اعمال انسان «شرایط قبول» و «شرایط صحت» دارد
اصفهان-حجت‌الاسلام حسین میرزایی (استاد اخلاق و نماینده مجلس شورای اسلامی) در یادداشتی به شرح دعای روز سی‌ام ماه مبارک رمضان پرداخته است.
به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام حسین میرزایی، استاد اخلاق و نماینده مجلس شورای اسلامی شرحی بر دعای روز سی‌ام ماه مبارک رمضان نگاشته که به شرح زیر است.
دعای روز سی‌ام
اللهُمَّ اجْعَلْ صِیَامِی فِیهِ بالشَّکْر وَ الْقَبُول عَلَی مَا تَرْضَاهُ وَ یَرْضَاهُ الرَّسُولُ مُحْکَمَةً فُرُوعُه بالأصول بحَقِّ سَیِّدِنَا مُحَمَّدٍ وَ آلِهِ الطَّاهِرینَ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ
ترجمه: ای خدا در این روز روزه مرا با جزای خیر و مقبول حضرتت قرار ده که پسند حضرتت و پسند رسولت گردد، و فروع آن را بواسطه اصول آن محکم اساس گردان؛ به حق سید ما حضرت محمّد (صلّی الله علیه وآله) و آل اطهارش و ستایش خدای را که پروردگار عالمیان است.
شرح آن عبارت است از:
اگر کسی برای کسی کاری را انجام دهد، نفر دوم لازم است که بواسطه یادآوری کار او یا استفاده درست از آن کار در مسیری که شخص اول می‌خواهد و یا به بازگو کردن آن عمل از نفر اول تشکر نماید. یکی از اسماً الحسنی الهی، اسم شکور است؛ یعنی اگر بنده‌ای کاری را برای خدای متعال انجام داد خدای متعال به واسطه عطای نعمت به او از او تشکر می‌نماید.
حال ممکن است این سوال پیش آید که چون همه موجودات و افعال و کارهای آنها مال خداوند متعال است، بنابراین کسی نمی‌تواند کاری انجام دهد که به خودش اختصاص داشته باشد و برای خدا انجام داده و بعد به خاطر آن کار از خداوند انتظار تشکر داشته باشد؟
در پاسخ می‌توان گفت: درست است که همه چیز از آن خداوند است اما خداوند فرض می‌فرماید که کار از بنده است و به کرم و عطا از این کار تشکر می‌نماید. اکنون بنده یک ماه به فرمان خداوند روزه گرفته است و به دلیل شکور بودن خداوند متعال، در دعای این روز از او می‌خواهد که از یک ماه روزه‌اش تشکر فرماید و بنده را مورد لطف و عطای خویش قرار دهد.
اعمال انسان «شرایط قبول» دارد و «شرایط صحت». اگر شرایط صحت عملی که خداوند از بنده خواسته تحقق یابد، وظیفه‌اش را انجام داده و مورد عتاب واقع نمی‌شود؛ اما اگر شرایط قبول آن عمل هم محقق شود در این صورت هم مورد عتاب واقع نمی‌شود و هم مشمول پاداش و ثواب خواهد بود.
اما پذیرش عمل و تشکر از آن گاهی از منظر عبد مطرح است و گاهی از منظر مولا. مسلماً افق نگاه بنده نسبت به افق نگاه مولا بسیار محدود است و اگر بنده پذیرش و تشکر از عملش را با افق نگاه خودش بخواهد بهره‌ای اندک و ناچیز خواهد برد؛ اما اگر با افق نگاه مولا بخواهد با توجه به وسعت نامتناهی افق نگاه او تبارک و تعالی، از حظ و بهره‌ای درخور کرم خداوند برخوردار خواهد شد.
در این فراز روزه دار از خداوند می‌خواهد از پذیرش و تشکر عملی برخوردار شود که مورد رضایت خداوند متعال و رسول گرامی باشد، که چنین پذیرش و تشکری افقی بی انتها دارد.
همان گونه که جان و روح انسان اصل اوست و جسد و بدن او، فرع او، شاید اصل و ریشه روزه انسان، روزه قلب و روح و نفس او و فرع روزه‌اش روزه جسدش باشد. روزه قلب از فکر در گناهان است (ینابیع / ج ٣ / ص ٥٦٩) و روزه نفس از لذت‌ها دنیا و نگه داشتن حواس پنج‌گانه از سایر گناهان (همان)، و روزه جسد از غذاها است (همان). بنابراین اگر روزه جسد فرع روزه، و روزه قلب و نفس اصل روزه باشد، از آنجا که هر فرعی به واسطه اصل آن محکم و استوار می‌شود، پس روزه جسد هم بواسطه روزه قلب و نفس محکم و استوار می‌گردد.
بنابراین بنده روزه دار آن تشکر و پذیرش روزه‌اش در افق نگاه مولایش را هم در عرصه روزه قلب و نفس طلب کرده و هم در عرصه روزه جسد و بدن، و اگر در عملش نقص و عیبی دیده می‌شود با همراه ساختن نبات و کمال پیامبر خدا و ائمه هدی (علیهم صلوات الله) با خود و عملش این نقص و عیب را بر طرف می‌سازد. و در آخر نیز کمالات خوبی‌های ذاتی و صفتی و فعلی را به معبودش که پروردگار همه عالمیان است اختصاص می‌دهد؛ یعنی اینکه هیچ خوبی و موفقیتی را از خود نمی‌داند بلکه همه را از او می‌داند.
اما برکاتی که از استجابت این دعا شامل حال روزه دار می‌شود:
۱. اخلاص. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٤٤)
۲. از بین رفتن تکبر. (همان)
۳. تذلل در پیشگاه خداوند در نفس آنها. (همان)
۴. شکسته شدن و قطع شهوات (تقلیل). (همان)
ه. انکسار هوی. (همان)
٦. خشوع دیدگان. (همان)
۷. صحت بدن. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٥٥)
۸. سیاهی روی شیطان. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٥٥)
۹. رحم کردن غنی به فقیر. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٥٥)
۱۰. یادآوری گرسنگی و تشنگی قیامت. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٥٥)
۱۱. خلوت شدن قلب سالک برای عبادت. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٥٥)
١٢. حکمت. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٦٤)
۱۳. معرفت. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٦٤)
١٤. یقین. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٦٤)
١٥. دانستن آنچه نمی‌دانست. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٦٤)
١٦. دیدن آنچه نمی‌دید. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٦٤)
۱۷. بصیرت به دقایق علم که مانع ورود شیطان است. (ینابیع الحکمه / ج ٣ / ص ٥٦٤)