کمبود «زورخانه» در فارس قهرمان پرور

شیراز- ورزش زورخانه های میراثی گران بها در فرهنگ ایرانیان به شمار می رود اما کمبود زورخانه در فارس مشکلی است که سال ها است باستانی کاران استان با آن مواجه هستند.

خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: با جستاری در نسخ و فرهنگستان علوم ورزشی درخواهیم یافت که از ورزش باستانی و زورخانه ای به عنوان کهن‌ترین ورزش بدنسازی در جهان نام برده شده است این در حالی است که این ورزش در ایران و استان فارس با مشکلات متعددی مواجه بوده که از جمله این مشکلات می‌توان به تغییر کاربری زورخانه‌ها و کمبود گود زورخانه در برخی از استان‌های کشور از جمله فارس نام برد.

پیش تر رسم بر این بوده که هر گاه در محله‌ای و یا خانواده‌ای اختلافی به وجود می‌آمد برای حل آن به سراغ پهلوانان و افراد مورد اعتماد مردم می‌رفتند و این سنت نیز اگرچه این روزها کمرنگ شده اما هنوز هم در محله‌های قدیمی پا برجا است.

روایت است در جنگ دلاورانه مولای متقیان حضرت علی (ع) با عمرو بن عبدود پهلوان معروف عرب و از برترین جنگجویان قریش که در جنگ خندق به دست امام علی (ع) کشته شد، پس از آنکه عمرو، آب دهان بر چهره‌اش انداخت، امام علی چند لحظه از جنگیدن دست کشید تا خشم خود را فرونشاند، و سپس عمرو را کشت.

همچنین روایت شده است که پیامبر گرامی اسلام (ص) ضربه علی‌بن‌ابی‌طالب (ع) بر عمرو بن عبدود را در این جنگ، برتر از عبادت همه انسان‌ها دانسته است.

کمبود زورخانه در استان فارس موجب شده تا بسیاری از علاقه مندان به این ورزش نتوانند در شرایط خوبی پا به عرصه رقابت با سایر باستانی کاران کشور بگذارند.

فارس و کمبود گود زورخانه

سرپرست اداره کل ورزش و جوانان استان فارس در خصوص کمبود گود زورخانه به خبرنگار مهر گفت: یکی از مشکلاتی که در استان فارس وجود دارد کمبود زورخانه در این استان است این در حالی است که بیش از ۱۶ بار مقام معظم رهبری بر توسعه فعالیت‌های ورزش باستانی تاکید داشته و در بیانات خود به این موضوعات پرداخته اند.

محمد مهدی سرفراز شکوهی ادامه داد: اهتمام ویژه ای در خصوص ایجاد گود زورخانه در استان فارس وجود ندارد این در حالی است که بخش اعظمی از زورخانه‌های استان نیز توسط خیران ساخته و به بهره برداری رسیده است البته نباید فراموش کرد که اولویت ساخت و تجهیز اماکن ورزشی پیش تر در استان فارس زمین‌های چمن و سالن‌های ورزشی بود اما با توجه به اقبال عمومی در خصوص این ورزش نظر بر این است با تغییر اولویت‌ها زمینه توسعه ورزش باستانی به خصوص افزایش ایجاد گود زورخانه اقدام شود.

وی در خصوص مشکلاتی که برای زورخانه‌ها در خصوص مالکیت و صدور سند ایجاد شده است نیز بیان کرد: با توجه به سابقه تاریخی که زورخانه‌ها داشته و نگاه میراثی به این بناها وجود دارد گاهی مشکلاتی در این بخش وجود داشته که می‌توان با هم افزایی میان دستگاه‌های متولی در این بخش مشکلات را برطرف نمود.

در کلان شهر شیراز ۲۶ زورخانه در حال فعالیت اند و در مجموع ۸۴ زورخانه نیز در کل استان فارس فعال بوده اما هشت زورخانه استان به دلایل مختلف اکنون تخریب شده و نیاز با بازسازی دارد

به گفته او همکاری خوبی میان اداره کل ورزش و جوانان با دستگاه‌های فرهنگی در خصوص زورخانه‌ها وجود دارد که می‌توان به حل مشکلات زورخانه‌ها در آینده‌ای نزدیک امیدوار بود.

