گره گشو سنت دیرینه مردم شمال استان بوشهر

گناوه - ایرنا - ماه مبارک رمضان از ماه‌های بسیار ارزشمند در دین مبین اسلام است که در آیات قرآن و احادیث به خیرات و برکات آن بسیار پرداخته شده و همه انسان‌ها به بهره‌مندی هر چه بیشتر از کمالات این ماه سفارش شده‌ اند. به  گزارش ایرنا، ماه پرفضیلت و برکت ماه رمضان علاوه بر برگزاری مجالس و محافل مذهبی از جمله مقابله و لیالی قدر در نقاط مختلف کشور، آداب ها و رسوم هایی نیز  دارد که مردم هر دیار تلاش می‌کنند  با یک هدف مشترک و  اجرای سنت های برجای مانده از نیاکان به بهترین روش برگزار کنند. آیین ها و سنت های ماه رمضان در کشور از جمله شهرستان گناوه و دیلم متعدد و متفاوت و خاص با یکدیگر است که در این میان مراسم "گره گشو " مورد علاقه دیرینه  مردم این دیار به شمار می‌رود. کلمه گره گشو تغییریافته از کلمه گره گشا است که مردم این منطقه معتقدند بخششی که در این شب مبارک صورت می‌گیرد  باعث افزایش رزق و روزی و سلامتی آنها می‌شود. ساحل نشینان این دیار بنا به عشق و ارادت و عقیده خاصی که به اهل بیت (ع) دارند در ماه های خاص  آیین های سنتی ویژه ای که از نیاکان آنها  برجای مانده برگزار می‌کنند که گره گشو در شب نیمه ماه مبارک رمضان مصادف با سالروز میلاد حضرت امام حسن (ع) یکی از آنها است و با شور و نشاط خاصی پس از افطار انجام و تا پاسی از شب ادامه می یابد. مردم این دیار، با برگزاری این آیین نمایشی  ویژگی ها و رفتارهای  برجسته این امام همام  را که معرف بخشندگی و تقسیم دارایی های خود به نیازمندان است در جامعه تداعی می‌کنند. این آیین قدیمی، ریشه در فرهنگ این دیار و جذابیت خاص خود را دارد و ویژه کودکان و نوجوانان است و گاهی هم بزرگسالان در آن شرکت می کنند که به تشریح آن  می‌پردازیم. پس از صرف افطار در شب ۱۵ ماه مبارک رمضان، نوجوانان و جوانان پسر با دردست داشتن کیسه هایی که از شب های قبل آماده کرده اند، در محلی که از قبل تعیین شده و با دیگر بچه ها قرار می گذارند. ابتدا یکی تا دو تا از بچه ها با دردست داشتن کیسه های خود شروع به خواندن آواز گره گشو می کنند تا دیگر دوستان خود را مطلع کنند و سپس که جمع شدند به اتفاق هم در  کوچه های هر محله راه می افتند. آنها در این هنگام با خواندن اشعاری یک به یک به در خانه ها مراجعه می کنند و از آنها به مبارکی این شب عزیز ، تقاضای هدایا نظیر آجیل، شیرینی و تنقلات می‌کنند. خانواده ها نیز در این بین چیزهایی را که از قبل برای هدیه به افراد برپاکننده گره گشو آماده کرده اند به محض رسیدن آنها با عنوان "مشکل گشا " به صورت بسته بندی شده یا فله  تحویل می‌دهند و اگر آماده هم نکرده باشند باعث ناراحتی بچه ها می شود. در اجرای این آیین دیرینه گروه اجرایی با خواندن اشعاری موزون کوچه پس کوچه ها را طی می کنند و کیسه هایشان را دردست گرفته و به صورت هماهنگ اشعار" " گره گشو، سرت بشو " می‌خوانند. وقتی اهالی هر خانه به گروه های شرکت کننده در این آیین شیرینی و تنقلات و یا دیگر اقلام می دهند، آنها نیز با شعر " خونه گچی، پر همه چی" تشکر می کنند. اگر صاحب خانه ای نیز اقلامی به بچه ها نداد و در را بر رویشان باز نکردند اشعار " خونه شلی ، هیچ توش نبی "، خونه گدا، هیچش ندا" سر می دهند. گره گشو به عنوان میراث ملی ناملموس و معنوی مردم این استان به ثبت ملی رسیده است.