اگر چه نمیتوان عزت نفس را داروی معجزه آمیز رفع همه مشکلات دانست اما این واقعیت را نمیتوان انکار کرد که با بررسی عمیق و دقیق مشکلات و چالشهای زندگی خود میتوانیم رد پای عزت نفس پایین را به عنوان یکی از ریشهها ببینیم.
خبرگزاری فارس ـ اراک؛ اصطلاحی در روانشناسی است که بازتاب ارزیابی یا برآورد یک فرد از ارزشهای خود میباشد.
عزت نفس، باور و اعتقادی است که فرد، درباره ارزش و اهمیت خود دارد، کمبود عزت نفس را میتوان ریشه بسیاری از مشکلات رفتاری و ذهنی ما انسانها دانست.
مقایسه افراطی خود با دیگران، حساسیت بیش از حد به گفتار و رفتار دیگران، استفاده بیش از حد از استراتژی اجتناب برای مدیریت تعارض، احساس دوست داشتنی نبودن و نیز بدبینی نسبت به کسانی که دوستمان دارند، تنها چند مورد از نشانههای عزت نفس پایین هستند.
اگر چه نمیتوان عزت نفس را داروی معجزه آمیز رفع همه مشکلات دانست اما این واقعیت را نمیتوان انکار کرد که با بررسی عمیق و دقیق مشکلات و چالشهای زندگی خود میتوانیم رد پای عزت نفس پایین را به عنوان یکی از ریشهها ببینیم.
به همین علت تلاش و تمرین برای افزایش عزت نفس بسیار به افراد توصیه میشود، در واقع هر چه بیشتربا عوارض کمبود عزت نفس آشنا شویم انگیزه ما برای مراقبت از عزت نفس و افزایش آن بیشتر میشود.
همه ما این توصیه را شنیدهایم که به جای مقایسه خود با دیگران، صرفا امروز خود را با گذشته خودتان مقایسه کنید.
یکی از ویژگیهایی که فرد باید داشته باشد عزت نفس بالاست
برای اینکه به این توصیه عمل شود یکی از ویژگیهایی که فرد باید داشته باشد عزت نفس بالاست،کسانی که عزت نفس پایین دارند برای تشخیص ارزش و جایگاه خود روشی جزء مقایسه با دیگران نمیشناسند، آنها آنقدر برای خود ارزش قاِئل نیستند که جایگاه گذشته خود را به عنوان معیار سنجش جایگاه امروزشان در نظر بگیرند.
مهدیه بادران،کارشناس ارشد مشاوره کلانتری شهرستان اراک در این رابطه به خبرنگار فارس میگوید: عزت نفس پایین میتواند به افراط و تفریط در انتقادپذیری منجر شود، افرادی که عزت نفس پایین دارند گاهی موضع به شدت دفاعی میگیرند و حتی حاضر نیستند نقدهای منصفانه و عالمانه دیگران را بپذیرند، گاهی هم از سوی دیگر بام میافتند به این معنی که آنقدر احساس بی ارزش بودن و کم ارزش بودن دارند که هر نقدی را جدی میگیرند و تمام زندگیشان در این خلاصه میشود که چه کنم تا هیچ کس از من دلگیر نشود و من را نقد نکند.
وی بیان میکند: در صورتی که اگر بخواهیم هیچ حرف منفی نشنویم ناگزیر باید هیچ کاری را انجام ندهیم، وقتی مباحثی مثل فوبیای تصمیم گیری، تصمیمهای سخت زندگی و ارزشهای شخصی مرور را میکنیم، به سادگی میتوانیم نقش عزت نفس در کیفیت تصمیم گیری را تشخیص دهیم و درک کنیم.
عزت نفس پایین ما را از سبک زندگی مطلوبمان دور میکند
کارشناس ارشد مشاوره میگوید: وقتی ما خودمان را به اندازه کافی دوست نداریم، وقتی برای دانش، نگرش، تجربه و الگوی ارزشی خود به اندازه کافی اعتبار قایل نیستیم، وقتی خودمان را ارزشمند نمیبینیم حاصل این میشود که در تصمیمگیری تردید میکنیم یا در تصمیم گیریهای شخصیمان سهمی بیشتر از آنچه که باید در اختیار دیگران قرار میدهیم و عملاً اجازه میدهیم دیگران برایمان تصمیم بگیرند.
وی با بیان اینکه مشورت گرفتن از دیگران و استفاده از دانش و تجربه افراد دیگر کار درست و حرفه ای است، اما به شرطی که آنقدر قدرتمند و محکم شده باشیم که در نهایت بتوانیم انتخاب را انجام دهیم و البته مسؤلیتش را به عهده بگیریم، تصریح میکند: در مجموع عزت نفس پایین ما را از سبک زندگی مطلوبمان دور میکند و یکی از عواملی که میتواند روی انتخابهای ما تاثیر بگذارد همین عزت نفس است.
این کارشناس میگوید: در این میان به نظر میرسد در نظام آموزش و پرورش هم توجه به افزایش عزت نفس دانش آموزان (یا حداقل آسیب نزدن به عزت نفس)چندان که باید مورد توجه قرار نگرفته است.
پذیرش خویشتن از راهکارهای افزایش عزت نفس است
باجلان با اشاره به اینکه شادمانی و رضایت، ساختمانی است که بر زیر بنای عزت نفس ساخته میشود، میگوید: اگر برای زیربنا وقت نگذاریم، حرفها و تکنیکها و تمرینهای دیگر که در قالب توسعه فردی میشنویم چیزی بیشتر از دستاوردهای موقت و کوتاه مدت نصیب مان نخواهد کرد و در بلند مدت باید زیان ناشی از بی توجهی به عزت نفس را پرداخت کنیم.
وی در خصوص منابع اصلی عزت نفس بیان میگوید: باید با خودمان بهتر و پخته تر گفتوگو کنیم، عزت نفس بر اساس ادراک ما نسبت به خودمان شکل میگیرد، یعنی اینکه ما درباره خود چگونه فکر میکنیم؟ پس طبیعی است وقتی میخواهیم عزت نفس خودمان را تقویت کنیم باید یاد بگیریم با خودمان بهتر حرف بزنیم منظور از بهتر حرف زدن مودبانه حرف زدن نیست، بلکه شکلی از حرف زدن است که بتواند تغییرات مثبت و سازندهای در رفتار و نگرش ما ایجاد کند.
این کارشناس پذیرش خویشتن را از دیگر راهکارهای عزت نفس دانسته و بیان میکند: پذیرش خویشتن نقش مهمی در حفظ عزت نفس ایفا میکند واضح است که پذیرش خویشتن به معنای قانع شدن به وضعیت امروز نیست، بلکه به معنای پذیرش وضعیت امروزی برای آماده شدن به سمت فرداست.
افزایش عزت نفس با توسعه مهارتها
به گزارش فارس افزایش عزت نفس با توسعه مهارتها امکان پذیر است، با توجه به تعریف عزت نفس و اینکه یکی از مولفههای عزت نفس (نگرش نسبت به توانمندی ها و شایستگیها)ست، منطقی است به توسعه مهارتها به عنوان یکی از ابزارهای افزایش عزت نفس نگاه کنیم.
عزت نفس بیشتر میتواند روی جرئت ما تاثیر بگذارد و جرئت ورزی هم متقابلا روی عزت نفس تاثیر میگذارد، شاید یکی از در دسترسترین نشانههای عزت نفس بالا این باشد که بتوانیم با حفظ اخلاق و حریم دیگران خواستهها و انتظارات و اعتراضات خود را مطرح کنیم.
پایان پیام/