زبان فارسی و دیگر اشتراکات فرهنگی محور پیوند ایران و افغانستان

تایباد ـ در سومین نشست انجمن‌های ادبی تایباد و هرات زبان فارسی، مفاخر، تاریخ و فرهنگ مشترک سه محور پیوند تاریخی ایران و افغانستان معرفی شد.

به گزارش خبرگزاری مهر، سومین نشست انجمن‌های ادبی تایباد و هرات با حضور اعضای انجمن‌های ادبی این دو شهر، مشاور فرهنگی و اجتماعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، معاونین اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی، فرماندار شهرستان تایباد، رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تایباد، اعضای شورای اسلامی و شهردار شهر تایباد در سالن اجتماعات شبکه بهداشت و درمان شهرستان تایباد برگزار شد.

مشاور فرهنگی، اجتماعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در این جلسه با بیان اینکه زبان فارسی هیچگاه به هیچ ملتی تحمیل نشده است؛ اظهار کرد: وقتی زبان فارسی وارد هند شد، شخصیت‌های آنجا به میل خود فارسی سرودند و نوشتند و کسی آنها را وادار به فارسی سخن گفتن یا نوشتن نکرد.

احمد مقیمی به بیانات رهبر معظم انقلاب در خصوص اهمیت زبان فارسی اشاره کرد و گفت: اینکه رهبری معظم انقلاب اسلامی فرمودند: «باید کاری کرد که دنیا ناچار شود زبان فارسی را بیاموزد، این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که پیشرفت علمی حاصل شود و دنیا برای عقب نماندن باید این زبان را بیاموزید». نشان دهنده این است که ایشان یکی از حافظان و نگهبانان زبان فارسی هستند.

وی گفت: زبان فارسی زبان مقاومت، مجاهدت و شرف است و یکی از دلایل رشد زبان فارسی طی پنج دهه اخیر؛ انقلاب اسلامی بود؛ انقلاب اسلامی متعلق به ایران تنها نیست، بلکه متعلق به تمام ملت‌های آزاده است و فراتر از یک فضای جغرافیایی است.

مشاور فرهنگی و اجتماعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: اگر پیشرفت علمی، فرهنگی، اجتماعی و حتی سیاسی بخواهد در یک‌بستر درست پیش برود، آن بستر بهره گیری از زبان فارسی است.

وی با اشاره به اربعین حسینی (ع) و حضور میلیون زائر با فرهنگ‌ها و زبان‌های متنوع گفت: تمام تمدن ۴۰۰ ساله غرب در دو کلمه خلاصه می‌شود؛ اول من به معنای انسان منهای خدا و دوم همه چیز برای من؛ در حالی که اربعین می‌گوید: «همه چیز توی زائر و همه چیز برای تو».

مقیمی اضافه کرد: عشق به زائر سیدالشهدا (ع) عشق کمال یافته به شخص سید الشهدا (ع) است و به دلیل اینکه اربعین تمام تمدن غرب را زیر سوال برده، آن را بایکوت خبری و سانسور و حتی تحریف رسانه‌ای می‌کنند.

این مقام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادامه داد: تمام ابهت غرب به سازمان‌های جهانی است در حالی که این سازمان‌ها در جریان اربعین بی معنی تلقی می‌شوند، به دلیل اینکه نمی‌توانند موضوع را فهم کنند؛ آن را کنار می‌زنند و سعی در سانسور و تحریف آن می‌کنند. در واقع تمام استخوان‌های تمدن غرب زیر پای زائران اربعین خورد می‌شود.

وی در خصوص درخواست‌های ادیبان تایباد در خصوص چاپ آثار مشترک انجمن‌های ادبی دو شهر؛ گفت: ما چاپ کتاب مشترک تایباد و هرات آمادگی داریم، این کتاب می‌تواند در چند جلد و فصل آماده شود و ما در چاپ آن محدودیت نداریم، همچنین در خصوص برگزاری همایشی در حوزه زبان و ادبیات فارسی نیز قول پیگیری می‌دهیم و ان شالله موضوع را از طریق انجمن ملی آثار و مفاخر دنبال خواهیم کرد.

اگر به دنبال توسعه اقتصادی هستیم، باید فرهنگ را توسعه دهیم

فرماندار شهرستان تایباد در این نشست اظهار کرد: این جلسات مرور اشتراکات فرهنگی است و اگر بدنبال توسعه اقتصادی هستیم، باید فرهنگ را توسعه دهیم.

مهدی دونده تاکید کرد: کشورهایی وجود دارند که مایل به ارتباطات ایران و افغانستان نیستند و اگر ما فرهنگ را توسعه دهیم، منافع این افراد به خطر خواهد افتاد.

وی اضافه کرد: سوالی که وجود دارد این است که بپرسیم برای فرهنگ نسل جدید خود چه کردیم؟ اهمیت نقش موضوعات فرهنگی در این روزها بر هیچ کس پوشیده نیست و وظیفه ما به عنوان دولت بستر سازی همین نشست‌ها است.

هرات شهر مکتب هنری و ادبی است

در ادامه یکی از شعرای انجمن ادبی هرات نیز اظهار کرد: زبان و هویت ما مشترک است و این نقطه پیوند دهنده بین ما است، امیدواریم شاهد تشکیل این جلسه در سرزمین هرات باشیم و ادیبان و فرهنگ دوستان تایباد را در شهر هرات میزبانی کنیم‌.

