«نقاشی قهوه‌خانه‌ای؛ نمایشی از فرهنگ ملی و مذهبی» بررسی می‌شود

در تازه‌ترین برنامه رادیویی سیم و زر کتاب «نقاشی قهوه‌خانه‌ای؛ نمایشی از فرهنگ ملی و مذهبی» نوشته نرگس ذکرعلی مورد نقد و بررسی قرار می‌گیرد. به گزارش خبرنگار مهر، تازه‌ترین برنامه رادیویی «سیم و زر» رادیو فرهنگ به گفت‌وگوی محمد آسیابانی با نرگس ذکرعلی نویسنده کتاب «نقاشی قهوه‌خانه‌ای؛ نمایشی از فرهنگ ملی و مذهبی» اختصاص دارد. این برنامه از ساعت ۱۲:۳۰ فردا دوشنبه ۱۶ اسفند ۱۴۰۰ پخش می‌شود. خبرنگار مهراین کتاب پاییز امسال با شمارگان ۵۰۰ نسخه، ۱۳۹ صفحه و بهای ۵۵,۰۰۰ تومان توسط نشر ندای تاریخ منتشر شده است. نقاشی قهوه‌خانه‌ای که در برخی منابع از آن تحت عنوان خیالی‌نگاری نیز نام برده شده است، مطرح‌ترین نقاشی ایرانی در شاخه هنرهای عامیانه به شمار می‌رود. نرگس ذکرعلی تلاش کرده تا در این کتاب ضمن آشنا کردن خواننده با تاریخچه و ویژگی‌های نقاشی قهوه‌خانه‌ای، به بازخوانی برخی از آثار این نقاشی عامیانه ایرانی بپردازد. همچنین در این پژوهش با بررسی فرهنگ جامعه ایرانی و شناخت عوامل تأثیرگذار بر این هنر، سعی بر کشف چگونگی تأثیرگذاری فرهنگ ملی و مذهبی بر آثار نقاشی قهوه‌خانه‌ای بوده است، چرا که هنر عامیانه را متعلق به هر قوم و ملیتی که باشد، نمی‌توان جدا از جامعه تولیدکننده آن مورد توجه قرار داد. درون‌مایه این شیوه نقاشی موضوعات رزمی، مذهبی و بزمی بود، به همراه تلفیقی از ارزش‌های مذهبی و میهنی ایرانیان. این نوع نقاشی بیشتر دارای نقش‌هایی از حماسه‌های جانبازی و ایثار پیشوایان دینی ایرانیان و امامان شیعه و نیز پهلوانان ملی ایران بوده است. درون‌مایه بسیاری از این نقاشی‌ها حادثه عاشورا و حکایات شاهنامه است که بر دیوارها نقاشی شده است. همین مسئله ضرورت تحلیل جامعه تولید کننده نقاشی قهوه‌خانه‌ای و نسبت آن با هنرمندان را نشان می‌دهد. برنامه «سیم و زر» که ویژه نقد کتاب است، با تهیه‌کنندگی فریده گودرزی و اجرای فاطمه اسحاق تبار دوشنبه‌ها ساعت ۱۲:۳۰ روی موج اف ام ردیف ۱۰۶ مگاهرتز از رادیو فرهنگ پخش می‌شود.