چگونه ارتباط غیرکلامی مؤثر داشته باشیم

ایسنا/لرستان دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه آزاد خرم‌آباد گفت: از نگاه مولوی برای بهره‌مندی از مهارت کلامی دیگران باید مهارت غیرکلامی گوش دادن را توأم با سکوت مراعات کرد همچنین در ارتباط اجتماعی میان افراد اگر فرد حسودی به شما رشک بورزد نباید از دوری گزیدن چنین شخصی ناله و افغان کنید. علی فتح‌الهی اظهار کرد: مولوی بر آن است که مهارت غیرکلامیِ نوِ فرقان، سِری است که مختص خامان نیست و در این رابطه می‎گوید: «خاموش که صد هزار فرق است/ از گفت زبان و نور فرقان» مولوی مهارت غیرکلامی گوش دادن را وجه تمایز انسان با حیوان تلقی می‎کند و می‌گوید: «آدمی فربه شود از راه گوش/ جانور فربه شود از حلق و نوش» و تصریح می‎کند که برای بهره‌مندی از مهارت کلامی دیگران باید مهارت غیرکلامی گوش دادن را توأم با سکوت مراعات کرد و در این رابطه می‎گوید: «بهر نطق یار خوش گفتار خویش/ لب ببند از گفت و کم گفتار باش» و نیز می‎گوید: «زآنک اول سمع باید نطق را/ سوی منطق از ره سمع اندرآ». وی گفت: مهارت ارتباطی همان فرآیندهای مرکبی است که فرد را قادر می‎سازد به گونه‌ای رفتار کند که دیگران او را باکفایت تلقی کنند، این توانایی، به ایجاد روابط بین فردی مثبت و مؤثر فرد با انسان‌های دیگر کمک می‎کند که از جمله این موارد، توانایی ایجاد روابط دوستانه است که در سلامت روانی و اجتماعی تأثیر به‌سزایی دارد. دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه آزاد خرم‌آباد بیان کرد: در سیره معصومین(ع) مهارت‌هایی در قالب آداب معاشرت ذکر شده است، منظور از معاشرت، الفت، مصاحبت، همدمی و نشست و برخاست است، بدون تردید مولوی از اندیشه بزرگان دین تأثیرات جدی و عمیق پذیرفته است. فتح الهی بیان کرد: از دیدگاه مولوی انسان قادر است با تمامی موجودات جهان هستی ارتباطی مؤثر و مهربانانه برقرار کند و در این رابطه می‎گوید: «این‌چنین خاصیتی در آدمی است/ مهر حیوان را کم است آن از کمی است/ مهر و رقّت وصف انسانی بود/ خشم و شهوت وصف حیوانی بود» و این ارتباط زمانی مقبول و اثربخش است که او راه کمال را بپیماید، به همین دلیل انسان قادر است با تمام جهان هستی از جماد، نبات و حیوان ارتباط برقرار سازد و در این رابطه می‎گوید: «هر جمادی با نبی افسانه‌گو/ کعبه با حاجی گواه و نطق‌جو/ آن یکی پرسید اشتر را که هی/ از کجا آیی ای اقبال پی». وی با بیان اینکه مولوی مشارکت و حضور آدمی در اجتماع و بهره‌برداری از فواید حضور در میان آحاد مردم را از ضرورت‌های سلوک در طریق کمال می‎داند، افزود: چنان‌که از ابوسعید ابوالخیر سؤال شد که آیا کرامات و خوارق و اخبار از مغیبات نشان عارف پاکباز است؟ وی گفت: عارف واقعی با مردم راه می‎رود؛ در معابر قدم می‎زند و با مردم گفت‌وگو و داد و ستد می‌کند؛ اما دل‌بسته آنها نیست و دل در گرو یار دارد. این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: مولانا کار منفی و به‌ عبارتی سرگرم ساختن خویش به امور عبث را یکی از پناهگاه‌های انسان فاقد آرمش روحی و از خود بیگانه می‎داند، او این سرگرمی‎ها را حاصل گریز انسان از خویشتن خویش و رهایی از عالم هوشیاری و بیداری تلقی می‌کند و در این رابطه می‌گوید: «جمله عالم زاختیار و هست خویش/ می‎گریزند از سر سرمست خویش/ تا دمی از هوشیاری وا رهند/ ننگ خمر و زهر بر خود می‌نهند/ می‌گریزند از خودی در بیخودی/ یا به مستی یا به شغل ای مهتدی.» فتح‌الهی گفت: مولوی کار مثبت و تلاش مثمر را برای فرد و سود آن را برای اجتماعی با لحن صریح بیان و مورد تأکید قرار می‌دهد و در بیان شخص کاهلی که در عهد داوود نبی(ع) شب و روز دعا می‎کرد که خداوند او را از راهی بدون رنج و تلاش و مرارت روزی دهد، بر آن است که چنین دعا و آرزویی طمع خام و بیهوده است؛ زیرا خداوند متعال راه کسب رزق را در گرو کار و فعالیت قرار داده است و در این رابطه می‎گوید: «راه روزی کسب رنج است و تعب/ هر کسی را پیشه‌ای داد و طلب/ اطلبوا الارزاق فی اسباب‌‎ها/ ادخلوا الاوطان من ابوابها.» وی گفت: او معتقد است که خداوند متعال روزی همه مخلوقات حتی انبیای بزرگ و عزت‌مندی همچون داوودنبی(ع) را با همه معجزات فراوان و لحن چون ارغوانش در گرو کار و تلاش قرار داده است «با همه تمکین خدا روزی او/ کرده باشد بسته اندر/ پی زره‌بافی و رنجی روزی‎اش/ می‌‎نیابد با همه پیروزی‌اش.» دانشیار ادیان و عرفان دانشگاه آزاد خرم‌آباد اضافه کرد: مولوی در بیان ارتباط اجتماعی میان افراد بر آن است که اگر فرد حسودی به شما رشک بورزد و از شما اعراض نماید، شما نباید از دوری گزیدن چنین شخصی ناله و افغان کنید؛ بلکه خداوند را شکر و سپاس گویید و حتی فدیه بدهید که یار صادق دیگری را برمی‌گزینید که همواره با شماست و در این رابطه می‌گوید: «یا تو چون دشمنی پیدا کند/ گیر حقد و رشک او بیرون زند/ تو از آن اعراض او افغان مکن/ خویشتن را ابله و نادان مکن/ بلکه شکر حق کن و نان پخش‌کن/ که نگشتی در جوال او کهن/ از جوالش زود بیرون آمدی/ تا بحویی یار صدق سرمدی.» وی یادآور شد: به نظر مولوی در مواجهه با یاران بد، انسان چاره‌ای جز سکوت و کناره گرفتن ندارد و در این رابطه می‌گوید: «گفت یار بد بلا آشفتن است/ چونک او آمد طریقم خفتن است/ پس بخسبم باشم از اصحاب کهف/ به ز دقیانوس آن محبوس لهف» و نیز می‎گوید: «خواب بیداری است چون با دانش است/ وای بیداری که با نادان نشست/ چونک زاغان خیمه بر بهمن زدند/ بلبلان پنهان شدند و تن زدند.» انتهای پیام