نیلوفر نیکسیر افزود: مفاخر مشترک می‌تواند زمینه کار مشترک برای پژوهشگران و علاقه مندان دو کشور باشد، هرات شهر مکتب ادبی و هنری است و بسیاری از مفاخر از جمله مولانا عبدالرحمان جامی، کمال الدین بهزاد و علیشیر نوایی زیر چتر این مکتب پرورش یافته اند.

زبان فارسی از مهم‌ترین مشترکات تایباد و هرات است

اویس محمدی دیگر سخنران این نشست اظهار کرد: مردم تایباد و هرات در اقلیم، فرهنگ و هنر ریشه‌های مشترک دارند و این ریشه‌ها هرگز منفعل نبودند، به همین دلیل هم هست که از هم جدا نیستند.

این استاد دانشگاه خواجه عبدالله انصار یکی از ستون‌های ادبیات این خطه دانست و گفت: در مقابل حافظ را در ایران داریم که این دو با دیگر مفاخر ادب فارسی مرزها را بی اثر کردند. در واقع ما در طول این سالیان دو آینه بودیم که یکدیگر را جاودانه کردیم.

وی ادامه داد: زبان فارسی یکی از مهم‌ترین اشتراکات ما است، البته برخی نگاهی به لهجه دارند و آن را در مقابل زبان معیار می‌بینند، در حالی که چنین نیست و غنای لفظ یا همان لهجه می‌تواند گاهی بیشتر از معیار باشد.

هریرود؛ نقطه وصل مردمان تایباد و هرات است

عامر توکلی؛ دبیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی تایباد نیز سخنران دیگر این مراسم بود، وی با بیان اینکه آنچه امروز مانند نخ تسبیح محور ارتباطی بین دو سوی هریرود است، زبان فارسی است، گفت: از آنجایی که سیمای فرهنگی هر ملتی به بهترین شکل ممکن در ادبیات آن پدیدار می‌شود، و اتفاقاً برجسته‌ترین وسیله برای پی بردن به فکر و عمل گذشتگان تحقیق در آثار ادبی آنها است، ضرورت افزایش تعاملات فرهنگی حوزه ادبیات فارسی این دو شهر را بیش از پیش هویدا می‌کند.

دبیر انجمن آثار و مفاخر فرهنگی شهرستان تایباد افزود: ذکر این نکته نیز ضروری است که هریرود نه فقط به عنوان یک رودخانه مرزی که حلقه وصل بین همزبانان دو کشور است. در واقع تایباد در ایران و هرات و غوریان در افغانستان کلیدهای وصل زبان فارسی در ایران و افغانستان هستند.

وی ادامه داد: این به این معنی است که اگر کسی فارسی رایج در عمق خاک ایران را از فارسی رایج در افغانستان جدا می‌داند، کاملاً در اشتباه است. زبان فارسی رایج در نواحی مرزی تایباد و هرات و حتی تربت جام و بخشی از صالح آباد سندی بر ادعای باطل اوست.

توکلی با بیان اینکه از آنجایی که همزبانی ما محور پیوند مردمان دو سوی هریرود است، تصریح کرد: ضرورت است که کتابی از آثار شعرای انجمن‌های ادبی تایباد و هرات مشترک چاپ شود، تا سندی برای این ارتباط عمیق فرهنگی و تاریخی برای آیندگان باشد، همچنین تایباد به دلیل موقعیت استراتژیکی آن و البته نقش مفاخر بزرگ آن در رویدادهای فرهنگی، تاریخی هرات میزبان یک همایش بین المللی در حوزه زبان و ادبیات فارسی و تجلیل از مفاخر و مشاهیر این دو شهر تاریخی باشد.

جغرافیای ما دُرّ دریای دری است

سعید حقیقی؛ خبرنگار و استاد دانشگاه از هرات باستان نیز در این نشست اظهار داشت: دو کشور ایران و افغانستان از نظر بسیاری از مردم افغانستان یکی هستند، ما هر گاه به ایران سفر می‌کنیم نمی‌گوییم به خارج می‌رویم بلکه می‌گوئیم به آن طرف می‌رویم.

وی افزود: جغرافیای ما دُرّ دریای دری است و ما در زبان خود را پیدا می‌کنیم، زبانی که هیچ کس نمی‌تواند آن را با وجود قله‌هایی نظیر مولانا، حافظ، سعدی و … وصف کند.

حقیقی تصریح کرد: بسیاری از ادبای روسی از زبان فارسی و قله‌های آن تأثیر پذیرفته است و ما در اینجا می‌توانیم ببینیم این زبان چگونه تمدن آفریده است.

وی با بیان اینکه ما می‌توانیم با پشتوانه زبان و فرهنگ مشترک به یکدیگر کمک کنیم، گفت: پنجاه سال ما روزهای سختی را گذراندیم، هیچ کشوری میزبانی این چند دهه ایران از مردم مهاجر افغانستان را انجام نداده است.

این استاد دانشگاه هرات ادامه داد: این نشان می‌دهد چقدر ما به هم نزدیک هستیم و اینجا است که باید باهم سرمایه گذاری کنیم. ما علاقه مندیم این روابط تعمیق پیدا کند.

گفتنی است؛ در این نشست شعرای انجمن‌های ادبی مهر و مولانا از شهر تایباد، انجمن ادبی هرات و دو شاعر مهمان از شهرهای تهران و مشهد به شعرخوانی پرداختند.