هشدار کارشناس کانادایی در باره افزایش بیشتر بهای جهانی مواد غذایی

تهران – ایرنا – ایوان فریزر کارشناس مواد غذایی در کانادا هشدار داده است که با کمبود کود، کشاورزان وادار به پرداخت مبلغ بیشتری برای خرید آن هستند و فشار نهایی این کمبود و گرانی ناشی از آن بر مصرف کنندگان وارد خواهد شد. به گزارش روز سه شنبه ایرنا به نقل از تارنمای سی بی سی؛ فریزر مدیر موسسه مواد خوراکی آرل و استاد جغرافیا در دانشگاه گوئلف کانادا، افزود: کمبود کود در کانادا و کشورهای تولید کننده مواد کشاورزی و غذایی، در زنجیره تامین مواد غذایی در سراسر جهان، اختلال ایجاد خواهد کرد که به معنی بالا رفتن بهای این کالاها برای مصرف کنندگان خواهد بود. وی افزود: ما با مشکلات فزاینده ای ناشی از بحران اوکراین روبرو هستیم که با دگرگونی های اقلیمی و چالش های زنجیره تامین در پی همه گیری، تشدید شده و موجب نابودی کشاورزی در بسیاری از مناطق جهان به ویژه مکان هایی مانند آفریقا خواهد شد. زیرا بهای کود به عنوان یکی از هزینه های اصلی برای هر کشاورز، به بالاترین سطح رسیده که بر کشاورزان فشار می آورد تا میان پرداخت هزینه های گزاف یا یافتن جایگزین هایی، انتخاب کنند. به گفته فریزر؛ تحریم ها، جنگ اوکراین و اختلال در زنجیره تامین، همگی عوامل بالا رفتن قیمت ها هستند و قرار داشتن روسیه در جایگاه بزرگ ترین صادر کننده کود در جهان، تاثیر منفی بسیاری خواهد داشت. وی افزود: در صورت بروز خشکسالی در آمریکای شمالی در تابستان آینده و ادامه جنگ در اوکراین، بهای مواد غذایی بیشتر افزایش خواهد یافت. شاخص بهای مواد غذایی سازمان غذا و کشاورزی وابسته به سازمان ملل متحده نشان می دهد که بهای مواد غذایی در ماه مارس در بالاترین و بی سابقه ترین سطح قرار داشته و این افزایش از چند ماه پیش از این تاریخ آغاز شده و ادامه یافته است. فریزر افزود: با توجه به اینکه اوکراین و روسیه صادرکنندگان عمده گندم در جهان هستند، بهای این کالا بالا خواهد رفت. اوکراین همچنین تولید کننده روغن آفتابگردان است که معمولا برای تولید غذاهای فرآوری شده استفاده می شود. در حالی که شاید این افزایش هزینه برای افراد برخوردار قابل تحمل باشد اما افرادی که تا پیش از این نیز به دشواری می توانسته اند غذایی تهیه کنند، بیشترین فشار را احساس خواهند کرد. به نوشته تارنمای "فود ناویگیتور"؛ جنگ اوکراین و شرایط اقتصادی در برخی کشورها، موجب افزایش تورم در شماری از اقتصادهای جهان شده و مشکلاتی را برای جامعه جهانی و مردم دنیا ایجاد کرده است. خشکسالی ۲۰۱۰ در اوکراین و روسیه غربی باعث کاهش محصولات شد که منجر به افزایش قیمت مواد غذایی در همان سال شد. این امر منجر به اجرای ممنوعیت های صادراتی بسیاری از کشورها شد که به نوبه خود باعث بروز ناامنی غذایی در بسیاری از مناطق شد و به شورش ها و ناآرامی های اجتماعی در بخش هایی از جهان منتهی گردید. این مسئله به فرآیند بهار عربی، شکل‌گیری ژئوپلیتیکی جدید خاورمیانه، موج پناهجویان به اروپا، افزایش پوپولیسم در اروپا، بی‌ثباتی اتحادیه اروپا و در نهایت  یک همه پرسی تاریخی در انگلیس کمک کرد. اکنون