داستان‌نویس تجربی هم داریم؛ مثل شکسته‌بند تجربی!

ما در ایران، داستان‌نویس تجربی، زیاد داریم که جزء جزء اثرش را تجربه کرده و حتی گاهی پیش آمده که داستانش، حتی یک صحنه اضافه نسبت به زندگی شخصی‌اش نداشته. این نویسندگان به خاطر تجربه‌های زیسته و داستانی‌شان قابل احترام‌اند. خبرگزاری فارس ـ گروه کتاب و ادبیات ـ حمید محمدی محمدی: قیاس مع‌الفارق است اگر داستان‌نویس تجربی را با شکسته‌بند و دندانساز تجربی مقایسه کنیم. شباهت این دو اما در عامه‌پسندی‌شان است که البته شاید مبنای این پسند، اعتماد به تجربه‌های زیسته آنان است. البته که دستمزد دندانساز و شکسته‌بند تجربی نسبت به دندانپزشک و دکتر جراح خیلی پایین‌تر است. نویسندگانی هم که تجربی می‌نویسند و اساساً قصه‌هایشان را از خاطرات شخصی‌شان انتخاب می‌کنند، نسبت به قصه‌نویس‌های ایده‌پرداز با قدرت تخیل بالاتر، آثاری نسبتاً ارزان‌تر تولید می‌کنند. اما لزوماً این ارزانی، چیز بدی هم نیست و متاع حاصل از آن، بازار خودش را دارد. خبرگزاری فارس ـ گروه کتاب و ادبیات ـ حمید محمدی محمدی:به اعتقاد من، اثری که بر پی تجربه‌ها، مشاهدات و سردوگرم‌های نویسنده ساخته شود و بالا برود، به مراتب از اثری زیست‌نشده از طرف نویسنده قابل اعتمادتر است؛ حتی اگر ارزان‌تر باشد. که البته نیست. به «قصه‌های مجید» نگاه کنید که هوشنگ مرادی کرمانی بارها گفته مجید قصه‌هایش خود اوست. چقدر نوشته‌های این پیر نویسندگی در قامت کتاب و سیمای سریال، مخاطب داشت و همچنان دارد؟ به محمد میرکیانی و قصه‌هایش مثل «حکایت‌های کمال» نگاه کنید که از رویش سریال جذابی ساخته شد. «روز تنهایی من» و «قصه خانه ما» هم از دست کارهای پرفروش همین نویسنده است که مبنایی جز سرنوشت و خاطرات شخصی او ندارد. در آثار دفاع مقدس هم داستان‌هایی که حاصل حضور نویسنده در جنگ است، اثری به مراتب بهتر و ماناتر در آمده  و قلم نویسندگانی مثل احمد دهقان، محمدرضا بایرامی و حبیب احمدزاده در همین عرصه شکل گرفته است. احمد محمود هم در «همسایه‌ها»، «زمین سوخته» و «داستان یک شهر» خود نوجوانش را نوشته است. حمیدرضا داداشی، یکی دیگر از نویسندگان تجربه‌گرای کشور ماست که پیش از این با «عزیزخانم» و «عمودردسر» شناخته شده و تازگی‌ها داستان بلند «پسری از خیابان اَروس» از او به چاپ رسیده است. داداشی قصه پسری را نقل می‌کند که می‌خواهد قصه‌نویس بزرگی بشود، اما از میان رویدادهای مهمی که دور و برش رخ می‌دهد، قدرت انتخاب ندارد. آن‌ها به تهران مهاجرت کرده‌اند و این نوجوان در پایتخت، آغاز جنگ را تجربه می‌کند. نویسنده این کتاب را می‌توان به جای چند شخصیت کتاب قرار داد و از همه مهم‌تر، میل به نویسندگی در قهرمان کتاب را می‌شود به او نسبت داد. حرفه اصلی داداشی، ویراستاری است و هم‌اکنون برای چند موسسه انتشاراتی کتاب ویرایش می‌کند. برای همین سعی می‌کند در داستانش، مخاطب را با شیوه‌ای جالب (خط زدن کلمه غلط) به درست‌نویسی عادت دهد! «پسری از خیابان اروس» در محله‌ای اتفاق می‌افتد که همین حالا نویسنده را به عنوان یک شهروند فرهنگی در خود جای داده است. آن‌جا که هواپیماهای مسافربری آن‌قدر به سقف خانه‌ها نزدیک‌اند که انگار اگر پنجره‌های خانه‌ای باز باشد، از این پنجره می‌آیند و از آن پنجره می‌روند. (این یکی از توصیف‌های کتاب است.) یا وقتی از دیوار غربی خانه عبور می‌کنند، انگار می‌روند داخل جاروبرقی! (و این یکی دیگر از توصیف‌های اثر به شمار می‌رود.) نثر و زبان اثر نسبت به آثار قبلی این نویسنده ۵۱ ساله به مراتب بهتر است و منطق اتفاقات در آن دقیق‌تر رعایت شده. ضمن اینکه در آن، واقعه جنگ و حملات عراق به شهرها برای نسلی که جنگ را تجربه نکرده، به خوبی ترسیم شده است. «پسری از خیابان اَروس» را نشر معارف در ۹۲ صفحه، شمارگان ۱۰۰۰ نسخه و قیمت ۳۵ هزار تومان منتشر کرده و اولین چاپ آن در بهار ۱۴۰۱ به ثمر نشسته است. انتهای پیام/