بارش‌های سیل‌آسا در راه لرستان/ تجربه سیلاب ۹۸ تکرار می‌شود؟
خرم‌آباد- فردا یک سامانه بارشی قوی وارد لرستان می شود و کارشناسان هواشناسی نسبت به بارش‌های سیل‌آسا هشدار داده‌اند، باید دید تجربه سیلاب فروردین ۹۸ دوباره در فروردین ۱۴۰۲ تکرار می‌شود؟
خبرگزاری مهر - گروه استان‌ها: وقوع سیلاب فروردین ماه سال ۹۸ در استان لرستان شهرهای مختلف این استان از خرم‌آباد مرکز لرستان گرفته تا پلدختر، دلفان، کوهدشت، دورود، چگنی و … را درگیر کرد. مطابق آمار اعلام‌شده از سوی متولیان در آن زمان در جریان دو سیل رخ‌داده طی فروردین‌ماه سال گذشته، حدود ۶ هزار واحد تجاری و ۳۵ هزار واحد مسکونی لرستان خسارت دیدند.
در جریان سیل حدود هشت هزار میلیارد تومان خسارت در حوزه زیرساخت‌ها به استان لرستان وارد شد و همین میزان بالای خسارات، سیل لرستان را منحصربه‌فرد کرده است به‌طوری‌که در شهرستان پلدختر در روزهای ابتدایی سیل هیچ‌گونه زیرساختی در بخش‌های مختلف اعم از آب، برق، ارتباطات، راه دسترسی، گاز و … وجود نداشت.
در سیل لرستان ۱۸ شهر و هزار و ۲۰۰ روستا درگیر سیلاب و ۳۵ هزار خانوار دچار مشکل شدند، راه ۸۷۰ روستا، برق هزار و ۱۴۵ روستا، ارتباط تلفنی ۳۶۰ روستا و ۱۰ شهر، گاز ۱۸۲ روستا و آب ۸۰۰ روستا قطع شد.
همچنین در این حادثه به ۳۰۰ قنات، ۲۶۰ حلقه چاه و هزار و ۸۰۰ کیلومتر جاده بین مزارع این استان آسیب وارد شد. همچنین ۶۰ هکتار زمین زراعی از بین رفت، هزار هکتار زمین به‌طور کامل نابود و تبدیل به مسیل رودخانه شد، ۲۱ هزار مترمکعب از مزارع پرورش ماهی و ۵۰۰ ایستگاه پمپاژ از بین رفته و در مجموع سیل پنجم و دوازدهم فروردین‌ماه سال گذشته بالغ‌بر یک هزار و ۵۶۰ میلیارد تومان به زیربخش‌های کشاورزی لرستان خسارت وارد کرد.
حالا امروز و در تاریخ فروردین ماه سال ۱۴۰۲ سازمان هواشناسی برای لرستان هشدار سطح قرمز بارندگی را اعلام کرده و متولیان از خطر وقوع سیلابی دیگر برای این استان خبر می‌دهند، سیلابی که احتمالاً خسارت‌های زیادی را به حوزه‌های مختلف این استان وارد می‌کند.
باید منتظر ماند و دید که تجربه سیلاب فروردین ماه سال ۹۸ دوباره در فروردین ماه ۱۴۰۲ دوباره تکرار می‌شود یا نه، در چنین شرایطی آنچه که مهم است این بوده که مردم تمام جوانب احتیاط را رعایت کنند تا خدایی ناکرده شاهد تکرار اتفاقات تلخ سیلاب ۹۸ نباشیم، از سوی دیگر دستگاه‌های متولی نیز باید در آماده باش کامل باشند چرا که در کارنامه کاری خود تجربه سیلاب سال ۹۸ و لزوم آمادگی در این رابطه را دارند.
لرستان فردا چهارشنبه میزبان سامانه بارشی می‌شود
زینب اکبری کارشناس هواشناسی لرستان در سخنانی با اشاره به ورود سامانه بارشی جدید به لرستان از عصر چهارشنبه هفته جاری و اعلام هشدار سطح نارنجی بارندگی در این استان، اظهار داشت: با ورود این سامانه، رگبار و رعدوبرق شدید، در نواحی مستعد رگبار تگرگ، وزش باد شدید و خطر اصابت صاعقه برای همه نقاط استان پیش بینی می‌شود.
