آموزش و تامین مالی کشاورزان، راه گریز از سرمازدگی بهاره باغ‌ها

قزوین - ایرنا- تامین مالی کشاورزان با استفاده از تسهیلات ارزان قیمت بانکی برای تهیه ارقام دیرگل ده و مقاوم به سرما به منظور اصلاح و جوان سازی باغ های خود و خرید ادوات گرمایشی در کنار آموزش به آن‌ها از راه های مهم پیشگیری از خسارات سرمازدگی بهاره به باغ‌های کشور از جمله استان قزوین به شمار می‌رود. به گزارش ایرنا، شکوفه های زیبا و رنگارنگ باغ های میوه در این روزها لطافت و زیبایی طبیعت را دوچندان کرده اما این زیبایی شکننده است و با یک باد و کاهش محسوس دما دچار آسیب و صدمه می شود، آسیبی که بهای آن از بین رفتن شکوفه ها و محصول و به بیانی دیگر خسارت و ورشکستگی باغدار است. استان قزوین دارای حدود ۷۵ هزار هکتار باغ میوه با ۲۴ نوع محصول است و در تولید برخی محصولات باغی از جمله زیتون، انگور، رغال اخته، آلبالو از قطب های کشور بوده و همچنین در تولید برخی دیگر از محصولات باغی از جمله میوه های هسته دار در جایگاه قابل توجهی قرار دارد. با این وجود در سال های اخیر سرمازدگی و همچنین تگرگ خسارات قابل توجهی را به باغ های این استان و باغداران قزوینی وارد کرده تا جایی که برخی از آنان پس از تحمل آسیب های ناشی از حوادث و بلایای طبیعی ورشکست شده و پس از سال ها فعالیت در حوزه باغبانی، عطای کار در این بخش را به لقایش بخشیده اند. از آنجا که بخش زیادی از باغ های میوه قزوین شامل باغات سنتی می شوند و درختان آنها زودگل و شکوفه می دهند و از ابزار و ادوات مقابله با سرما نیز در آنها استفاده نمی شود، سرمازدگی بهاره در آنها بسیار محتمل است و در سال هایی که سوز سرما در فروردین نیز احساس می شود، تن و بدن باغداران این استان نیز به دلیل خسارات سرمازدگی می لرزد. سرمازدگی بهاره در برخی سال ها به حدود ۸۰ درصد محصولات باغی استان قزوین خسارت وارد کرده و تازه امسال که خسارات سرمازگی به باغ های استان قزوین از سالیان قبل کمتر بوده، ۸۱۶ میلیارد تومان خسارت ثبت و گزارش شده است. براساس گزارش های بلند مدت هواشناسی، احتمال اینکه در مقاطعی از فروردین ماه ۱۴۰۱ نیز شاهد سرمای هوا و کاهش محسوس دما باشیم دور از ذهن نیست و این یعنی متاسفانه مانند سالیان اخیر احتمال خسارات سرمازدگی به باغ های میوه قزوین وجود دارد. جای خالی آموزش و حمایت مالی از باغداران قزوینی برای مقابله با سرمازدگی جای خالی آموزش و حمایت مالی از باغداران قزوینی برای مقابله با سرمازدگییکی از نمایندگان جامعه باغبانی استان قزوین از نبود حمایت های لازم از باغداران برای مقابله با سرمازدگی گلایه کرد و از عدم توان مالی و فنی فعالان این عرصه برای فعالیت در زمینه کاهش خسارات سرمای بهاره سخن گفت. حسین کاکاوند باغدار و رئیس مجمع خبرگان کشاورزی قزوین در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در سال های اخیر بسیاری از باغداران قزوینی خسارات هنگفتی بابت سرمازدگی درختان و محصولات متحمل شده اند. رئیس هیات مدیره تعاونی باغداران جمال آباد قزوین با بیان اینکه در حال حاضر شکوفه خیلی از درختان میوه باغ های استان گل داده است، افزود: بعید است که امسال هم مانند سالیان اخیر در فروردین ماه سرما و یخ زدگی نداشته باشیم و سال پیش نیز در روزهای پایانی فروردین شاهد سرمازدگی و خسارت قابل توجه به باغ ها بودیم. این کشاورز قزوینی با سابقه حدود ۶۰ سال فعالیت در حوزه باغبانی گفت: با توجه به اینکه احتمال سرمازدگی باغ های قزوین بالاست انتظار می رفت مدیریت بحران استان و جهاد کشاورزی نشستی را با بانک کشاورزی و نمایندگان باغداران به منظور برنامه ریزی برای کاهش خسارات و حمایت از باغداران داشته باشند که تاکنون محقق نشده است. کاکاوند با بیان اینکه آیا باغداران قزوینی از تجهیزات و ادوات مقابله