شکوهی در خصوص زیرساخت‌های ورزش باستانی نیز گفت: در کلان شهر شیراز ۲۶ زورخانه در حال فعالیت اند و در مجموع ۸۴ زورخانه نیز در کل استان فارس فعال بوده اما هشت زورخانه استان به دلایل مختلف اکنون تخریب شده و نیاز با بازسازی دارد البته جا نمایی ۱۷ زورخانه جدید نیز در استان فارس صورت گرفته است.

به گفته این مقام مسئول طرح ابداعی استان فارس در خصوص ایجاد فضای ورزشی در حسینیه‌های استان برای اولین بار به وزرات خانه ورزش و جوانان ارسال شده در قالب این طرح حسینیه‌های سراسر کشور مکانی را برای انجام ورزش‌های باستانی در نظر خواهند گرفت و نسبت به ترویج این فرهنگ اقدام خواهند کرد.

فعالیت ۱۸۰۰ باستانی کار در شیراز

نایب رئیس هیأت ورزش‌های باستانی و زورخانه ای استان فارس نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر گفت: بیش از یک هزار و ۸۰۰ ورزش کار در سراسر استان فارس عضو این هیأت بوده و در ۸۴ زورخانه استان فارس در حال فعالیت اند.

محمد رضا خادم زاده ادامه داد: از جمله تلاش‌های صورت گرفته در هیأت ورزش‌های باستانی و زورخانه استان فارس ترویج فرهنگ این ورزش بوده تا بتواند جامعه مخاطب ورزش‌های زورخانه ای را در استان فارس افزایش داد.

به گفته این مقام مسئول ۱۸ شهرستان در استان فارس فعالیت مستمری در حوزه آموزش و ترویج فرهنگ ورزش‌های باستانی و زورخانه‌ای داشتند که ۱۰ شهرستان از مجموعه شهرستان‌های فعال استان فارس بیشتر از سایر مناطق اقدام ترویج این فرهنگ می‌کنند

خادم زاده تاکید کرد: طرح «شهید طوقانی» در استان فارس اجرایی شده که در این طرح ۱۲۰ نوجوان و جوان استان با فرهنگ ورزش‌های باستانی و زورخانه ای آشنا خواهند شد در طرح دیگری که در فارس اجرایی شده نسبت به تجلیل از پیشکسوتان ورزش زورخانه ای اقدام شد این طرح با عنوان «گود پدران» نام گذاری شده است.

وی در خصوص فرایند ساخت زورخانه در استان فارس نیز متذکر شد: در تمام استان نیازمند ایجاد زورخانه نیستم با توجه به این که این ورزش، ورزشی گروهی و تیمی است با توجه به نیازسنجی و جانمایی زورخانه در سطح استان اقدام به ساخت زورخانه در فارس انجام خواهد شد.

سرنوشت قدیمی‌ترین زورخانه شیراز همچنان در هاله‌ای از ابهام

زورخانه پولاد شیراز در اواخر دوره زندیه به عنوان آب انبار و در کنار مسجد وکیل و بازار وکیل ساخته شد که بعد از حدود ۱۳۰ سال به زورخانه تبدیل شد و اکنون نیز حدود ۱۶۰ سال است که به عنوان زورخانه استفاده می‌شود.

همچنین این زورخانه هم اینک به عنوان یکی از پنج زورخانه فعالِ قدیمی ایران شناخته می‌شود.

زورخانه پولاد سال‌ها است درگیر انحصار وراثت بوده و بر اساس آخرین اخبار این زورخانه اکنون در اختیار دو نفر است که یکی از آنها در ایران سکونت داشته و دیگری در خارج از کشور سکونت دارد این در حالی است که وارثان تمایل خود را برای فروش این زورخانه به هیأت ورزش‌های باستانی و زورخانه ای اعلام کرده اند.

زورخانه پولاد به علت قرارگیری در یکی از گران قیمت ترین مناطق شهر شیراز ارزش مالی بسیار زیادی داشته که در مقابل ارزش معنوی این زورخانه بسیار ناچیز است با این حال امید است با همکاری دستگاه‌های متولی مالکیت قدیمی‌ترین زورخانه شیراز در اختیار افراد یا نهادی قرار بگیرد که بتواند از این زورخانه در راستای توسعه فرهنگ این ورزش در استان فارس اقدام کند.