وی، اختلال در تردد و لغزندگی سطح جاده‌ها، جاری شدن رواناب، آب گرفتگی معابر، سیلابی شدن مسیل‌ها خشکه رودها، بالا آمدن سطح آب رودخانه‌ها، طغیان رودخانه‌های فصلی و موقتی، اختلال در سفرهای بین شهری و داخل شهر، سقوط اشیا و خسارت به برخی سازه‌های سبک روستایی و شهری، شکستن درختان و خسارت به صنعت کشاورزی با توجه به وزش باد شدید و تگرگ را از مخاطرات این سامانه بارشی جدید عنوان کرد.
کارشناس اداره کل هواشناسی لرستان، آمادگی دستگاه‌های عضو ستاد مدیریت بحران، پرهیز از سفرهای برون شهری، توقف نکردن در حاشیه مسیل‌ها و رودخانه‌ها، صعود نکردن به ارتفاعات و نواحی کوهستانی، پرهیز از جابجایی عشایر کوچ رو و چرای دام، استحکام سازه‌های سبک و سایر اقدامات پیشگیرانه لازم را توصیه کرد.
اکبری گفت: فعالیت این سامانه تا عصر روز پنج شنبه ۲۴ هفته جاری در استان ادامه خواهد داشت.
مدیران در حوزه استحفاظی خود بمانند
احمدرضا دالوند معاون عمرانی استانداری لرستان نیز با اشاره به گزارش سازمان هواشناسی کشور و هشدار سطح قرمز بارندگی توسط سازمان مدیریت بحران و بیان اینکه سامانه بارشی که از صبح چهارشنبه وارد استان می‌شود میزان بارندگی را بین ۴۰ تا ۶۰ و به صورت نقطه‌ای از ۱۳۰ تا ۱۶۰ میلیمتر پیش‌بینی کرده است، اظهار داشت: فرمانداران ضمن تشکیل جلسه اضطراری مدیریت بحران در سطح شهرستان‌های خود اقدامات پیشگیرانه برای بارندگی‌های پیش رو را در دستور کار قرار دهند.
وی در ادامه با تاکید بر اینکه مدیران دستگاه‌های اجرایی مرتبط با موضوع باید تا پایان فعالیت سامانه بارشی در حوزه استحفاظی خود حضور داشته باشند، افزود: از طریق صدا و سیما و رسانه‌ها عدم حضور عموم مردم را در مناطق پر خطر و حادثه خیز استان، استقرار در بستر و حریم رودخانه‌ها و همچنین صعود به ارتفاعات را هشدار و اطلاع‌رسانی کنند.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان، بیان کرد: همچنین دستگاه‌ها نسبت به لایروبی رودخانه‌ها، مسیل‌ها و انهار به ویژه تخلیه رسوبات از دهانه پل‌ها در داخل محدوده و حریم شهرها و روستاها اقدامات لازم را انجام دهند.
دالوند در ادامه بر لزوم آماده باش دستگاه‌های خدمات‌رسان تاکید و با بیان اینکه باید اقدامات لازم را جهت جلوگیری از قطعی احتمالی آب، برق، گاز و پوشش شبکه‌های مخابراتی به دلیل بارش‌ها انجام دهند، افزود: جمعیت هلال‌احمر استان ضمن استقرار اکیپ‌های امدادی در مسیرهای حادثه‌خیز با هماهنگی فرمانداران نسبت به تأمین مکانی مناسب جهت اسکان احتمالی اقدام کند.
وی عنوان کرد: پلیس‌راه استان نیز ضمن اطلاع‌رسانی به منظور پرهیز هم استانی‌ها از سفرهای غیر ضرور نسبت به استقرار نیروهای عملیاتی در راه‌ها و گردنه‌های استان، اقدامات لازم را انجام دهد.
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری لرستان با تاکید بر اطلاع‌رسانی به روستاییان نسبت به خطرات ناشی از ورود این سامانه بارشی به استان، عنوان کرد: سازمان جهاد کشاورزی، شیلات و امور عشایری استان هشدارهای لازم را به بهره برداران بخش کشاورزی، مالکین مزارع پرورش ماهی و عشایر اعلام کرده تا نسبت به اتخاذ تصمیم تمهیدات لازم جهت جلوگیری از بروز خسارات اقدام کنند.
