شفافیت از موثرتین راهکارهای مقابله با فساد اداری است

قائم مقام سازمان بازرسی گفت: یکی از موثرترین و کلیدی‌ترین راهکارهای ‌پیشگیری و مقابله با فساد اداری موضوع شفافیت است. به گزارش خبرگزاری مهر، احمد رحمانیان در نشست فراخوان برگزاری اولین همایش ملی ارتقای شفافیت و نقش آن در سلامت اداری و مبارزه با فساد اظهار کرد: یکی از مؤثرترین و کلیدی‌ترین راهکارهای پیشگیری و مقابله با فساد اداری موضوع شفافیت است. خبرگزاری مهرقائم مقام سازمان بازرسی کل کشور افزود: وظیفه سازمان بازرسی کل کشور نظارت بر اجرای صحیح قوانین و مقررات و همچنین حسن جریان امور است و برای اینکه بتواند وظیفه خود را انجام دهد در بخش پیشگیری، اقدام و عمل سازمان بازرسی برنامه‌ها، راهبردها و راهکارهای متعددی را در سال جاری انجام داده و برای سال آینده نیز راهبردها و راهکارهای متعددی را پیش‌بینی کند. وی گفت: در برگزاری همایش ملی ارتقای شفافیت اهداف متعددی را دنبال می‌کنیم که یکی از این اهداف بحث ارتقای آگاهی عمومی است اگرچه موضوع شفافیت در قوانین، مقررات، رویه‌ها، اسناد داخلی و بین‌المللی در دهه و قرن اخیر مورد توجه قرار گرفته اما وقتی نگاه به گذشته می‌کنیم متوجه می‌شویم که ریشه در مبانی مدیریت دینی و اسلامی دارد. رحمانیان بیان کرد: روایات متعددی از ائمه معصوم داریم که اشاره به مقوله شفافیت می‌کنند؛ بنابراین مدیران در نظام جمهوری اسلامی باید بیش از پیش بحث شفافیت را توسعه دهند و مبانی آن را استخراج کنند و سرلوحه اعمال خودش قرار دهند. قائم مقام سازمان بازرسی اظهار کرد: مقام معظم رهبری نیز به کرات در مقوله مقابله با فساد و در وضع پیشگیری از فساد به بحث شفافیت اشاره داشتند به طوری که بیان کردند منظور از شفافیت این است که مسئولین عملکرد خود را به صورت واضح در اختیار مردم قرار دهند و بگویند چه کارهایی کرده اند طبیعتاً مردم می‌توانند راجع به عملکرد مسئولان قضاوت و اظهارنظر کنند. مقام معظم رهبریوی در ادامه گفت: در مواد ۱۷ و ۱۸ سیاست‌های کلی نظام به صورت صریح به بحث شفافیت اشاره شده است. قائم مقام سازمان بازرسی کل کشور بیان کرد: اگر به قوانین پایین دستی نیز مراجعه کنیم می‌بینیم که در قانون ارتقای سلامت نظام اداری مقابله با فساد به صورت مشخص در ماده ۳ آن به مقوله شفافیت اشاره می‌کند به طوری که در ماده ۳ آمده است دستگاه‌هایی که مشمول بندهای الف، ب و ج یعنی همه دستگاه‌های دولتی مکلف هستند که کلیه قوانین و مقررات اعم از تصویب‌نامه‌ها، دستورالعمل‌ها، بخشنامه‌ها، رویه‌ها و تصمیمات مرتبط با حقوق شهروندی نظیر فرایندهای کاری و زمان‌بندی انجام کارها، استانداردها، معیارها و شاخصه‌های مورد عمل از جمله مأموریت‌ها شرح وظایف دستگاه‌ها و واحدهای مربوطه و همچنین مراحل مختلف اخذ مجوزها، تسهیلات اعطایی، نقشه‌های تفصیلی شهرها، جداول میزان تراکم و سطح اشغال در فرامان‌های ساختمانی