با سرمازدگی استفاده می کنند یا خیر،اظهار داشت: به دلیل شرایط اقتصادی موجود در جامعه بسیاری از باغداران امکان تهیه این ادوات را که معمولا قیمت های بالایی نیز دارند را ندارند. این باغدار در خصوص ارایه تسهیلات مکانیزاسیون برای تهیه ادوات مقابله با سرمازدگی در باغ ها نیز گفت: بانک ها در پرداخت وام به باغداران سخت گیری های زیادی می کنند و یا در مواقعی ارایه وام را به زمان های آینده موکول می کنند به همین دلیل خیلی از آنها به خاطر همین موضوع قید دریافت آنرا می زنند. کاکاوند یکی از راه های مهم کاهش خسارات مربوط به سرمازدگی باغ ها را ارایه آموزش به باغداران دانست و افزود: متاسفانه در این خصوص اقدام چندانی را از جهاد کشاورزی شاهد نبوده ایم، مثلا کلاس های حضوری آموزش هرس، آبیاری و مبارزه با آفات می تواند خیلی موثر باشد اما تاکنون امکان برگزاری این کلاس ها برای بخش زیادی از باغبانان استان فراهم نبوده است. رئیس هیات مدیرع تعاونی باغداران جمال آباد قزوین همچنین در خصوص امکان سرشاخه کاری و تغییر ارقام در باغ های میوه نیز گفت: این امکان وجود دارد اما نیازمند هزینه های بالایی است و باغداران آنقدر بضاعت و توانایی ندارند که در این رابطه ورود مناسب داشته باشند، از سوی دیگر خیلی از نهالستان ها نهال هایی که با استانداردهای لازم برخوردار و قیمت مناسب برخوردار باشد را ندارند، مثلا در خیلی از نهالستان ها باغداران به نهال های آفت زده برمی خورند و امکان تهیه آنها و جوان سازی باغ های خود را ندارند و از طرف دیگر قیمت نهال های استاندارد و لیبل دار نیز به نسبت بالاست. کاکاوند که صاحب بیش از ۲۰ هکتار باغ میوه است، گریزی هم به مسایل و مشکلات مرتبط با حوزه بیمه محصولات باغی زد و گفت: پرداخت دیرهنگام مطالبات باغداران از سوی صندوق بیمه موجب شده تا خیلی از باغداران رغبتی به بیمه کردن محصولات خود نداشته باشند که این موضوع باعث می شود در مواقع سرمازدگی خسارت آنها بیش از پیش شده و قابل جبران نباشد. این باغدار قزوینی گفت: هزینه بیمه محصولات باغی افزایش پیدا کرده و از سویی هزینه ها را باید نقد پرداخت کرد اما غرامت ها به موقع پرداخت نمی شود به طوری که پس از پیگیری های فراوان فعلا مقرر شده تا بخشی از مطالبات باغداران صرف بیمه سال بعدشان شود. کاکاوند با بیان اینکه برای حل مشکلات حوزه باغبانی و کشاورزی باید از تجربیات و نظرات کارشناسان متخصصان و فعالان این حوزه استفاده شود،افزود: باغداران نخبه و نمایندگان باغداران باید در نشست ها و کارگروه های استانی و ملی حضور پیدا کنند اما کمتر این فرصت پیش می آید چرا که مسوولان چندان از نقد و پیشنهاد استقبال نمی کنند و راه خود را می روند. استفاده از ارقام دیرگل ده برای کاهش خسارات سرمازدگی در باغ‌های قزوین استفاده از ارقام دیرگل ده برای کاهش خسارات سرمازدگی در باغ‌های قزوینمعاون سازمان جهاد کشاورزی نظر متفاوتی دارد، او گفت که اعتباراتی در قالب تسهیلات مکانیزاسیون برای کشاورزان متقاضی اختصاص یافته تا با آن تجهیزات و ادوات مقابله با سرما را تهیه کنند و همچنین آموزش به باغداران برای تقابل با سرمازدگی نیز در دستور کار قرار داشته است. مجید اسماعیلی معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار کرد: در سال های اخیر از محل اعتبارات خط ۹ مکانیزاسیون امکان پرداخت تسهیلات بانک کشاورزی به کشاورزان متقاضی به منظور تهیه ادوات مقابله با سرمازدگی نظیر دمنده ها یا هیلترهای باغی اختصاص یافته است. