غفلت از ذائقه مخاطب در انتشار کتاب‌ها
تبریز- یک استاد دانشگاه تبریز گفت: در بسیاری از موارد به ذائقه مخاطب توجهی نشده و نویسنده با انتشار آن، صرفاً می‌خواهد از امتیازات بهره‌مند شود.
رسول زوارقی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر در خصوص وضعیت چاپ کتاب در آذربایجان شرقی اظهار کرد: چاپ و نشر اشاعه منابع اطلاعات و تضارب تمدنی بشر در قالب مکتوب است که هر کشوری به چاپ و نشر کتاب اهمیت دهد، از فرهنگ شفاهی دور مانده‌اند که تاکید بر فرهنگ مکتوب بهتر از فرهنگ شفاهی است.
وی با بیان اینکه نشر کتاب لوازم اساسی پیشرفت است و برای هر کشوری حیاتی است، در تشریح انواع منابع مکتوب، ادامه داد: منابع گروه‌های خاص، منابع دانشگاهی برای تکمیل کتب درسی، منابع عمومی و منابع دولتی از جمله منابع مکتوب هستند که هرکدام به بررسی جداگانه‌ای نیاز دارند.
زوارقی افزود: از بعد عنوانی کتاب‌ها وضعیت خوبی داریم که در چاپ عناوین درسی شاید رکورددار کشورهای منطقه و جهان باشیم اما هدف از انتشار کتاب و تدوین آن، تأثیرگذاری فرهنگی، علمی و اجتماعی بر مخاطب است.
وی خاطرنشان کرد: در بسیاری از موارد به ذائقه مخاطب توجهی نشده و نویسنده با انتشار آن، صرفاً می‌خواهد از امتیازات بهره‌مند شود و از برخی ناشران سو استفاده کرده و طی چند روز مجوز بگیرند که این مهم سایه‌ای بر کارهای ارزشمند است؛ تعداد قابل توجهی از منابع که در بازار نشر داریم بر آثار خوب سایه انداخته است.
رئیس کتابخانه مرکزی، مرکز اسناد و انتشارات دانشگاه تبریز همچنین یادآور شد: نشر به کاغذ وابسته است، متأسفانه از بعد اقتصادی، مسائل ارز اخیر و مشکلات آن چالش اصلی ناشران است و علیرغم حمایت‌های دولتی، چندان کافی نبوده و تیراژ کتب کاهش یافته است که تیراژ کتب دانشگاهی ۲۰۰ الی ۵۰۰ در یک دوره است درحالیکه در یک دوره حداقل ۳۰۰۰ تیراژ بودند؛ بنابراین از بعد تجاری صرف نمی‌کند.
وی تاکید کرد: در انتشار کتاب به مخاطب توجهی نشده و علایق خواننده برای مطالعه کتب چاپی حتی ارزشمند کاهش یافته است چراکه رقبایی چون فضای مجازی وارد میدان شده‌اند و کاهش تیراژ کتاب به علت کاهش ذائقه خوانندگان به هر دلیلی سبب شده است که آمار خوانندگان کاهش یابد و گرانی کاغذ هم از سویی دیگر وضعیت را بدتر می‌کند.
وی افزود: ناشران باید از این فرصت استفاده کنند و به سمت کتب چاپی و الکترونیکی پیش بروند که برخی اشخاص و شرکت‌های حوزه فناوری اطلاعات کتاب‌ها را به صورت الکترونیکی استفاده می‌کنند و می‌توان این تهدید را فرصت تبدیل کرد.
این استاد دانشگاه در خصوص حمایت‌های دولتی از چاپ و نشر کتاب، گفت: حمایت‌های مستقیم یارانه کاغذ است که به صورت موردی از طرف دولت انجام می‌شود و اخیراً با مشکلاتی مواجه شده است، دومین حمایت غیر مستقیم خرید از ناشران است تا برخی منابع را خریداری کرده و در بخش‌های دیگر استفاده کنند و حمایت دیگر هم برگزاری جشنواره‌ها است که به صورت غیر مستقیم به نشر آثار کمک می‌کند.
زوارقی در پایان افزود: شفافیت بسیار مهم است که اقدامات خود را سامانه‌ای و الکترونیکی انجام می‌دهند و سایر حمایت‌ها از جمله هیأت داوران، خرید کتاب بن کتاب و جشنواره‌ها باید به صورت شفاف مطرح شوند و اعتماد جامعه علمی و دانشگاهی افزایش یابد.