مرمت برج دوره سلجوقی/ این برج نم دارد!

مرمت جداره بیرونی برج تاریخی طغرل در شهرری درحالی انجام می شود که هنوز خطر رطوبت داخلی و فرونشست این بنای تاریخی را تهدید می کند.

به گزارش خبرنگار مهر، داربست‌ها به بدنه بیرونی برج طغرل متصل شده است تا این بنا توسط اداره کل میراث فرهنگی استان تهران مرمت شود آن هم پس از دو دهه.

اما هنوز نم کشیده شده از زمین به دیوار برج دست نخورده است. زهکش ها بررسی نشده اند و قرار نیست فکری به حال فرونشست‌های اطراف برج کرد.

سالیان درازی است که طاق سردر پایین آمد، تا از فشار بنا کاسته شود

شاید خیلی‌ها ندانند که این برج یک سردابی داشته که سال‌ها درش به روی مردم بسته است و یک چاه آب قدیمی که برای همیشه بلااستفاده ماند. یک یک اب انبار که در اطراف برج قرار دارد. هر چه هست این بنا سالیان درازی توانسته از آسیب‌های ری در امان بماند از زلزله‌ها و از بی توجهی‌ها به آن.

احمد محیط طباطبایی رئیس ایکوم ایران درباره مرمت برج تاریخی طغرل در شهرری در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: از آنجا که برج طغرل فعلی زمانی به برج یزید معروف بود؛ ناصرالدین شاه در سفرش به عتبات از اعتماد السلطنه پرسید چرا در مملکت شیعه برجی به نام یزید داریم. بررسی‌های اعتماد السلطنه به این نتیجه رسید که این برج متعلق به طغرل سلجوقی بوده است و بر همین اساس هم آن را مرمت کردند.

ورودی سرداب

وی ادامه داد: مرمت این برج منجر به حذف بخش‌های باقی مانده از گنبد شد ولی این مرمت اولین مرمت آثار تاریخی در ایران است که ثبت شده چون تصاویر قبل و بعد از مرمت آن در روزنامه شرف به چاپ رسید و ما از بررسی این تصاویر متوجه می‌شویم که این برج یک گنبد هم داشته است. در دورانی این مکان پایگاه و پشتیبان سایر فضاهای شهرری بود. از سال ۸۰ به بعد هیچ مرمتی در اینجا نشد. تنها بخش‌هایی از این بنا مرمت شد.

وی ادامه داد: از نظر من نفایس کشور باید به شکل امانی توسط پژوهشگاه میراث فرهنگی مرمت شود تا بتواند از اعتباری حداقلی بیشترین استفاده را کند. اگر این کار به پژوهشگاه داده شود از آنجا که بودجه دانشگاهی دارد بهتر می‌تواند کار کند.

این کارشناس میراث فرهنگی گفت: برج طغرل تنها بنایی است که از ۹۰۰ سال پیش باقی مانده و چه مقبره ابراهیم خواص باشد چه طغرل سلجوقی؛ باید بدانیم که تنها بنای باقی مانده از تاریخ ری و تهران است. بنابراین از اهمیت زیادی برخوردار است اما هر بار با مخاطراتی رو به رو می‌شود از جمله ساخت مجتمع فرهنگی در حریم این بنا که قرار بود موزه باشد. یا گذراندن مترو از زیر آن که بعدها از بنا فاصله گرفت.

رطوب و نم زدگی دیوارها

مرمت برج قبل از پرداختن به محیط پیرامونی در اولویت قرار دارد باید مرمت آجرها و تثبیت بنا انجام شود. این بنا چند باری از زلزله‌های تهران و ری جان سالم به در برده است باید دید این بار هم می‌تواند از مرمت‌های انجام گرفته توسط اداره کل میراث فرهنگی جان سالم بدر ببرد یا نه.

بخشی از دیوار برج پیش از مرمت

چون پیش از این زمانی که مرمت‌های جزئی در بخش شیرمانند آن انجام گرفت؛ ناترازی در مرمت آن هنوز قابل مشاهده است. همچنین مرمت مسجد جامع ورامین نیز که چندی پیش خبرساز شد باز هم از سوی اداره کل میراث فرهنگی استان تهران انجام گرفته بود. مرمتی که مورد نقد بسیاری از کارشناسان مرمت قرار دارد.