قارچ های سمی را دست کم نگیرید/ خراسان شمالی رتبه دار مسمومیت با قارچ

ایسنا/خراسان شمالی بیشتر قارچ‌های موجود در طبیعت خوراکی‌اند، اما باز هم نباید از خطر قارچ‌های سمی غافل بود. مثلا در آمریکای شمالی چند هزار گونه قارچ یافت می‌شود که از این میان گویا فقط حدود ۲۵۰ گونه‌ آنها سمی هستند. شاید با خودتان بگویید که چون تعداد گونه‌های قارچ‌های سمی به‌نسبت گونه‌های خوراکی تقریبا اندک است، پس احتمال خیلی کمی وجود دارد که در طبیعت‌گردی‌هایمان به قارچ‌های سمی بربخوریم، درحالی‌که این‌طور نیست. به گزارش ایسنا، برای اینکه بتوانید قارچ‌های خوراکی را از گونه‌های سمی تشخیص دهید، فقط باید قارچ‌شناس باشید و در این کار تجربه‌ی کافی کسب کرده باشید. قارچ‌چین‌های حرفه‌ای اکیدا هشدار می‌دهند که جست‌وجوی قارچ‌های خوراکی در طبیعت را با بازی‌های شانسی اشتباه نگیرید. در این کار حدس و گمان هیچ جایی ندارد، زیرا اشتباه‌گرفتن قارچ‌های سمی با قارچ‌های خوراکی می‌تواند پیامدهای جبران‌ناپذیری داشته باشد و به پیوند کبد یا مرگ بینجامد. از روی محل رشد قارچ‌ می‌توان حدس‌هایی زد، اما با قطعیت نمی‌توان درمورد خوراکی یا سمی‌بودنش نظر دارد. مثلا قارچ‌هایی که در زمین رشد می‌کنند، از قارچ‌هایی که روی درختان زنده تشکیل می‌شوند، خطرناک‌ترند و قارچ‌هایی نیز که در جنگل‌ها از روی زمین سر بیرون آورده‌اند، می‌توانند به‌مراتب از قارچ‌هایی که در لابه‌لای چمن‌ها رشد می‌کنند، مهلک‌تر باشند. اما باز هم باید تأیید کرد که چنین مشخصاتی همیشه صدق نمی‌کنند و تشخیص قارچ‌های سمی از غیرسمی به معلومات خیلی بیشتری نیاز دارد. تعداد افرادی که سالانه در کشور خودمان به خاطر مصرف قارچ سمی مسموم شده یا جان خود را از دست می دهند بسیار است؛ در این میان، خراسان شمالی نیز یکی از رتبه دارهای تعداد مسمومیت های ناشی از مصرف قارچ سمی در کشور است. مسئول اداره نظارت و پایش فرآوری سلامت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی در گفت و گو با ایسنا از مسمومیت ۳۶۵ نفر از مردم این استان به خاطر مصرف قارچ های سمی طی سال گذشته خبر داد. مهسا فخر زارعی در خصوص مسمومیت با قارچ های سمی هشدار داد و اظهار کرد: در سال گذشته یک نفر در این استان بر اثر مصرف قارچ سمی و خودرو جان خود را از دست داد، بنابراین مردم از خوردن این گیاه وحشی در سطح مراتع و جنگل ها خودداری کنند. وی گفت: با شروع فصل بهار و بروز شرایط مساعد در رشد قارچ‌های خودرو، همه ساله در ابتدای سال متاسفانه با موجی از مسمومیت های اتفاقی ناشی از مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو و سمی روبرو هستیم. فخر زراعی با اشاره به آماری مسمومیت های ناشی از مصرف قارچ های سمی در کشور بیان کرد: در سال ۱۳۹۶ با ۱۵۴۰ مورد مراجعه به بیمارستان در اثر مسمومیت با قارچ‌های خودرو و سمی روبه رو بوده ایم. وی افزود: این آمار از سال ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ به ترتیب بالغ بر ۱۷۲۶ نفر، ۳۶۵ نفر، ۷۲۲ نفر و در نیمه نخست سال ۱۴۰۰ تعداد ۸۲۸ مورد مراجعه به بیمارستان در اثر مسمومیت با قارچ های خودرو و سمی بوده که نشان دهنده تعداد بالای قربانیان و شایع بودن این مسمومیت در کشور است و متاسفانه مصرف خوراکی قارچ های خودرو و سمی، منجر به فوت، نارسایی کبد و بستری شدن بسیاری ازهموطنانمان شده است. فخر زراعی ادامه داد: بیشترین مسمومیت در سال ۱۳۹۶ مربوط به شهرهای استان کرمانشاه، آذربایجان غربی، لرستان، گلستان و کردستان، در سال ۱۳۹۷ مربوط به شهرهای استان کرمانشاه، گلستان، لرستان و آذربایجان غربی (ارومیه)و زنجان، در سال ۱۳۹۸ مربوط به شهرهای استان لرستان، آذربایجان غربی، اردبیل، تهران وکردستان و در سال ۱۳۹۹ مربوط به شهرهای بجنورد (خراسان شمالی)، تهران، شهرکرد، گلستان و