خانه‌تکانی شهرهای گردشگرپذیر در آستانه نوروز
رشت- صنعت گردشگری می‌تواند در اقتصاد شهرهای شمالی نقش بسزایی داشته باشد اما این مهم بدون عزم جدی مردم و متولیان امور شهرها در راستای ارائه خدمات مناسب محقق نمی‌شود.
خبرگزاری مهر- گروه استان‌ها: نوروز برای اهالی شهرهای گردشگرپذیر به ویژه در شمال کشور با حضور گردشگران توأم است و مهیا شدن برای از راه رسیدن مسافران از جمله موارد حائز اهمیت در این ایام است.
هرچند رنجوری اقتصاد و دشواری معیشت مردم، خواه ناخواه بر هزینه‌کردهای مختلف خانواده‌ها، از جمله تفریح و سفر تأثیر می‌گذارد، اما با همه این احوال عده‌ای می‌کوشند، برای دوری از روزمرگی‌ها در حد و حدود توان مالی خویش راهی سفر شوند. و البته از دیگر سو هم باید در نظر داشته باشیم که معیشت عده بسیاری از مردم در شهرهای گردشگرپذیر وابسته به حضور گردشگران است؛ بنابراین تلاش برای فراهم آوردن امکانات لازم جهت پذیرایی مناسب از گردشگران، موضوعی است که از سوی متولیان ادارات و نهادهای مرتبط به این موضوع باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
نوروز رویدادی قابل پیش بینی است
نوروز رویدادی غیر قابل پیش بینی نیست، بنابراین انتظار می‌رود، مدیریت شهری و دیگر دستگاه‌های مرتبط با موضوع حضور گردشگران، برنامه ریزی و تدارک مناسب و به موقع برای آن داشته باشند.
«صدیقه» از اهالی انزلی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: شهرهای گردشگرپذیر نیازمند تقویت زیرساختها هستند، ولی باید توجه داشت که متأسفانه در کنار بی‌توجهی به این امر، گاهی از زیرساختها و ظرفیت‌های موجود هم به درستی استفاده نمی‌شود. به عنوان مثال بلوار انزلی از نگهداری مناسب برخوردار نیست در حالی که یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری این شهر بشمار می‌آید.
وی سنگینی بار ترافیک، نبود نظارت مناسب بر بازار و قیمت‌ها را نیز از جمله مشکلات موجود در ایام تعطیل دانست و یادآور شد: رنگ آمیزی جداول و برخی سازه‌ها، نصب المانهای نوروزی و برگزاری نمایشگاه صنایع دستی مواردی هستند که هر سال نوروز شاهدش هستیم. اما رنگ آمیزی ها اغلب با تأخیر و کندی پیش می‌رود و یا نمایشگاه‌ها از جذابیت و کیفیت کافی برخوردار نیستند.
این شهروند تصریح کرد: گردشگران به شهر به عنوان یک موجود زنده می‌نگرند و علاوه بر کالبد فیزیکی، روح حاکم بر شهر و انرژی موجود در آن نیز بسیار مهم است.
برپایی نمایشگاه‌های صنایع دستی و سوغات در ایام نوروز
واقعیت این است که شوراهای اسلامی در شهرهای توریستی می‌توانند نقش به سزایی در ایجاد عزمی جدی برای هماهنگی بین ادارات ذی ربط به منظور فراهم کردن شرایط مناسب در ایام پیک سفر داشته باشند. «مه‌سیما نصیری» عضو شورای اسلامی شهر انزلی در گفتگو با خبرنگار مهر اظهار کرد: ایرانیان مهمان نواز هستند و انجام اقدامات لازم برای حضور مهمانان نوروزی ضرورتی است که باید مد نظر قرار دهیم.
وی با بیان اینکه امسال نیز برای استقبال از نوروز تدابیری اندیشیده شده است، گفت: بنظرم مواردی چون پاکیزگی مناسب شهر و رسیدگی به سیمای شهری و نورپردازی متناسب با این ایام از اولویت‌های این عرصه است. همچنین جلب نگاه گردشگران به مرکز بازدیدکنندگان تالاب انزلی و فراهم آوردن زمینه مناسب برای حضور آنها در این مرکز هم موضوعی است که حائز اهمیت است.
این عضو شورا افزود: قرار است نمایشگاه‌های صنایع دستی و سوغات نیز در شهر انزلی برگزار شود که اولویت عرضه محصولات در این نمایشگاه‌ها با زنان سرپرست خانوار خواهد بود.
