میانکاله تجربه‌ای مشابه «شاهوار» در شاهرود

شاهرود- مباحثی که این روزها پیرامون میانکاله مطرح می شود در واقع تجربیات مردم استان سمنان و شهرستان شاهرود در زمینه تخریب مهمترین کانون آبساز استان یعنی کوه شاهوار است. خبرگزاری مهر گروه استان‌ها- محمد حسین عابدی*: این روزها درباره میانکاله و مسائل آن صحبت‌های پرشماری مطرح می‌شود که بی شباهت به داستان شاهوار نیست کانون آب سازی که بیش از یک دهه با تخریب‌های شدید معدن و در واقع پاک تراشی مخالف قانون روبرو شد و یکی از مهمترین زیستگاه‌های طبیعی استان سمنان را به خطر انداخت. خبرگزاری مهرآنچه در میانکاله دیده می‌شود چند سال قبل به وضوح در شاهوار تجربه شد و نشان می‌دهد که این موضوع سر دراز دارد اما ریشه این قدرت کجاست که گاهی می‌تواند حتی مصوبه هیئت دولت یا گاهی هم جلوی اجرای یک قانون را بگیرد؟ برای پرداختن به این سوال ابتدا باید سه دهه عقب رفت. در دوران سازندگی و واگذاری امور به بخش‌های مختلف بدون حساب و کتاب و عدم توجه به خصوصی سازی سبب ایجاد سدها و کارخانه‌های متعدد در سطح کشور شد. این زیرساخت‌ها به راستی برای دولت بودند و نهادهای دولتی یا در بهترین حالت زیرمجموعه‌های آنان، آنها را می‌چرخاندند لذا هنگامی که تعارض‌های محیط زیستی یا قانونی در قبال این زیرساخت‌ها پدید می‌آمد بخشی از دولت در برابر بخش دیگر قرار می‌گرفت و این چرخه باطل را پدید می‌آورد. این موضوع در قبال معادن، سدها، کارخانه‌ها و غیره به وضوح دیده می‌شد که تعارض منافع بخشی از دولت و بخشی از حاکمیت یا مردم تبعات اجتماعی زیادی را پدید آورد و سبب بروز یک نوع ناهماهنگی در اجرای قانون شد که متأسفانه به رویه غلط تبدیل و تاکنون ادامه دارد رویه‌ای که در آن مردم متضرر می‌شوند. در واقع دولت به جای واگذاری امور به بخش خصوصی آنها را به بخش دولتی واگذار کرد و آنقدر قدرتمند شدند که حالا حرف خود دولت را هم نمی‌پذیرند! مثال بارز آن خودروسازان است که علیرغم دولتی بودن آنقدر قدرت گرفتند که قوای سه‌گانه هم در برابر شأن نمی‌توانند کاری صورت دهند. طبیعی است که وقتی فرد یا مجموعه‌ای در بستر قدرت دولتی، چنین آزاد گذاشته می‌شود، بعد از چند سال، قانون هم نمی‌تواند او را متوقف سازد. این موضوع در شاهوار نیز به وضوح دیده شد، یعنی شرکت دولتی آنقدر قدرت می‌گیرد که نه مساله مردم استان دیگر اهمیت دارد نه حتی مصوبات دولت، محیط زیست یا حتی مجلس شورای اسلامی و مرکز تحقیقات مجلس و … نمی‌تواند جلوی آن را بگیرد، این موضوع عیناً در میانکاله نیز مشاهده شد. جمع زر و زور و تزویر در بستر قدرتی که دولت به یک فرد یا یک مجموعه می‌دهد، آن را آنقدر بزرگ می‌کند که حتی قوای سه‌گانه هم نتوانند جلویش را بگیرند. در دولت سیزدهم مردم شهرستان شاهرود و استان سمنان بسیار امیدوار بودند که دیگر موضوعاتی مثل شاهوار در کشور پدید نیاید اما واقعه میانکاله یک بار دیگر به ما این تلنگر را زد که امکان دارد جمع منافع دولتی و قدرت نامشروع یک بار دیگر قانون را زیر پا بگذارد. امیدواریم دولت با لغو تمام فعالیت‌های مخرب زیست محیطی در کانون آب ساز شاهوار یک بار دیگر امید را به مردم استان سمنان هدیه بدهد. شگفت‌آور اینکه مسئولان از تجربه شاهوار و مشکلات و مسائل اجتماعی آن همچنان درس نگرفته اند تجربه‌ای که گویا هر چند سال یک بار باید تکرار شود و مردم هزینه آن‌را بدهند. اند*خبرنگار کنشگر اجتماعی