و محاسبات مربوط به مالیات‌ها، عوارض و حقوق دولت مراحل مربوط به واردات، صادرات کالا را باید در دیدارگاه‌های الکترونیک به اطلاع عمومی برساند و ایجاد این دیدارگاه‌های الکترونیک مانع از بهره‌برداری روش‌های دیگر است. وی عنوان کرد: نظام جمهوری اسلامی نیز به موضوع شفافیت پرداخته است از جمله قانون شفافیت و نظارت بر تأمین مالی فعالیت‌های انتخاباتی در انتخابات مجلس شورای اسلامی و یا لایحه شفافیت که در دستور کار مجلس شورای اسلامی است. قائم مقام سازمان بازرسی بیان کرد: در اسناد پایین دستی به مقوله شفافیت اشاره شده است از جمله دستورالعمل بانک مرکزی جمهوری اسلامی در خصوص شفاف‌سازی تراکنش‌های بانکی اشخاص به منظور افزایش شفافیت تراکنش‌های بانکی اشخاص است. رحمانیان اظهار کرد: در نظام جمهوری اسلامی بر اساس مدیریت اسلامی، دینی و اسناد و مقررات پذیرفته شده داخلی و خارجی شفافیت به عنوان یک اصل اساسی و راهبرد تولید در حوزه پیشگیری مقابله با فساد پیش‌بینی و در نظر گرفته شده است بنابراین اگر سازمان بازرسی مبانی شفافیت را خوب ترویج و تبلیغ کند و به عنوان دستگاه ناظر پیگیر شفافیت در بخش‌های مختلف اداری، دستگاه‌های اجرایی و حاکمیتی شود می‌تواند یک گلوگاه بزرگ فساد را مسدود و از مفاسد اداری و اقتصادی بسیاری جلوگیری کند. رحمانیان در ادامه گفت: شفافیت همانند یک نور بر بلندای قوانین است و زوایای پنهان بعضی از حوزه‌ها را که ممکن است پستو ارتکاب جرم و فاسد اداری و اقتصادی باشد روشن می‌کند و اجازه نمی‌دهد برخی از این افراد در این پستوها مرتکب جرم شوند. قائم مقام سازمان بازرسی اظهار کرد: شفافیت در حقیقت این حس را برای شهروندان و مردم ایجاد می‌کند که در حاکمیت دیده می‌شوند و مورد توجه هستند همچنین مشارکت عمومی مردم را در بحث نظارت به همراه دارد. رحمانیان بیان کرد: همایش ملی ارتقای شفافیت اولین همایش ملی با موضوع ارتقای شفافیت و مبارزه با فساد اداری است که برگزار می‌شود و چند ویژگی خاص دارد که آن را از سایر نشست‌ها و همایش‌هایی که وجود دارد متمایز می‌کند. وی در ادامه گفت: اولین نکته این است که بر اساس انجام بررسی‌های کارشناسی در بازرسی‌ها به این نتیجه رسیده ایم که عدم شفافیت در بخش‌ها، یکی از گلوگاه‌های مهم است که می‌تواند تولید فساد کند که باید مسدود شود. رحمانیان خاطر نشان کرد: وجه تمایز این همایش ملی نسبت به همایش‌های مشابه این است که در این همایش علاوه بر اینکه از ظرفیت اندیشمندان، نخبگان، صاحب نظران، اساتید دانشگاهی، حوزوی و پژوهشگران استفاده می‌کنیم رویکرد عمل‌گرایانه نیز داریم و این همایش به نوعی دارای یک ضمانت اجرایی است به این معنی که ما صرفاً همایش برگزار نمی‌کنیم بلکه خروجی‌های این همایش پشتوانه برنامه‌های نظارتی سازمان بازرسی کل کشور قرار می‌گیرد و خروجی این همایش این است که دیدگاه‌ها و اندیشه‌های بسیار خوبی که در همایش