نصیری با تاکید بر اهمیت رقم زدن خاطرات خوش برای مسافران یادآور شد: گردشگران با موقعیت ترافیکی شهر ما چندان آشنا نیستند، بنابراین بهتر است این موضوع از سوی پلیس راهور در رابطه با جریمه کردن مسافران نوروزی مورد توجه قرار گیرد و با ملاحظه بیشتری انجام شود.
وی همچنین با اشاره به برگزاری جلسات متعدد ستاد تسهیلات نوروزی در فرمانداری با حضور نمایندگان ادارات ذی‌ربط یادآور شد: برنامه‌ریزی‌های لازم با هدف افزایش ماندگاری گردشگران در شهر و رقم خوردن خاطرات خوش برای ایشان انجام گرفته و اجرای برنامه‌های متناسب با ایام مبارک ماه رمضان هم در نظر گرفته شده است.
اقدامات مدیریت شهری انزلی
و اما شهردار انزلی در گفت و گو با خبرنگار مهر از برگزاری جلسات کمیته تسهیلات نوروزی یاد کرد و افزود: صورت جلسه‌ای با ۳۶ بند در این راستا تنظیم شده و موضوعات متعددی برای استقبال از بهار در دست پیگیری است.
«مهدی خلیلی» اقداماتی نظیر ترمیم آسفالت معابر اصلی سطح شهر، رنگ آمیزی، خریداری و نصب المانهای نوروزی، استقرار اکیپ استقبال نوروزی، آماده سازی کمپینگ های نوروزی و ایستگاه‌های اسکان موقت را از جمله اقدامات در دست انجام شهرداری در آستانه آغاز سال نو دانست.
وی در پاسخ به گلایه برخی از شهروندان در خصوص تأخیر در رنگ آمیزی‌ها گفت: تأخیر در رنگ آمیزی به این دلیل نیست که شهرداری دیر به فکر انجام این کار می‌افتد. بلکه به سبب شرایط آب و هوایی و بارندگی‌هایی است که با آن روبروییم. واقعیت این است که تا چند روز پس از بارندگی خیسی و رطوبت جداول و دیوارها سبب می‌شود تا امکان رنگ آمیزی وجود نداشته باشد. با این وجود تلاش می‌کنیم با افزایش حجم کار، بر سرعت رنگ آمیزی که از دهم تا ۱۵ اسفند شروع می‌شود، بیافزاییم.
خلیلی همچنین با بیان اینکه در سطح شهر نسبت به گذشته تعداد پارکینگ‌های بیشتری فعال است، اظهار کرد: خط کشی معابر و سرعت کاه‌ها نیز از اوایل اسفند شروع شده که به تدریج انجام می‌شود و امیدواریم با آمادگی خوبی به استقبال مهمانان نوروزی برویم.
اهمیت تحقق شاخصه‌های صنعت گردشگری
«رحیم یعقوب‌زاده» رئیس مرکز گردشگری علمی فرهنگی دانشجویان ایران در گفت و گو با مهر اظهار کرد: برای استقبال از نوروز، معمولاً برخی اقدامات از سوی شهرداری‌ها انجام می‌شود که البته در بعضی موارد، ادارات میراث فرهنگی هم در انجامش مشارکت دارند. و اما درباره این اقدامات باید گفت، این اتفاق از گذشته، حتی زمانی که گردشگری توسعه پیدا نکرده بود، هم رخ می‌داد. مثلاً مردم و بعضاً مدیران شهری و حتی روستاها با نصب المان‌ها و اجرای نمایش‌هایی به استقبال نوروز می‌رفتند؛ و این خوب است اما کافی نیست؛ چرا که گردشگران انتظار دارند وقتی وارد مقاصد سفر می‌شوند، صنعت گردشگری با همه مختصات و شاخصه‌هایش اتفاق بیفتد، بدین معنا که یک پذیرایی خوب انجام شود.
وی در شرح پذیرایی خوب به ذکر چند مثال پرداخت و گفت: وقتی گردشگران در اماکن تفریحی مانند شهربازی‌ها، سالن‌های تئاتر و سینما، اماکن ورزشی، پارک‌های مختلف حضور می‌یابند و یا به دیدن جاذبه‌هایی نظیر اماکن تاریخی، گالری‌های هنری و موزه‌ها می‌روند باید شاهد ماحصل مشارکت و همگامی مناسب مدیریت شهری با مراکز و سازمان‌ها و ادارات مرتبط باشند که به رضایت کامل گردشگران در زمینه بازدید از شهر و جاذبه‌هایش می‌انجامد. اما متأسفانه در این راستا می‌توان گفت معمول این است که اتفاق خاصی نمی‌افتد و حتی ممکن است بعضی از مقاصد سفر در مواجهه با تعداد بیشتر از ظرفیت آن مقصد یا شهر برای گردشگران غافلگیر می‌شوند. این در صورتی است که ظرفیت تحمل مناطق و شهرها باید همیشه از قبل بررسی و ارزیابی بشود و متناسب با آن ارائه خدمت کرد.