احتمال سرریز سد «هاله» در کوهدشت
داریوش حسن‌نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان نیز با اشاره به وضعیت سدهای این استان، اظهار داشت: در حال حاضر سد «کزنار» الیگودرز سرریز کرده و ۸۰ سانتی متر تا سرریز شدن سد «هاله» در شهرستان کوهدشت نیز باقی مانده که با ورود سامانه بارشی جدید به این استان احتمال سرزیر شدن این سد نیز وجود دارد.
وی با تاکید بر لزوم اعلام آماده باش به تمام شهرستان‌ها در پی ورود سامانه بارشی جدید به استان، عنوان کرد: ظرفیت سد «مروک» ۱۰۵ میلیون متر مکعب است که در حال حاضر ۲۵ میلیون متر مکعب ذخیره آب دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان همچنین ظرفیت سد «ایوشان» را ۵۱ میلی متر مکعب عنوان کرد و گفت: در حال حاضر این سد نیز ۳۶ میلیون متر مکعب آب دارد.
حسن نژاد، ظرفیت سد «خان آباد» را ۱۴ میلیون متر مکعب اعلام کرد و افزود: این سد در حال حاضر شش میلیون متر مکعب آب دارد.
وی با تاکید بر اینکه در حال حاضر شش میلیون متر مکعب آب در سد «کمندان» وجود دارد و دریچه‌های این سد به منظور جلوگیری از زیر آب رفتن روستای «کمندان» بازگشایی شده است، تصریح کرد: همچنین ظرفیت سد «حوضیان» ۳۳ میلیون متر مکعب است که در حال حاضر هشت میلیون متر مکعب آب در آن وجود دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان با بیان اینکه در حال حاضر ۸۱ میلیون متر مکعب آب در سدهای لرستان ذخیره شده است، ادامه داد: رودخانه‌های استان در هنگام ورود سامانه بارشی جدید مشکلی نخواهند داشت و آب گذری لازم را دارند.
حسن نژاد، افزود: تنها در شهرستان کوهدشت با مشکل مواجه هستیم که باید طرح مطالعاتی آبگذری رودخانه‌ها در آن اجرا شود.
اعلام آماده باش به همه دستگاه‌های امدادی و اجرایی
مهدی پازوکی مدیرکل مدیریت بحران استانداری لرستان نیز، اظهار داشت: با توجه به هشدار سطح قرمز اداره کل هواشناسی و ورود سامانه بارشی جدید، تمهیدات لازم برای مقابله با هر گونه حادثه احتمالی اندیشیده شده است.
وی، بیشتر فعالیت این سامانه بارشی را در شهرستان‌های کوهدشت، رومشکان، جنوب پلدختر و خرم آباد، دوره چگنی و بخش‌هایی از الیگودرز عنوان کرد.
پازوکی، از هماهنگی‌های لازم با فرمانداران، بخشداران و دهیاران استان برای اطلاع رسانی از طریق ارسال پیامک و یا حضوری به ساکنان این مناطق خبر داد.
وی، به کاهش دماهای شبانه و احتمال سرمازدگی محصولات کشاورزی نیز اشاره کرد و گفت: تمهیدات لازم از سوی سازمان جهاد کشاورزی استان در نظر گرفته شده است.
مدیرکل مدیریت بحران استانداری لرستان، افزود: مشکلی در خصوص پاکسازی و لایروبی رودخانه‌ها نداریم.
پازوکی، گفت: فعالیت سامانه بارشی جدید چهارشنبه ۲۳ فروردین آغاز و تا عصر پنج شنبه ۲۴ فروردین ادامه دارد.
وی از عشایر خواست از تردد غیر ضرور در مسیر رودخانه‌ها و مسیل‌ها و جابجایی در این بازه زمانی خودداری کنند.
به گفته مسئولان دستگاه‌های مختلف استان از جمله شرکت آب و فاضلاب، جهاد کشاورزی، بیمارستان‌ها و… نیز در حالت آماده هستند و نیروها و تجهیزات خود را برای جلوگیری از حوادث احتمالی در حالت آماده باش قرار داده‌اند.
پیشگیری از بروز سیلاب و بحران نیازمند برنامه ریزی منسجم و همکاری همه دستگاه‌ها است، اما در این بین لزوم احداث طرح‌های آبخیزداری و سازه‌های کنترل سیلاب در لرستان ضرورتی انکار ناپذیر است و می‌طلبد با اختصاص اعتبارات لازم و همچنین ورود جدی تر متولیان امر، اقدامات لازم برای جلوگیری از به خطر افتادن جان مردم و همچنین از بین رفتن زیرساخت‌ها در استان صورت گیرد.