تنفس در بجنورد سخت شد/ اینجا زمانی خوش آب و هوا بود

بجنورد- خراسان شمالی که همواره از استان های با آب و هوای مطلوب به شمار می آمد، چند وقتی است که به شدت درگیر آلودگی هوا شده و چند بار جزو آلوده ترین مرکز کشور قرار گرفته است.

خبرگزاری مهر؛ گروه استان‌ها: «گردوغبار همچنان بر سیمای بجنورد تکیه زده است»؛ «ساعات اداری خراسان شمالی به علت آلودگی هوا تغییر می‌کند»؛ «شاخص آلودگی هوای بجنورد به ۵۰۰ رسید»؛ این جملات تیترهایی است که در چند ماه اخیر خیلی به گوش اهالی خراسان‌شمالی خورده و زندگی را بعضاً دچار اختلال کرده است.

این روزها نفس بجنورد به شماره افتاده و برای چندمین بار شاخص آلودگی هوا عدد ۵۰۰ را نشان می‌دهد. این عدد یعنی خطرناک‌ترین حالت ممکن؛ این شرایط اخطاری جدی برای سلامت انسان و بیانگر شرایط اضطراری است.

در این وضعیت تمام افراد جامعه تحت تأثیر اثرات بهداشتی جدی قرار می‌گیرند. این حالت را با رنگ قهوه‌ای نشان می‌دهند. اما اکنون باید بررسی کرد که علت این آلودگی چیست و چه عواملی در به وجود آمدن شرایط فعلی مؤثر بوده است.

سالانه ۱۰ میلیارد تومان بودجه برای کنترل آلودگی نیاز است

حسین هراتی، معاون پایش اداره کل حفاظت محیط زیست خراسان شمالی در نشست با اصحاب رسانه اظهار داشت: تعداد روزهای پاک در خراسان شمالی به نسبت سال گذشته حدود ۲۰ درصد کاهش یافته است.

وی افزود: تعداد روزهای ناسالم طی سال گذشته ۱۰ روز و امسال ۶ روز بوده است؛ همچنین روزهای ناسالم برای گروه‌های حساس در هر دو سال ۳ روز بوده است.

هراتی به افزایش ۱۱ روزه تعداد روزهای سالم به نسبت سال گذشته اشاره کرد و گفت: عمده آلودگی‌ها منشأ محیطی و محلی دارد.

وی افزود: اعتباری که در سال گذشته برای مدیریت گرد و غبار به این استان اختصاص داده شد، یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان بوده که این عدد فقط یک دهم اعتبار مورد نیاز است.

وی بیان کرد: برای مدیریت هرچه بهتر این معضل در این استان، سالانه حداقل به ۱۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز است.

معاون پایش اداره کل محیط زیست خراسان شمالی گفت: میاندشت جاجرم، منطقه فرسایشی است که در آنجا ۱۴ هزار دام وجود دارد که با تلاش‌های انجام شده طی سال‌های اخیر، موفق شده ایم فقط پروانه چرای ۴ هزار رأس دام را خریداری کنیم.

نگاهی به عوامل داخلی و خارجی آلودگی

همجواری با بیابان قره قوم ترکمنستان، فعالیت سنگ شکن‌ها در حوالی شهر بجنورد، ناوگان حمل و نقل عمومی فرسوده، جانمایی نامناسب شهرک صنعتی بجنورد، عدم توسعه فضای سبز شهری و کارخانه آسفالت بجنورد نیز از علل آلودگی این شهر محسوب می‌شوند.در استان ۴۰ واحد سنگ شکن وجود دارد که واحدهای فعال در حریم شهرها موجب آلودگی می‌شوند.

حوالی شهر بجنورد نیز ۵ واحد سنگ شکن مشغول فعالیت است که در ایجاد وضعیت کنونی بی تأثیر نبوده است. اما همه چیز به عوامل داخلی وابسته نبوده و باید عوامل خارجی را هم در نظر گرفت.‌

️قره قوم که معنی آن به فارسی «شن سیاه» می‌شود، نام بیابانی در منطقه آسیای میانه است که با توجه به وسعت ۳۵۰ هزار کیلومتر مربعی خود یکی از بزرگ‌ترین کویرهای شنی جهان به شمار می‌رود و حدود ۷۰ درصد از مساحت کشور ترکمنستان را نیز به خود اختصاص داده است.

آثار زیان بار صحرای قره قوم ترکمنستان که در مجاورت استان‌های خراسان رضوی، شمالی و گلستان قرار دارد در این مناطق کاملاً محسوس است. این بیابان از دریاچه «آرال» در شمال تا کوهستان‌های «کپه‌داغ» در جنوب و از رودخانهٔ «آمودریا» و بیابان «قیزیل قوم» در شمال شرق تا دریای «خزر» در غرب گسترش پیدا کرده است.

همجواری با همسایه ای که گرد و غبارش بر سر استان ما سایه افکنده، معضلی است که در سطح دیپلماتیک باید پیگیری کرد.

️ آغاز اقدامات دیپلماتیک برای حل آلودگی

سیدمحمد پاکمهر در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به تداوم آلودگی هوای خراسان شمالی و به طور ویژه بجنورد اظهار داشت: هوای آلوده لطمات و ضررهای زیادی را متوجه همشهریان عزیز می‌کند و نهادهای متولی بر طبق تکالیف قانونی و با اتخاذ تصمیمات لازم نسبت به حداقل رساندن این آسیب‌ها اقدامات لازم را در دستور کار داشته باشند.

نماینده مردم بجنورد، مانه، سملقان، راز و جرگلان، گرمه و جاجرم در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: با عنایت به حق همشهریان در بهره‌مندی از هوای پاک از رئیس سازمان محیط زیست نسبت به تکالیف قانونی و راه‌های پیشگیری و کنترل وضعیت موجود پیگیری‌های لازم انجام شد.

نایب رئیس اول کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی بیان کرد: بر این اساس معاون رئیس جمهور برگزاری جلسه مدیریت بحران در خراسان شمالی با هدف بررسی موضوع آلودگی هوای استان در دستور کار قرار داد و انتهای هفته جاری این جلسه با حضور مسئولین ارشد سازمان حفاظت محیط زیست در خراسان شمالی برگزار خواهد شد.

وی در ادامه افزود: بر طبق اعلام سازمان حفاظت از محیط زیست عمده منشأ آلودگی شهر بجنورد گرد و غبار برخواسته از صحرای «قره قوم» در کشور ترکمنستان است و لذا پیگیری‌هایی از وزارت کشاورزی و محیط زیست ترکمنستان با هم‌افزایی و مساعدت وزارت امور خارجه نیز انجام شد.

پاکمهر با اشاره به تاکید وزارت محیط زیست ترکمنستان به کاهش نزولات آسمانی و به تبع آن کاهش پوشش گیاهی در دشت قره قوم خاطر نشان کرد: تثبیت ریزگردها و تقویت پوشش گیاهی مورد تاکید دو طرف جهت کنترل وضعیت فعلی بود.

مدیریت چرای دام، جلوگیری از قطع درختان، جلوگیری از تخریب مراتع و کاشت درختان مقاوم به خشکسالی در مناطق بحرانی برای حفاظت از خاک می‌تواند در کاهش میزان گرد و غبار مؤثر باشد، اما به دلیل تغییرات اقلیم و کاهش بارندگی نمی‌توان انتظار داشت که مشکل تولید گرد و غبار در استان کاملاً مرتفع شود و نیاز است که با پیگیری‌های مجدانه مسئولین عامل خارجی هم تا حد زیادی کنترل شود.