یعقوب زاده با بیان اینکه نوروز یک رویداد است و چنین رویدادی می‌تواند در کنار خویش، رویدادهای مختلفی برای جذاب‌تر کردن مقاصد سفر داشته باشد، یاد آور شد: برپایی نمایشگاه‌ها، افزودن ساعات کار موزه‌ها، راه اندازی گالری‌های هنری در ایام نوروز و برپایی نمایشگاه‌های فروش کالا از جمله صنایع دستی با قیمت مناسب از جمله مواردی است که در این زمینه می‌تواند مورد توجه قرار گیرد تا شهرهای گردشگری، تنوع بیشتری برای گردشگران ایجاد کنند.
بهره مند شدن از نیروهای پاره وقت
اهمیت افزایش مشارکت جامعه محلی در صنعت گردشگری موضوعی است که بارها از سوی کارشناسان مورد تاکید قرار گرفته و واقعیت این است که این موضوع می‌تواند یاریگر مدیریت شهری در عرصه ارائه بهتر خدمات باشد.
یعقوب زاده در بخشی از سخنانش با اشاره به مواقعی که برخی اماکن نظیر پارک‌ها و جنگل‌ها با ازدحام گردشگران روبرو می‌شوند، گفت: در چنین مواقعی ممکن است ببینیم که چند المان نوروزی نصب شده اما سطل زباله به اندازه کافی وجود ندارد و یا جمع آوری زباله به اندازه لازم و در زمان مناسب انجام نشود.
وی به برخی استانداردها در مناطق گردشگری اشاره و اظهار کرد: برای رفع معضلاتی همچون افزایش زباله در چنین اماکنی می‌توان بنرهایی حاوی توصیه به گردشگران نصب کرد و همچنین از کشورهای موفق در این زمینه الگو بگیریم. آنها در چنین مواقعی، عده‌ای از مردم را آموزش می‌دهند تا به صورت پاره وقت هم به انجام خدماتی در نقش راهنما بپردازند و هم موارد زیست محیطی را به شکل محترمانه یادآور شوند. گفتنی است که توجه به چنین مواردی از سوی مدیریت شهری در کسب رضایت گردشگران نقش دارد.
رفع ضعف‌های مدیریتی
حضور گردشگران در ایام پیک سفر معمولاً با چالش‌هایی همراه است که تا حدودی نشان از ضعف مدیریت و نظارت دارد. یعقوب زاده در این باره گفت: بخشی از مشکل متوجه تعداد زیاد گردشگران است و بخش دیگر به وجود مقادیری از ناهماهنگی‌ها و بی مدیریتی‌ها بر می‌گردد. در شهرهای شمالی به ویژه انزلی در ایام پیک سفر، ممکن است قیمت اقامتگاه‌ها افزایش یابد در واقع وقتی هتل‌ها با تعداد زیاد مسافران مواجه می‌شوند، بدون هیچ نظارتی قیمت‌ها را افزایش می‌دهند که این می‌تواند باعث نارضایتی شود، در واقع ما در این زمینه‌ها به شدت از قانون عرضه تقاضا تبعیت می‌کنیم. لازم به ذکر است که در نظر سنجی های مختلفی که به ویژه در مورد سفر به شهرهای شمال کشور انجام شده، با این نارضایتی مواجه هستیم که می‌گویند، همه چیز گران بود به ویژه برای مسافران.
وی در پایان تصریح کرد: اگر ما همچنان با خیل عظیم گردشگران در شهرهای شمالی کشور مواجه هستیم، در واقع به سبب رفع نارضایتی در گردشگران نیست بلکه مردم به دلایل مختلفی از جمله به خاطر زیبایی‌های طبیعی و بهره‌مند شدن از جنگل و دریا و کوه ترجیح می‌دهند، راهی سفر می‌شوند. اما چه خوب است، مدیریت به گونه‌ای باشد که گردشگران هم از مردم شهرهای میزبان و هم مدیریت شهری مقاصد سفر خویش رضایت داشته باشند.