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین یکی از راه های مقابله با سرمازدگی باغ ها را استفاده از سایه بان دانست و گفت: قزوین در اجرای این طرح پیش رو بوده و تاکنون ۱۶ هکتار از باغ های میوه استان دارای سایه بان شده اند که امیدواریم با فرهنگ سازی در بین باغداران در سالیان آتی این طرح با سرعت بیشتری گسترش یابد چرا که در کاهش خسارات سرمازدگی و همچنین تعادل بخشی به محیط باغات به منظور رشد عملکرد بسیار موثر است. این مسوول یادآور شد: یکی دیگر از اقداماتی که سازمان جهاد کشاورزی قزوین برای مقابله با سرمازدگی باغ ها و اراضی کشاورزی انجام داده، اطلاع رسانی از طریق کمیته هواشناسی کشاورزی استان است که با همکاری اداره کل هواشناسی انجام می شود. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین ادامه داد: در مواقعی که احتمال بروز خسارت و سرمازدگی به باغ ها و اراضی و محصولات وجود داشته باشد، ۲۴ یا ۴۸ ساعت قبل از آن از طریق پیامک های ترویج کشاورزی هشدارها و اخطارهای لازم و راهکارها برای جلوگیری از خسارات به کشاورزان پیامک داده می شود. این مسوول همچنین تغییر ارقام و استفاده از رقم های دیرگل ده و مقاوم به سرما و جوان سازی درختان را از راه های مقابله با سرمازدگی باغ ها عنوان کرد و آنرا در دستور کار جدی سازمان جهاد کشاورزی دانست و گفت: در حال حاضر بیشتر ارقام تولیدی در نهالستان های مجوزدار استان دیرگل ده هستند تا سرمازدگی اوایل بهار روی آنها تاثیر چندانی نداشته باشد. اسماعیلی گفت: ما همواره باغداران را به تهیه و استفاده از نهال های لیبل دار و گواهی شده که مرغوبیت بالایی دارند تشویق می کنیم اما برخی باغداران ترجیح می دهند به دلیل هزینه کمتر نهال های غیرلیبل دار استفاده کنند که این مساله بهره وری فعالیت آنها را زیرسوال برده و همچنین به دلیل رقم سنتی این گونه نهال ها، آن ها در برابر سرمازدگی شکننده و غیرمقاوم هستند. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین با بیان اینکه این ارقام معمولا یک ماه دیرتر از ارقام سنتی گل می دهند،افزود: امسال از طریق سرشاخه کاری پنج هزار و ۵۰۰ اصله درخت گردو در باغ های استان اصلاح و جوان سازی شده است. این مسوول از آموزش به کشاورزان به عنوان دیگر راهکاری دیگر برای مقابله با سرمازدگی باغ ها و محصولات شان و کاهش خسارات یاد کرد و گفت: بخشی از این آموزش ها شامل مدیریت به باغی، روش های هرس و شیوه های مقابله با سرمازدگی به شکل حضوری و بخشی از این آموزش ها نیز از طریق استودیو کشاورز به شکل مجازی به باغداران استان آموزش داده شده است. اسماعیلی با اشاره به استفاده از سامانه های ضدتگرگ برای جلوگیری از خسارات به باغات، گفت: در سال قبل همچنین یک سامانه ضدتگرگ را در باغات میوه جهان آباد شهرستان البرز مستقر کردیم که توان پوشش و مقابله با تگرگ در سطح ۵۰ تا ۱۰۰ هکتار را دارا می باشد. این مسوول با بیان اینکه در باغ های انگور نیز با اجرای سیستم داربستی و استفاده از ارقام مقاوم به سرما تلاش داریم تا خسارات سرمازدگی را به حداقل برسانیم،افزود: تاکنونن پنج هزار و ۵۰۰ هکتار از باغ های این محصول در استان داربستی شده اند. معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی قزوین  همچنین گفت: در حال حاضر ۲ سامانه ضدتگرگ در استان وجود دارد که یک مورد آن از سوی بخش خصوصی تهیه شده و یک مورد نیز جهاد کشاورزی تهیه کرده و در مواقع لازم در نقاطی که احتمال بارش تگرگ وجود داشته باشد، مستقر می شوند. این مسوول گفت: در سال های اخیر همچنین یک نمایشگاه تخصصی برگزار کردیم که در آن انواع دستگاه ها و ادوات مقابله با سرمازدگی در باغات برای باغداران قزوینی به نمایش درآمد. معرفی ۶۰ رقم باغی مقاوم به سرما به باغداران معرفی ۶۰ رقم باغی مقاوم به سرما به باغدارانمقابله با سرمازدگی در باغ ها تنها محدود به استفاده از ادوات و تجهیزاتی مانند دمنده ها که قیمت های بالای آنها موجب شده تا خیلی از باغداران امکان تهیه آنها را نداشته باشند، نیست. امروزه بسیاری از باغداران در دنیا از طریق جوان سازی باغ ها از جمله با سرشاخه کاری و بهره گیری از ارقام دیرگل ده با سرمازدگی اراضی کشاورزی خود مقابله می کنند، رییس موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور در این خصوص توضیحاتی را به خبرنگار ایرنا قزوین ارایه کرد. شکرالله حاجی وند رییس موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: در برخی سال ها باغداران کشور از جمله استان قزوین متحمل خسارات سنگینی از ناحیه سرمازدگی شده اند که حجم محصولات آسیب دیده گاه تا سه میلیون تن و میزان ریالی آن نیز به ۱۱ هزار میلیارد تومان می رسیده است. این مسوول با بیان اینکه به طور عمده ۲ روش برای مقابله با سرمازدگی و کاهش خسارات آن به باغ های میوه وجود دارد،افزود: راه نخست استفاده از فناوری های جدید همچون دمنده ها و بخاری های مخصوص باغ هاست و روش دیگر استفاده از ارقام جدید و مقاوم به سرماست که در موسسه تحقیقات علوم باغبانی بنا بر وظایف ذاتی خود روی مورد دوم متمرکز هستیم. رییس موسسه تحقیقات علوم باغبانی کشور ادامه داد: در سالیان اخیر با تلاش محققان و دانشمندان بخش کشاورزی کشور ۶۰ رقم برتر باغی از سویر محققان این موسسه تولید شده و در اختیار باغداران کشور از جمله استان قزوین قرار گرفته است. این مسوول همچنین گفت: کار بر روی ژنوتیپ های مقاوم به سرما با جدیت از سوی محققان موسسه علوم باغبانی دنبال و پیگیری می شود و نیاز است تا از سوی دست اندرکاران حوزه کشاورزی به ویژه کارشناسان مستقر در مراکز و پهنه های کشاورزی استفاده از ارقام جدید و مقاوم به سرما به باغداران گوشزد شده و فواید و بهره وری که بهره گیری از این ارقام جدید به دنبال دارد، یادآور و گوشزد شود. حاجی وند با بیان اینکه استان قزوین با برخورداری از ۳۲ هزار هکتار باغ انگور و تولید سالانه بیش از ۳۴۲ هزار تن قطب تولید انگور ایران است،افزود: در کنار اجرای طرح های ارتقای بهره وری باغ های انگور به شکل پایلوت در این استان، از طریق معرفی ارقام مقاوم به سرما تلاش داریم تا خسارات سرمازدگی در باغ های این محصول را به حداقل ممکن کاهش دهیم. رهاورد: رهاورد:ارایه آموزش به باغداران برای مقابله با سرمازدگی از طریق مدیریت به باغی و همچنین تشویق آنها به استفاده از ارقام دیرگل ده و مقاوم به سرما و تهیه تجهیزات مربوط به این حوزه ضروری است، باید به باغداران گوشزد کرد که هزینه کردن در این بخش در واقع به نوعی سرمایه گذاری و پیشگیری از خسارات سنگین سرمازدگی را به دنبال دارد. ارایه آموزش به باغداران برای مقابله با سرمازدگی از طریق مدیریت به باغی و همچنین تشویق آنها به استفاده از ارقام دیرگل ده و مقاوم به سرما و تهیه تجهیزات مربوط به این حوزه ضروری است، باید به باغداران گوشزد کرد که هزینه کردن در این بخش در واقع به نوعی سرمایه گذاری و پیشگیری از خسارات سنگین سرمازدگی را به دنبال دارد.از سوی دیگر باید حمایت های دولت در رابطه با پرداخت تسهیلات تهیه این ادوات و تجهیزات افزایش یابد و بانک ها با شرایط آسان تری وام های مربوط به این حوزه را در اختیار باعداران قرار دهند. از سوی دیگر باید حمایت های دولت در رابطه با پرداخت تسهیلات تهیه این ادوات و تجهیزات افزایش یابد و بانک ها با شرایط آسان تری وام های مربوط به این حوزه را در اختیار باعداران قرار دهند.باید همچنین فعالان بخش بیمه در کنار سازمان مدیریت بحران به منظور کاهش خسارات ناشی از سرمازدگی در حوزه پیشگیری ورود پررنگی داشته باشند و بخشی از اعتبارات خود را صرف تامین وسایل و تجهیزات مقابله با سرما در باغات کنند. باید همچنین فعالان بخش بیمه در کنار سازمان مدیریت بحران به منظور کاهش خسارات ناشی از سرمازدگی در حوزه پیشگیری ورود پررنگی داشته باشند و بخشی از اعتبارات خود را صرف تامین وسایل و تجهیزات مقابله با سرما در باغات کنند.