تکراریمسافر تکراریمن در روز شاید ده تا مسافر تکراری داشته باشم. از این تکراری بودن خاطرات خوبی برایم مانده است. بعضی اوقات با مسافرها که هم صحبت می‌شویم برایم جالب است. یکی از مسافرها که در ماشینم نشست مرا شناخت. من هم شناختمش. یادم انداخت که دفعه پیش که داخل ماشین نشسته بود چقدر از زندگی‌اش برایم درد دل کرده بود. گفته بود از همسرش جدا شده و دخترش از فشارهای زندگی درگیر افسردگی شده است. من هم با او هم‌کلام شده بودم. گفت بعد از پیاده شدن از ماشین انرژی خوبی داشته و با خرید یک شاخه گل به خانه رفته و با دخترش صحبت کرده بود. می‌گفت دخترم خیلی حالش خوب شده بود. انگار که دنیا را به او داده بودم. وقتی مسافر من زن و شوهر باشند و از نگاه‌ها و صحبت‌هایشان متوجه شوم که رابطه خوبی دارند، حالم خیلی خوب می‌شود. چون در زندگی خودم فشار روانی زیادی را تجربه کردم، از دیدن خوشبختی مردم خیلی خوشحال می‌شوم.