کتیبه 2 هزار ساله تنگی‌ور در کجا قرار دارد؟
کتیبه تنگی‌ور یکی از جاذبه‌های استان کردستان در شهرستان کامیاران است که قدمت آن به بیش از ۲ هزار سال پیش و دوران امپراطوری آشور برمی‌گردد.
خبرگزاری فارس استان کردستان؛ کتیبه‌ها اغلب روی سنگ نوشته شدهاند و اسنادی مهم در مورد گذشته تاریخی و باستانی ایران محسوب می‌شوند. کتیبه‌های سنگی توانسته‌اند گوشه‌هایی نادانسته و تاریک از تاریخ گذشته ایران را آشکار کنند.
برخی از این کتیبه‌ها، به‌ویژه کتیبه‌های میخی در گذشته قابل خواندن نبودند و گذشتگان تنها به عنوان آثاری تاریخی به آن‌ها می‌نگریستند. در دوران معاصر با رمزگشایی خطوط میخی و دیگر خطوط باستانی ایران، کتیبه‌های میخی بسیاری در ایران خوانده و با متون مکتوب مختلف تطبیق داده شدند. از این طریق زوایایی نو از تاریخ گذشته ایران کشف و تاریخ باستانی ایران بازخوانی شد.
سنگ نبشته اورامان بر فراز کوه زینانه قرار دارد و به کتیبه تنگی‌ور و سنگ نبشته میخی اورامانات نیز مشهور است. سابقه این کتیبه میخی به دوره امپراتوری آشور می‌رسد و از جاهای دیدنی کامیاران به شمار می‌رود.
از کتیبه تنگی‌ور به‌عنوان یادگاری از دوره حاکمیت آشور در منطقه شمالغرب ایران یاد می‌شود، یادگاری که قدمت آن به حدود هزاره اول قبل از میلاد، یعنی عصر آهن باز می‌گردد. در این مکان علاوه بر کتیبه، نقش برجسته‌ای دیده می‌شود. برخی تصویر نقش برجسته را «سارگون دوم» و کتیبه را نیز متعلق به وی می‌دانند.
در حال حاضر حدود ۲۷ قرن از نگارش این کتیبه می‌گذرد و گذر زمان سبب شده است این اثر تاریخی در اثر ساییدگی، یخبندان و... دچار آسیب شود. کتیبه زینانه اولین بار در سال ۱۳۴۷ توسط یک هیات باستان‌شناسی مورد بررسی قرار گرفت که قدمت این کتیبه را به هزاره دوم و اوایل هزاره اول قبل از میلاد و مربوط به امپراتوری آشور نسبت دادند.
اولین مقاله به زبان انگلیسی در رابطه با سنگ‌‌نبشته اورامان با عنوان «کتیبه سارگون دوم، کتیبه تنگی‌ور» به قلم گرانت فریم، استاد آشورشناسی در مجله شرق چاپ شد که جامع‌ترین مطالعه در مورد این کتیبه است. این کتیبه و نقش برجسته با دو کتیبه دیگر مربوط به زمان سارگون دوم در قبرس و کرمانشاه، قابل مقایسه هستند و موارد مشترک بسیاری دارند.
به نظر می‌رسد در این محدوده قلعه‌ای وجود داشته است که با منابع آبی فراوان، مدتی طولانی می‌توانست در مقابل حملات مختلف مقاومت کند. رو‌به‌روی کتیبه در جانب دیگر دره شکافی وجود دارد که مردم منطقه آن را زینانه می‌نامند.
زینانه به معنای زندان کوچک است و به احتمال بسیار زندان قلعه بوده است. در نزدیکی ورودی شمالغرب قلعه نیز سنگری از سنگ در مقابل معبری سخت قرار دارد که برای ورود به دژ از آن استفاده می‌شده است. سنگ نبشته اورامان در بین روستاهای تنگی‌ور و یوزیدر، روی کوه زینانه قرار دارد. این کوه تقریبا ۵۰۰ متری شمالغرب روستای تنگی‌ور واقع شده است و ۴۵ کیلومتر با کامیاران فاصله دارد.
این منطقه دارای اهمیتی بسیار از لحاظ گردشگری است؛ زیرا علاوه بر قرارگیری کتیبه و نقش برجسته، دره‌ای سرسبز و جنگلی زیبا را در خود جای داده است. در این دره چشمه‌های دائمی واقع شدهاند. همچنین آبشارهای طبیعی فراوان از جمله آبشار دره تنگی ور از دیدنی‌ترین جاذبه‌های گردشگری استان کردستان در این منطقه هستند.
نقش برجسته تنگی‌ور
نقش برجسته تنگی ور به احتمال بسیار شخص پادشاه آشور است که ریشی پرپشت دارد و می‌تواند یکی از نمادهای ویژه حاکمان آشور نیز باشد. این نقش برجسته در تاق‌نمایی به ارتفاع ۱۲۰ و پهنای ۱۷۰ و عمق ۳۵ سانتی‌متری در سال ۷۰۶ پیش از میلاد حجاری شده است. درون تاق‌نما نقش برجسته یک انسان به چشم می‌خورد که ۱۵۰ سانتی‌متر طول و ۳۵ سانتی‌متر عرض دارد. نقش انسانی اثر به صورت نیم‌رخ در لباس شاهی است که کلاهی استوانه‌ای بر سر و شلاقی در دست دارد.
این کتیبه به زبان آشوری باستان و خط میخی نگاشته شده است، ابعادی معادل ۱۲۰ در ۱۲۰ سانتی‌متر دارد و دربر گیرنده ۵۰ سطر است. در متن کتیبه، پس از ستایش خدایان آشوری مثل مردوخ، نابو، سین، شمش و ایشتار، به شرح پیروزی‌های آشوریان پرداخته می‌شود و در ادامه به نقاط مختلف شهرها، روستاها و مناطقی که در این جنگ تصرف و ویران شدهاند، اشاره می‌شود. با دقت در متن متوجه می‌شویم، محتوای کتیبه در پنج بخش تنظیم شده است.
در این کتیبه بعد از مدح و نیایش خالق هستی به نام و القاب سارگون اشاره می‌کند و به مدح و ستایش شاه و بیان خدمات وی می‌پردازد؛ سپس پیروزی‌های بزرگ سارگون و لشکرکشی وی به سرزمین کرل و دیگر پیروزی‌ها و شهرها، روستاها و مناطقی تصرف شده در حمله و جنگ در آن اشاره شده است و با نفرین برکسی که کتیبه را از بین ببرد خاتمه داده شده است.
انتهای پیام/2330/71