پیگیری محاکمه قاتلان حاج قاسم به کجا رسید؟

در حال حاضر اسامی 61 شخص حقیقی و حقوقی به عنوان افرادی که در عملیات ترور شهید سلیمانی نقش داشتند، اعلام شده است. اما آیا به جز اعلام اسامی و اضافه شدن به لیست تحریم، اقدام مناسب و هم‌تراز دیگری صورت گرفته است یا نه؟

فارس پلاس، روایت روز - سال ۱۳۹۶، قانونی در مجلس تصویب و توسط دولت به وزارت امورخارجه ابلاغ گردید؛ تحت عنوان «قانون مقابله با نقض حقوق بشر و اقدامات ماجراجویانه و تروریستی آمریکا در منطقه». بر اساس این قانون، دولت، مجلس و نهادهای امنیتی وظابفی را در مقابل اقدامات تروریستی آمریکا در منطقه، بر عهده دارند.

ترور شهید حاج قاسم سلیمانی در سال ۹۸ به دست نیروهای تروریستی آمریکا و دستور مستقیم رئیس جمهور ایالات متحده، به یکی از مهمترین موضوعات این قانون تبدیل شد و بر اساس بند ۴ و ۵ این قانون، ایران باید با اشخاص حقیقی و حقوقی که در ترور حاج قاسم نقش داشتند، مقابله کند.

در سال ۹۹، بنابر اعلام وزارت امورخارجه، ۱۰ نفر از سران اصلی آمریکایی که در ترور شهید سلیمانی نقش مستقیم داشتند، از سوی ایران در لیست تحریم قرار گرفتند. این اشخاص عبارتند از: دونالد ترامپ (رئیس جمهور سابق)، مایک پمپئو (وزیر امور خارجه سابق)، جان بولتن (مشاور امنیت ملی سابق)، مارک اسپر (وزیر دفاع سابق)، جینا هاسپل (رئیس سابق سازمان سیا)، کریستوفر میلر (سرپرست سابق وزارت جنگ) و استیون منوچین (وزیر سابق خزانه داری) و نیز متیو تالر (سفیر آمریکا در بغداد)، استیو فاگین (معاون پیشین سفارت آمریکا در بغداد) و راب والر (سرکنسول سابق آمریکا در اربیل عراق) .

سال ۱۴۰۰ نیز این لیست به روزرسانی شد و ۵۱ نفر دیگر از اشخاص و مدیران شرکت‌های آمریکایی که در ترور شهید سلیمانی نقش داشتند، به لیست تحریمی اضافه شدند.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه، در مصاحبه‌ای به مناسبت سومین سالگرد شهادت سردار سلیمانی تاکید کرد، آمریکایی‌ها و غربی‌ها در مسیر پیگیری حقوقی شهادت حاج قاسم سنگ‌اندازی می‌کنند. حدود ۶۰ نفر از مقامات آمریکا که در ترور نقش داشته‌اند، در لیست سیاه ایران قرار دارند. آن‌ها در مذاکرات خواستار برداشته شدن این ۶۰ مقام از لیست سیاه ایران بودند.

علاوه بر ۶۱ نفری که در لیست اعلام شدند و همگی از تروریست‌های آمریکایی بودند، اشخاص دیگری در ترور شهید سلیمانی با آمریکا همکاری داشته‌اند که لازم است در راستای مقابله با اقدامات تروریستی آمریکا، این افراد نیز شناسایی و اعلام شوند. برخی از این افراد، اشخاص عراقی هستند؛ چرا اسامی این افراد در لیست نیامده است؟

سوال دیگر این است که بجز اضافه کردن اسامی این افراد در لیست، دستگاه‌های ذی‌ربط چه اقدام مناسب و هم‌ترازی در مقابل کسانی که در ترور شهید سلیمانی نقش داشتند، انجام داده‌اند؟

اگر اقدام مناسبی صورت گرفته، چرا گزارش‌های آن اعلام نشده است؟

«محسن العکیلی» حقوقدان عراقی، مشاور حقوقی پارلمان عراق و از وکلای پرونده ترور سرداران مقاومت، حاج قاسم سلیمانی و حاج ابومهدی المهندس، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس گفت: متأسفانه  تاکنون و در این یک سال گذشته، هیچ پیشرفت قابل توجهی از جانب دولت عراق در موضوع پیگیری پرونده قضائی، مشاهده نکردیم. 

در سطح دولت عراق [در دولت سابق الکاظمی] متأسفانه فعالیت‌ها در این خصوص متوقف شد و او با کارگروه‌های حقوقی و قضائی تشکیل‌شده به دست عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر پیش‌تر از خود در این پرونده هیچ همکاری‌ای نداشت. دلایل سیاسی روشنی پشت این مسئله بود که مهم‌ترینشان روابط سیاسی بین دولت الکاظمی و آمریکایی‌ها بود. همچنین به گفته العکیلی، جمعی از حقوقدانان عراقی به طور مردمی، از الکاظمی به عنوان نخست وزیر در زمان ترور حاج قاسم و ابومهدی شکایت کرده و او را مسئول می‌دانند. او گفت دولت الکاظمی در تعامل با این پرونده به صورت وسیع و عمدی، نسبت به آمریکایی‌ها اهمال‌ کرد. در زمان نخست‌وزیری الکاظمی، دادگاه‌های عراقی رأی به بازداشت دونالد ترامپ دادند اما دولت او حتی یک اظهارنظر ساده در این خصوص هم نداشت؛ چه برسد به آنکه بخواهد این رأی را با اینترپل که برای چنین مواقعی ایجاد شده، در میان بگذارد. دولت الکاظمی در پرونده ترور سرداران مقاومت متهم است. با وجود آنکه زمان زیادی از تشکیل دولت «محمد شیاع السودانی» در بغداد نمی‌گذرد، اما من چشم‌انداز پیگیری این پرونده را در این دولت نیز روشن نمی‌بینم.

بر اساس این گزارش، چرا دستگاه‌های مربوطه در ایران، پیگیری‌های لازم و موثر از دولت عراق را عملی نمی‌کند؟ چرا با وجود گذشت ۳ سال از این حمله تروریستی، اقداماتی درخور در مجامع بین‌المللی صورت نگرفته است؟ چرا ایران به طور مستقل، نسبت به گرفتن انتقام از افراد حاضر در لیست، اقدام نمی‌کند؟

پایان پیام/.