جنگ در اوکراین عامل سومین بحران جهانی غذا طی حداقل ۱۵ سال گذشته شده است. میلیون‌ها نفر در کشورهایی که به شدت به واردات مواد غذایی وابسته هستند در معرض خطر گرسنگی قرار دارند. ناامنی غذایی در ثروتمندترین کشورهای جهان نیز در حال افزایش است. در بحبوحه همه‌گیری ویروس کرونا نیز تردیدها بار دیگر در مورد توانایی‌های سیستم غذایی جهان برای مقاومت در برابر شوک ها ایجاد شد. فشارهای تورمی نیز پس از افزایش تقاضا در دوران پس از همه‌گیری کرونا مشکلات را تشدید کرد. همه این چالش ها با جنگ اوکراین تشدید شده اند. پیش از این روسیه یک سوم گاز و یک چهارم نفت اتحادیه اروپا را تامین می‌کرد. روسیه و اوکراین بیش از نیمی از روغن آفتابگردان معامله شده را بین آنها صادر می‌کنند. حدود یک چهارم گندم و جو و یک ششم ذرت در این بازارها معامله می شود که همه مقادیر قابل توجهی هستند. تیم بنتون، مدیر برنامه محیط زیست و جامعه در مرکز چتم هاوس در این زمینه هشدار داد: این بحران پتانسیل این را دارد که بسیار بیشتر از افزایش قیمت مواد غذایی در فصل ۲۰۱۱-۲۰۱۰ اختلال ایجاد کند، زیرا پیامدهای اختلالات ناشی از غذا، کود و انرژی به طور بالقوه بسیار بزرگ تر است. وی گفت: پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌های امور انرژی در سال جاری به سطوح بی‌سابقه‌ای افزایش یابد. شرایطی ایجاد می شود که پایان مواد غذایی ارزان و بسیار در دسترس برای برخی از مردم بسیار واقعی خواهد بود. جنگ اوکراین همچنین ممکن است باعث تغییر چشمگیر ساختار سیاست جهان شود که دوباره بر سازوکار غذایی جهانی تأثیر خواهد گذاشت. برای نمونه، روسیه، چین و هند که در حال پیوستن به قوای سه گانه "پرده آهنین جدید" هستند، تأثیر بسیار مهمی بر روابط تجاری جهانی و در نتیجه توانایی تهیه مواد غذایی با قیمت‌هایی که به آن عادت کرده‌ایم، خواهد داشت. تیم بنتون در ادامه خاطر نشان کرد: شاید این اولین نوع مناقشه ای باشد که بیشتر با زمین به عنوان دارایی استراتژیک مرتبط است تا نفت. با عبور از این قرن، به وضوح به نقطه‌ای خواهیم رسید که دولت‌های دارای نفت قدرت اقتصادی و سیاسی کمتری دارند و احتمالاً کشورهای دارای زمین‌های بزرگ و کشورهای کم جمعیت هستند که می‌توانند دارایی‌های جدید قرن بیست و یکم مانند ذخیره‌سازی کربن را داشته باشند. به همین دلیل زمین برای طبیعت، غذا، خوراک و انرژی های تجدیدپذیر اهمیت پیدا می کند. کارشناسان معتقدند که کمبود کود شیمیایی و روغن آفتاب گردان به دلیل جنگ اوکراین به معنای افزایش کالاها در زنجیره تقاضا می ‌باشد. جنگ در اوکراین خطرات ناشی از تکیه بر شمار اندکی از کشورهای صادرکننده عمده برای تامین مواد غذایی جهانی را آشکار کرده است. جلوگیری از افزایش شدید گرسنگی در حال حاضر اولویت شماره یک است، اما دولت‌ها باید آینده را نیز زیر نظر داشته باشند. تجارت همچنان عاملی مهم خواهد بود، اما باید سازوکارهای  تامین مواد غذایی را انعطاف‌پذیرتر کرد تا مطمئن شد شوک بعدی باعث ایجاد بحران دیگری نشود که به معنای سرمایه‌گذاری در تولید داخلی و رویکردهای متنوع‌تر پایدار برای تولید مواد غذایی است.