حق‌آبه مهمترین چالش تالاب‌های آذربایجان‌غربی ‌است

مهاباد - ایرنا - رییس اداره تالاب‌ها اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: یکی از مهمترین چالش تالاب‌های استان در حفاظت و نگهداری از آنها عدم تامین حق‌آبه است برای تحقق آن پیگیری‌های بیشتری انجام شود. به گزارش ایرنا، لیدا شجاعی فر روز یکشنبه در جلسه کمیته مدیریت جامع تالاب بین المللی کانی برازان مهاباد اظهار کرد: تامین حق آبه تالاب‌ها طبق قانون باید بعد از مصرف شرب در دستور کار قرار گیرد اما در عمل مصرف کشاورزی در اولویت بالاتری قرار دارد. وی با اشاره به اینکه تالاب‌های آذربایجان غربی در سه حوزه دریاچه ارومیه، ارس و زاب قرار دارند، افزود: مطالعاتی در خصوص حق آبه تالاب‌های استان در حوزه دریاچه ارومیه انجام شده که نیاز آبی تالاب‌های این حوزه حدود ۱۲۰ میلیون متر مکعب آب در سال است. رییس اداره تالاب‌ها اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی گفت: حق آبه تالاب‌ها حداقلی است که سالانه برای احیا و پایداری آنها مورد نیاز است و باید در زمان مناسب به سمت تالاب رهاسازی شود. وی اضافه کرد: آذربایجان غربی دارای ۴۰ تالاب است که از این تعداد، ۱۳ تالاب دائمی، ۲۷ تالاب فصلی و ۶ تالاب از مجموعه تالاب های استان از جمله تالاب کانی برازان مهاباد عضو کنوانسیون بین المللی سایت رامسر هستند. معاون توسعه و برنامه ریزی فرمانداری مهاباد نیز در این جلسه اظهار کرد: اهمیت وجود تالاب‌ها در راستای احیای دریاچه ارومیه نیز پر رنگ و احساسی بوده و نیاز است حق آبه آن هم تامین شود. خشایر صنعتی، تالاب‌های سطح شهرستان را یک سرمایه گرانقدر دانست و یادآور شد: بعد نظارتی بر مسیر انتقال آب به تالاب کانی برازان نیز باید با جدیت بیشتری پیگیری شود. رییس اداره حفاظت محیط زیست مهاباد هم گفت: برنامه مدیریت جامع تالاب‌ها به عنوان یک فرآیند مشارکتی با رویکرد زیست‌ بومی و با حضور جوامع محلی اطراف این تالاب تهیه و تدوین شده است. فاروق سخنور افزود: در فرایند تدوین این سند نظرات کارشناسی و دانش بومی ذینفعان تالاب با برگزاری چهار کارگاه‌های فنی، بررسی شده و به تایید و تصویب به مسوولان شهرستان رسیده است. وی با اشاره به اهمیت بالای تالاب کانی برازان به عنوان اولین سایت پرنده نگری کشور و نقش مهم آن در تامین معیشت پایدار برای جوامع محلی و حفاظت از تنوع زیستی دریاچه ارومیه ادامه داد: سازمان حفاظت محیط ‌زیست با توجه به الزامات قانونی، مکلف به تدوین و اجرای برنامه‌های مدیریت جامع (با رویکرد زیست بومی) برای اکوسیستم های حساس از جمله تالاب کانی برازان است. تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان» مهاباد با وسعتی افزون بر ۹۱۰ هکتار یکی از مهمترین تالاب‌های اقماری جنوب دریاچه ارومیه و با ارزش‌ترین زیستگاه‌های انواع پرندگان آبزی و کنارآبزی مهاجر و بومی در شمال‌غرب کشور به شمار می‌رود. این تالاب که به دلیل موقعیت ویژه و شرایط زیستی منحصربفرد خود در سال ۱۳۸۵ به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام شد، به نخستین پناهگاه حیات وحش آذربایجان‌غربی تبدیل و به این ترتیب به عنوان یکی از مناطق چهارگانه کشور با جایگاه قانونی معرفی شده است. براساس آخرین بررسی‌ها تعداد ۷۵ گونه پرنده آبزی و کنارآبزی متعلق به ۱۱ خانواده در این تالاب شناسایی شده است که در صورت اضافه کردن گونه‌های خشک‌زی، این تعداد به بیش از ۱۸۰ گونه خواهد رسید که همین امر اهمیت تالاب را بیش از پیش آشکار می‌سازد؛  از گونه‌های مهم پرندگان این تالاب می‌توان به فلامینگو، چنگر، اردک بلوطی، اردک سرسفید، حواصیل خاکستری، پرستوی دریایی، اردک مرمری، باکلان کوچک، پلیکان سفید، چوب پا، کشم بزرگ و عروس غاز اشاره کرد. انواع نادری از پرندگان همچون خروس کولی دم‌سفید، اردک سرسفید، اردک مرمری نیز که در فهرست پرندگان در خطر انقراض هستند، در این تالاب دیده می‌شود. تاکنون ۴۵ گونه گیاهی از ۳۵ جنس و ۱۷ خانواده در کانی‌برازان شناسایی شده که بیشتر آنها از خانواده «اسفناج/ Chenopodiaceae» و «گندمیان/ Graminae» است؛  گونه‌های شناسایی شده در داخل تالاب نیز شامل نی، بوریا، جگن و گز است. علاوه‌بر تالاب بین‌المللی «کانی‌برازان»، تالاب‌های دایمی حسن‌خان و قوپی‌باباعلی و تالاب‌های فصلی دیگری از جمله گروس، داشخانه و قره‌قشلاق نیز در مهاباد وجود دارد.