مطرح می‌شود در قالب برنامه‌های بازرسی در دستور کار سازمان بازرسی کل کشور قرار می‌گیرد تا در سال جاری و در سنوات آتی بتوانیم پیشگیری‌های لازم را انجام دهیم. قائم مقام سازمان بازرسی کل کشور گفت: نکته دیگر این است که در این همایش به روال مرسوم همایش‌های دیگر از کسانی که مقالات خوب و ارزنده‌ای را ارائه می‌دهند و هیئت داوران تأیید می‌کنند علاوه بر تقدیر از برگزیدگان، به دنبال ایجاد گفتمان و طبق آن فرهنگ‌سازی در جامعه و دستگاه اجرایی هستیم. وی در ادامه اظهار کرد: در این همایش بیش از ۲۰ دانشگاه و مراکز علمی پژوهشی، فعالان حوزه شفافیت و دستگاه‌های نظارتی مشارکت دارند همچنین سعی کرده ایم از تشکیلات غیر دولتی که به نوعی تشکیلات مردم نهاد هستند نیز استفاده کنیم. رحمانیان اظهار کرد: تقاضا دارم تمامی کسانی که به ارتقای سلامت نظام اداری در بخش مبارزه با فساد، در حوزه پیشگیری از فساد دغدغه‌مند و دلسوز هستند در این همایش شرکت و مقالاتی را تهیه و ارسال کنند، حتی اگر دیدگاه‌های بهتری در برگزاری همایش دارند می‌توانند نظراتشان را اعلام کنند. قائم مقام سازمان بازرسی کل کشور گفت: یکی از اهداف سازمان بازرسی کل کشور در برگزاری این همایش علاوه بر عزم جدی در حوزه مبارزه با فساد این است که نشان دهد می‌خواهد از ظرفیت دانایی و نخبگانی مراکز علمی در داخل و خارج از کشور استفاده کند و در کنار کارهای اجرایی و بازرسی سازمان قرار داده و یک کار متعالی و کارشناسی شده را انجام دهد. وی افزود: مهلت ارسال مقاله اولین همایش ملی ارتقای شفافیت و نقش آن در سلامت اداری و مبارزه با فساد روز ۱۰ آذر ۱۴۰۱ و زمان برگزاری این همایش روز ۲۰ آذر ۱۴۰۱ اعلام شده است. رحمانیان اظهار کرد: برای این همایش ۶ محور پیش‌بینی شده که برای تدوین این محورها از نظر صاحب‌نظران و اندیشمندان استفاده شده همچنین جلسات متعددی با اساتید دانشگاه‌ها، فرهیختگان و پژوهشگران برگزار شده است. محورهای همایش: _سازوکارهای سازمان بازرسی کل کشور در شفاف‌سازی فعل و ترک فعل دستگاه‌های اجرایی _سازوکارهای بهره‌گیری و حمایت از افشاگران و گزارش‌دهندگان فساد در راستای ارتقای شفافیت _مبانی علمی شفافیت در سلامت اداری و مبارزه با فساد (چیستی، تعاریف، حدود، نظریه‌ها) _شفافیت و جایگاه آن در ارتقای سلامت اداری و مبارزه با فساد از منظر آموزه‌های اسلامی _سازمان بازرسی کل کشور و مطالبه‌گری شفافیت (تکالیف قانونی، ضمانت اجراها) _نقش رسانه‌ها، تشکل‌های مردم‌نهاد و جامعه مدنی در ایجاد شفافیت _نقش و جایگاه شفافیت در حسن اجرای امور و اجرای صحیح قوانین _راهکارهای ترویج فرهنگ شفافیت و شفافیت‌خواهی در کشور _تجربه کشورهای موفق در زمینه پیاده‌سازی شفافیت _پیاده‌سازی و کاربست شفافیت با رویکرد فسادستیزی _سازوکارهای بکارگیری نظارت الکترونیک در شفاف‌سازی عملکرد دستگاه‌های اجرایی و تسهیل مطالبه‌گری سازمان بازرسی کل کشور