آذربایجان غربی (ارومیه) بوده است. به گفته وی، بیشترین مسمومیت در نیمه نخست سال گذشته به شهرهای بجنورد (خراسان شمالی)، تهران، شهرکرد، لرستان و گلستان بود. این مقام مسئول گفت: همانطور که مشاهده می شود در ۵ سال اخیر مجموعا ۵۱۷۵ مورد مسمومیت ناشی از مصرف قارچ های خودرو و سمی در هموطنانی که در مناطق غربی، کوهستانی و یا مرطوب کشور زندگی می کنند بروز کرده است. وی تاکید کرد: از تمامی افراد درخواست می شود از مصرف قارچ های خودرو مخصوصا قارچ هایی که در کنار تنه درختان (علی الخصوص درختان خشک شده) می رویند و یا قارچ های جمع آوری شده توسط افراد بومی، خودداری کنند. وی افزود: مردم برای حفظ سلامت خود و خانواده فقط قارچ هایی را که توسط مراکز مجاز و در بسته بندی های دارای مجوز هستند، خریداری و مصرف کنند. مسئول اداره نظارت و پایش فرآوری سلامت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی ادامه داد: شناسایی انواع خوراکی قارچ از انواع سمی تنها بر اساس خصوصیات ظاهری مانند شکل، رنگ، بو، قوام و مزه مشکل و گیاه شناسی امکان پذیر است. بنابراین به توصیه های برخی از افراد در تشخیص انواع سمی از انواع خوراکی توجه نکنید. وی گفت: مصرف قارچ ها توسط پرندگان و سایر جانوران اهلی و وحشی، نشان دهنده غیرسمی بودن قارچ برای انسان نمی باشد؛ و برخی از روش ها و معیارهای سنتی مانند تغییر رنگ قاشق نقره در اثر تماس با قارچ، یا وجود حشرات در اطراف قارچ و محل رویش قارچ معیار علمی و صحیحی برای تشخیص عدم سمیت قارچ در همه موارد نیست. فخر زراعی تاکید کرد: برخی از سموم موجود در قارچ های سمی، مقاوم به گرما بوده و فرآیندهای آماه سازی غذا مانند کباب کردن، آب پز کردن، سرخ کردن، بخار پز کردن قادر به تخریب کامل مواد سمی موجود در آن نیست. وی اظهار کرد: در صورت بروز علایم و نشانه های گوارشی (تهوع، استفراغ و اسهال) به صورت تاخیری (۶۷-۴ساعت پس از مصرف خوراکی قارچ‌های خودرو)، هرچه سریعتر بیمار را به مرکز درمانی تخصصی مسمومیت ها منتقل کنید. در مواردی که علائم گوارشی بصورت تاخیری (با فاصله بیش از یک ساعت از مصرف قارچ خودرو) رخ دهد این دسته از قارچ ها سمیت به مراتب بیشتری دارند و در سال های گذشته منجر به نارسایی حاد کبدی و مرگ تعدادی از هموطنانمان شده است. این مقام مسئول افزود: انتقال سریع بیمار مسموم به یک مرکز درمانی تخصصی مسمومیت ها امکان درمان موفقیت آمیز را افزایش می دهد وهرگونه تاخیر در این امر سبب افزایش احتمال شکست درمان و حتی مرگ بیمار می شود. بنابراین با مشاهده علایم و نشانه های بالینی اولیه به ویژه از نوع تاخیری در فردی با سابقه مصرف خوراکی قارچ خودرو، از هرگونه خود درمانی و درمان علامتی پرهیز نموده و بیمار را در اسرع وقت به بیمارستان منتقل کنید. وی ادامه داد: در صورت امکان نمونه باقی مانده قارچ مصرف شده توسط بیمار را برای شناسایی کادر پزشکی در بیمارستان به همراه داشته باشید. مسئول اداره نظارت و پایش فرآوری سلامت غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی گفت: افرادی که با مشکل مسمومیت های دارویی و یا سایر مسمومیت ها مواجه می شوند می توانند با تماس با شماره ۱۹۰ مشاوره و راهنمایی های لازم را دریافت کنند. دکتر افشین دلشاد مدیر گروه بیماری های دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی نیز در ادامه در گفت و گو با ایسنا، بیان کرد: عمده قارچ هایی که در سطح مراتع و جنگل ها می رویند سمی هستند و باید از مصرف آن ها به طور جدی خودداری شود. وی گفت: تنها راه شناسایی قارچ های سمی از خوراکی کلاهک آن ها است که این کار را هم هر کسی نمی تواند انجام دهد. دکتر دلشاد افزود: بسیاری از قارچ های دکمه ای که در سطح طبیعت می رویند نیز سمی هستند و از مصرف آن ها نیز باید خودداری شود. انتهای پیام