ریزومیک شدن جرائم و لزوم تغییر راهبردهای پیشگیرانه

تغییر یا تبدیل اشکال جرایم از نوع سنتی آن به جرایم پیچیده و نامکانی شدن آنها از واقعیت های انکار نشدنی جوامع امروزی است که منطق "محلی - منطقه‌ای" و رویت پذیری بزهکاری را زیر سوال می‌برد. به گزارش خبرگزاری فارس از زاهدان، تغییر یا تبدیل اشکال جرایم از نوع سنتی آن به جرایم پیچیده از واقعیت های انکار نشدنی جوامع امروزی است که منطق "محلی - منطقه‌ای" و رویت پذیری بزهکاری را زیر سوال می‌برد. در پدیده ریزومیک شدن، رشد جرایم یک محله یا منطقه به عواملی فراتر از آن مکان، محله یا منطقه وابسته است و از سوی دیگر با توجه به پیچیده شدن جرایم و به خصوص رویت ناپذیری بزهکاری ها، جرم در لایه های پنهان روابط اجتماعی و به دور از  نظارت عمومی و مجریان قانون مورد بررسی قرار می گیرد. به عبارت دیگر ارتکاب جرم وابسته به مکان و زمان و محلات و فضاهای خاص مجرمانه نیست، به خصوص به میمنت توسعه زیرساخت ارتباطات  انسان دو زیست شده (زیست در فضای حقیقی و مجازی) و  دسترسی آسان شهروندان به اقسام بسترهای فناوری اطلاعات و ارتباطات از جمله اینترنت و اینترانت و شبکه های اجتماعی، موجب فعالیت بیشتر انسان در زیست مجازی شده و در این بستر، هم تنوع و تکثر جرایم و هم سرعت وقوع آن را تسهیل گردیده و هم فاصله ها و مرزها درنوردیده شده است. لذا با توجه به حدوث ریزومیک شدن جرائم در محیط دوگانه زیست انسان و عدم کفایت گشت های محله ای پلیس، به منظور مدیریت و کنترل جرایم، قبل از مداخله های پس رویدادی باید راهبرد پیشگیرانه در دو جهت کاهش بزهکاری ها و بزه دیدگی ها تغییر یابد. در راهبرد پیشگیری از بزه دیدگی، پیشگیری از قربانی شدن افراد به عنوان یکی از مهمترین و موثرترین شیوه های کنترل جرایم است که مورد تاکید جرم شناسان قرار گرفته و برای رسیدن به این هدف باید پیشگیری اولیه برای تمامی آحاد جامعه از طریق ارائه آموزش های همگانی مورد توجه قرار گیرد و پیشگیری ثانویه برای افرادی که نسبت به دیگران بیشتر در معرض قربانی شدن قرار دارند، به مرحله اجرا گذاشته شود. لازم به ذکر است که این نوع برنامه ها باید با توجه به نوع جرایم و گروه های سنی، جنسیت و اقشار  و مشاغل مختلف در جامعه پیش‌بینی و اجرایی شود. در راهبرد پیشگیری از بزهکاری، برنامه ریزی لازم برای جلوگیری از بروز رفتارهای مجرمانه و از بین بردن زمینه ها و انگیزه های ارتکاب جرم و تبدیل شدن  افراد سالم به مجرم مورد توجه قرار می گیرد و بدین منظور بایستی بررسی علل و عوامل ارتکاب جرم چه برای عموم افراد و چه برای افرادی که بیشتر در معرض ارتکاب جرم مدنظر و بایستی خنثی نمودن آن جزو برنامه‌های اصلی پیشگیرانه برای کنترل جرایم در جامعه باشد. هر چند منابع و امکانات یک سازمان مانند پلیس برای تهیه و اجرای جامع برنامه پیشگیرانه در جهت تحقق این راهبرد کفایت نمیکند لذا با توجه به مسئولیت خطیر پلیس در جهت حفظ آرامش و امنیت جامعه بایستی با مسئول سازی نهادها و مطالبه‌گری منطقی این اهداف را دنبال کند. ------------- سرهنگ علی رحیمی معاون فرهنگی و اجتماعی فرماندهی انتظامی سیستان و بلوچستان انتهای پیام/3139